Plazmit nedir? Çeşitleri nelerdir? Ne işe yarar? Plazmit tüm bakterilerde bulunur mu?

Güncelleme Tarihi:

Plazmit nedir Çeşitleri nelerdir Ne işe yarar Plazmit tüm bakterilerde bulunur mu
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 30, 2022 21:05

Dünya çapında birçok farklı özelliğe sahip canlı türleri bulunur. Bu canlı türlerin genetik yapısında ise DNA ve RNA gibi unsurlar yer alır. Bu DNA seçeneklerinden biri olarak plazmit öne çıkıyor. Peki, Plazmit nedir? Çeşitleri nelerdir? Ne işe yarar? Plazmit tüm bakterilerde bulunur mu detayları ile derledik.

Haberin Devamı

 

 Her canlının kendine özgü bir genetik yapısı vardır ve bu DNA dizilimi üzerinden öne çıkar. Tabii sadece DNA değil aynı zamanda RNA dizilimi kapsamında da gerçekleşir. Bu bağlamda DNA aynı şekilde parçalardan oluşur ve bu parçalar duruma göre değişkenlik gösterir. Bunlardan biri olarak da yine plazmit DNA içerisinde bir parça olarak önemli bir yer taşır. 

 Plazmit Nedir? 

 Kendi kendini eşleyebilen ve kromozomdan ayrı DNA parçası plazmit olarak bilinir. Genel açıdan dairesel ve aynı zamanda çift sarmal şeklinde görüntüsü vardır. Daha çok ise bakteriler ile beraber ökaryot canlılarda bulunan DNA parça dilimi olarak ön plana çıkar. Plazmitlerin boyu ise 1 ila 400 kilobaz çifti arasında öne çıkar. Burada görüldüğü gibi oldu Çok küçük bir yapıya sahiplerdir ve mikroskobik canlılar olarak öne çıkarılır. Yukarıda verilen canlı yapıların ise genel açıdan temel yapıtaşları olarak bilinirler. Özellikle Kendi kendilerine eşlemesi ile birlikte kromozomdan ayrı olarak özel bir DNA parçası olduklarını da ifade etmek mümkün. 

Haberin Devamı

 Plazmit Çeşitleri Nelerdir? 

 Özelliklerine ve yapısına bağlı olarak günümüzde birçok değişik plazmit çeşidi bulunur. Bu çeşitler aynı zamanda sarmal dizilim ve DNA parçası olarak farklı canlılarda ön plana çıkar. 

 - Fertilite F plazmit çeşitleri

 - Rezistans R plazmit çeşitleri

 - Col plazmidleri

 - Yıkıcı plazmidler

 - Virülans plazmidler 

 Bu şekilde yukarıda olduğu gibi farklı yapılar ve özellikler ile beraber plazmit çeşitleri bulunmaktadır. Aynı zamanda bulundukları özellikler ve genetik yapıya bağlı olarak değişik canlılarda yer alan mikroskobik DNA parçaları olduklarını ifade etmek mümkün. Böylece bulundukları canlıyı bir çok dış etkene karşı koruma özelliği sağlarken, aynı zamanda değişik yapılar ve özellikler gösterdiklerini de söylemek gerekir. 

 Plazmit Ne İşe Yarar? 

 Bulundukları konumu itibariyle ve yer aldıkları canlı kapsamında plazmidler birçok farklı özelliği sağlar. Bu özellikler canlının gelişimi ve büyümesi ile beraber, aynı zamanda dış etkilere karşı korunması noktasında öne çıkar. 

Haberin Devamı

 - Genleri taşıma özelliği bulunur.

 - Antibiyotik ve zehirlere karşı direnç sağlar.

 - Kodlayan genetiği içerirler.

 - Ender bileşiklerin yıkımına sağlarlar.

 - Bakteriyel viral özellikler kazandırmak suretiyle virüse çevirme işlemi görürler. 

 Bu şekilde yukarıda verilen özellikler ile beraber sağlamış olduğu olanaklar doğrultusunda plazmidler ve plana çıkar. Farklı canlı türleri içerisinde önemli DNA parçaları olduklarını ifade etmek mümkündür. Bununla beraber 5 değişik ve çeşit içerisinde plazmit bulunurken, her bir plazmitin sağladığı olanaklar da değişkenlik gösterir. 

 Plazmit Tüm Bakterilerde Bulunur mu? 

 Bu açıdan en çok merak edilen konular içerisinde plazmit tüm bakterilerde bulunur mu sorusu geliyor. Bunu tam olarak evet demek mümkün olmaz. Her ne kadar bakterilerin büyük bir çoğunluğunda yer alsa dahi, plazmitin bulunmadığı bakterilerinde olduğunu ifade etmek gerekir. Tabii sadece bakteriler değil aynı zamanda ökaryot canlılar ve virüsler üzerinde de yine plazmidlerin bulunduğunu söylemek gerekir. Açmış olduğu özellikler ile beraber farklı çeşitleri doğrultusunda, plazmidler bulunduğu canlıya değişik özellikler sağlarlar. Aynı zamanda koruma etkisi sunarken, Diğer yandan bakterilerin viral etki üzerinden virüse dönüşmesine fırsat verir. Bu yönüyle de tehlikeli yapılardan biri olduğunu ifade etmek gerekir.

 

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!