Pnömotoraks Nedir Ve Çeşitleri Nelerdir? (Tıp)
Güncelleme Tarihi:
Pnömotoraks, halk arasında akciğet patlaması ya da akciğer sönmesi olarak bilinir. Bu nedenle de oldukça tehlikeli bir hastalıktır. Kadınlara göre erkeklerde bu hastalığın görülme olasılığı beş kat daha fazladır. Bu hastalığın erken teşhis edilip tedavisine başlanmadığı durumlarda hastalığın kansere dönüşme riski vardır. Pnömotoraks nedir ve çeşitleri nelerdir sizler için derledik.
Akciğerde biriken havanın göğüs kafesine dolması sonucunda ortaya çıkan pnömotoraks hastalığı, 20 - 45 yaş aralığındaki kişilerde genellikle daha sık görülür.
Pnömotoraks Nedir?
Pnömotoraks en sık görülen akciğer hastalıkları arasında yer alıyor. Bu hastalığın en yaygın belirtileri arasında ise, nefes darlığı gelir. Kişi günlük işlerini yaparken, spor yaparken ya da merdiven çıkarken nefes almakta zorluk çeker. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde nefes darlığı şikayetleri de genellikle artar. Buna ise, tıp literatüründe nefes açlığı ismi verilir.
En sık rastlanan semptomlardan birisi de göğüste batma hissi yaşanmasıdır. Özellikle de sigara kullanan kişilerde bu ağrılar çok daha şiddetli olabilir. Bazı pnömotoraks çeşitlerinde kişide dikkat dağınıklığı ve bilinç bulanıklığı ortaya çıkar. Beyine yeteri kadar oksijen gitmemesi, hastanın çevresinde bulunan nesneleri net bir şekilde algılamasını engeller. Tüm bu belirtiler hastanın yaşına ve cinsiyetine göre farklılık gösterebilir.
Pnömotoraks Çeşitleri Nelerdir?
Akciğerlerde bulunan hava kesecikleri, herhangi bir nedene bağlı olmadan patlayabilir. Buna da ''spontan pnömotoraks'' ismi verilir. Özellikle de astım ve KOAH gibi önemli akciğer hastalıklarını da spontan pnömotoraksı tetikler.
Sekonder pnömotoraks ise, pek çok farklı nedenden dolayı meydana gelebilir. Kanserli hücreler akciğerlere yayıldığı zaman, bu organlar eski görevini yerine getiremez. Başta anti tripsin eksikliği olmak üzere pek çok genetik bozukluk da sekonder çeşidi akciğer sönmesinin görülmesine neden olur.
Travma sonucunda meydana gelen pnömotoraksın penetren ve künt olmak üzere iki farklı çeşidi vardır. Künt tipi akciğer sönmesi, kaburgaların darbe sonucu kırılması ve çatlamasıyla meydana gelir. Kesici aletlerle akciğerlerin zarar görmesi sonucunda da ''penetren tipi pnömotoraks'' şeklinde tanımlanır.
Pnömotoraks Nedenleri Nelerdir?
Pek çok hastalık öncelikle akciğerlerde çökmeye yol açabilir. Bu hastalıkların başında ise, KOAH ve akciğer kanseri yer alıyor. Aynı zamanda bazı astım hastalarında da pnömotoraks görülme riski oldukça fazladır.
Hastalığın ortaya çıkmasında ise anatomik ve genetik yapı da belirleyici olur. Yapılan araştırmalar sonucunda özellikle kambur ve uzun boylu kişilerde pnömotoraks hastalığının daha çok görüldüğü tespit edildi. Sigara alışkanlığının en çok zarar verdiği iç organlardan birisi de akciğerdir. Sigaranın içinde yer alan zararlı maddeler, hava akciğerlerin çökmesine ve keseciklerinin patlamasına neden olabilir.
Pnömotoraks Tedavisi
Akciğerlerde çökme ortaya çıkması sonucunda oluşan pnömotoraks hastalığının tedavisinde ise, belli başlı tanı yöntemleri kullanılır. Muayene edilen hastanın öncelikle şikayetleri dinlenir. Ardından akciğer röntgeni çekilir. Hastada nefes darlığı şikayeti bulunuyorsa bakteriyel kan gazı testi yapılması gerekir. Testin sonucuna göre de kandaki asit miktarı tespit edilir. Son senelerde bilgisayar destekli tomografi de en sık kullanılan tanı yöntemleri arasında yer alır. Göğüs boşluğunun detaylı olarak görüntülenmesini sağlayan tomografi sonuçları incelenerek hastalığın hangi evrede olduğuna karar verilir.
Pnömotorak hastalığı için en sık kullanılan tedavi yöntemlerinin başında akciğerlerde biriken havayı dışarı çekmek yer alır. Bunun için de öncelikle hastaya oksijen verilir. Aspirasyon ismi verilen bu tedavi yöntemi, genellikle de hastalığın ilk evresinde uygulanır.
Hastalığın daha ilerleyen dönemlerinde ise, hastaya göğüs tüpü takılması gerekir. Göğüs tüpü aracılığı ile akciğerlerdeki havanın kademeli olarak çekilmesi sağlanır. Bu sayede tedavi tamamlanır.