Postmodernizm nedir? Postmodern sanat akımı kurucusu, örnekleri, eserleri ve temsilcileri hakkında bilgi
Güncelleme Tarihi:
Posrmodernizm mimaride ve edebiyatta etkili olmuş çağdaş bir sanat akımıdır. ''Modern sonrası'' ya da ''Modernizm Ötesi'' olarak tanımlanır. 19.yüzyılda ortaya çıkan bu akım, daha sonra birçok filozofu da etkilemiştir. Postmodernizmin özellikleri nelerdir, temsilcileri kimdir? İşte, tüm detaylar.
Söz konusu sanat akımı, birçok yazar ve düşünür tarafından farklı tanımlanmıştır. Mimari ve yazınsal eserlerde yeni üslupların ve biçimlerin denendiği postmodernizm, felsefe alanında farklı düşünce ekollerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bazı yazarlara göre bu akım modernizm ile benzer özellikler taşısa da çoğu sanat tarihçisine göre postmodernizm, modern sanat ile taban tabana zıttır.
Postmodernizm Nedir?
Deneysel ve öncü sanat akımlarının başında gelen postmodernizm, mimarlık, edebiyat ve felsefe gibi alanlarda farklı nitelikler taşır. Örneğin mimaride, geleneksel formlar ve biçimler reddedilir. Bir yapının işlevsel değil estetik olması ön plandadır. Belli başlı yapıların inşasında yüksek teknolojinin kullanılması görüşü hakimdir. Bu yönüyle fütürizm ile benzer özellikler taşır.
Postmodern mimarlar, tuğla ve mermer gibi malzemeleri bir arada kullanmıştır. Mimari dekorasyon planlı değil rastgeledir. Kişiden kişiye değişen estetik beğeniler, kendisini farklı mimari eserlerde göstermiştir. Özellikle Robert Venturi'nin eserlerinde görülen grotesk üslup postmodern mimarinin temelini oluşturur.
Modern Ötesi akım, edebiyatı da etkilemiş, 'Postmodern roman'' ve ''Postmodern şiir'' kavramların ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Roman gibi olay yazılarında giriş, gelişme ve sonuç gibi klasik anlatı kalıpları reddedilmiş, ana öykü ve yan hikayelerin çatısı daha deneysel bir yapıya bürünmüştür. Bilinç akışı tekniğiyle kaleme alınan romanlarda üslup belirsiz ve ironiktir. Anlamın ikinci plana itildiği bu edebiyat türünde, üslup ve biçimsel özellikler önem kazanmıştır.
Postmodern edebiyatta ''metinlerarasılık'' kavramı önemli bir yer tutar. Başka bir yazara ait cümleler ya da paragraflar, olduğu gibi kitaba alınabilir. Alıntıdan farklı yazarın adının geçmemesi ve cümlelerin tırnak içine alınmamasıdır. Bu durum ''intihal'' tartışmasını beraberinde getirse de birçok kitapta başka yazarların fikirleri ve düşünceleri yeniden yorumlanmıştır.
Birçok edebiyat tarihçisine göre postmodern edebiyatın kökeni İspanyol yazar Miguel de Cervantes'in kaleme aldığı Don Kişot'a kadar uzanır. Bazı tarihçiler ise Franz Kafka'nın Dava ve Şato kitaplarını bu akımın öncüsü kabul eder.
Postmodern Sanat Akımının Kurucusu
Postmodern sanat akımı, hiçbir zaman kolektif bir hareket olmadığı için belirli bir kurucusu yoktur. Görsel, plastik ve yazınsal sanatta, birçok temsilcisi bulunan postmodernizm, I. Dünya Savaşı sonrası Dadaizm akımı ile başlamıştır.
Postmodern Sanat Akımı Örnekleri, Eserleri ve Temsilcileri
1- Postmodern Mimarlar ve Eserleri
Robert Venturi - Baker Berry Kütüphanesi, Seattle Sanat Müzesi, Gordon Wu Hall, Fire Station Number 4, Guild Evi.
Norman Foster - Hearts Kulesi, Hoşgörü ve Barış Sarayı, Milenyum Köprüsü, Reichstag Kubbesi, Dresden Merkez İstasyonu
Jon Jerde - Dentsu Binası, Hills Mori Alışveriş Merkezi, Westfiel Horton Plaza
Richard Rogers - Lloyd Binası, 88 Wood Street, Vean Koyu Evi, Kleanthis Vikelidis Stadyumu
2- Postmodern Edebiyatçılar ve Kitapları
Jack Kerouac: Big Sur: Yol Devam Ediyor, Zen Kaçıkları, Yer Altı Sakinleri, Yolda
Williams S Burruoughs: Şans Hayaleti, Patlamış Bilet Ve Hipopotamlar Tanklarında Haşlandılar, Benim Eğitimim: Bir Rüyalar Kitabı, Nova Ekspresi
Wolf Wondratschek: Mozart'ın Berberi
3- Postmodern Felsefe ve Temsilcileri
Slavoj Zizek: Yamuk Bakmak, İdeolojinin Yüce Nesnesi, Kaybedilmiş Davaların Savunulması, Umutsuz Olma Cesareti
Gilles Deleuze: Anti Odipus, Kapitalizm ve Şizofreni, Kant Üzerine Dört Ders
Michel Foucault: Deliliğin Tarihi, Hapishanenin Doğuşu, Bu Bir Pipo Değildir.
Richard Rorty: Pragmatizm ve Politik Liberalizm