Pisagor teoremi nedir, hangi bilim dalıyla ilgilidir ve ne zaman bulundu? Örnekleri ile konu anlatımı

 Bir diğer adı Pisagor denklemi olan teorem hipotenüsden de yardım alarak bir formüle dönüşmektedir. Hipotenüs ise dik açının karşısındaki kenar olmaktadır. 

 Pisagor Teoremi Nedir? 

 Dik üçgenlerin kenarları arasındaki ilişki Pisagor bağıntısı olarak bilinmektedir. Pisagor teoreminde bir dik açının karşısında bulunan kenar hipotenüs olarak tanımlanır. Burada Hipotenüsün karesi, geride kalan diğer iki kenarın karelerinin toplamına eşit olmaktadır.

 Pisagor Teoreminin bir diğer adı ise Pisagor denklemi olmaktadır. Üçgenin kenarları a, b ve c olarak tanımlandığı zaman denklemin formülünü daha kolay yazmak mümkün hale gelir. Böylelikle formül;

 a^2 + b^2 = c^2 şeklinde ortaya çıkmaktadır. 

 Pisagor Hangi Bilim Dalı İle İlgilidir? 

 Pisagor denklemi doğrudan matematik dalı ile ilgilidir. Pisagor adlı bilim adamı tarafından bulunduğu için onun adını taşımaktadır. Aynı zamanda Pisagor teoreminde kullanılan hipotenüs terimi de Pisagor'un eşinin ismidir. 

 Pisagor Teoremi Kanıtları Nelerdir? 

 Pisagor denkleminin birçok kanıtı bulunmaktadır. Öklid ispatı üzerinden bakılacak olursa ilk olarak A açısı dik gelecek şekilde bir ABC üçgeni çizilmelidir. Daha sonra bir kenarı ABC üçgeninin kenar uzunluğu olacak kadar üçgenin etrafına kareler çizilmelidir. A köşesinden başlayarak DE kenarına doğru bir dik çekilmelidir. Bu ispata göre çizilen dikin iki tarafının alanlarının da birbirine eşit olduğu bulunmaktadır. İki küçük karenin alanı ise hipotenüsün karesinin alanına eşit olduğu görülmektedir. 

 Bir başka Pisagor teoremi ispatı ise Bhaskara ispatı olmaktadır. Bhaskara ispatına göre öncelikle bir dik üçgen çizilmelidir. Bu üçgende hipotenüse bir dik indirilir. Burada üçgen benzerlik kuralları dahilinde ABC üçgeni ile CBE üçgenleri benzer olmaktadır. Bunun sebebi ise B açısının ortak açı olmasıdır. E ve C açıları da iki üçgenin dik açısı olarak ifade edilmektedir. 

 Pisagor Teoremi Formülü 

 Pisagor denklemi matematikte birçok sorunun çözülmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu sebeple özellikle öğrenciler için formülünün bilinmesi gerekmektedir. Formül ise; c^2 = a^2 + b^2 şeklinde olmaktadır. Formülde yer alan c kenarı hipotenüs yani dik açının karşısındaki kenar olarak tanımlanır. Dik üçgende ki dik açının karşısındaki kenara hipotenüs denilmektedir. 

Pisagor teoremi çok daha önceki tarihlerde oluşturulmuş bir formüldür. Ancak eski bir Yunan matematikçisi olan Pisagor'un ismi daha net anılmaktadır. Tarihe bakıldığı zaman bir çok Mezopotamyalı, Hintli ve Çinli matematikçiler birbirlerinden habersiz bir şekilde u teoriyi keşfetmişlerdir. Günümüzde ise Matematik formülleri içerisinde en önemlilerinden bir tanesidir. 

 Pisagor Teoremi Nasıl Bulundu? 

 Özellikle matematikte işimizi bu kadar kolaylaştıran bir teorem nasıl bulundu? Herkesçe bilinen bu denklem belirli aşamalardan geçerek günümüzdeki formül haline ulaşmıştır. Bu aşamalardan biri ise matematik bilim adamı olan Joran Friberg'e ait yazılardır. Pisagor teoremi oluşmadan çok daha yıllar önce ​​​​​​ duyulan Babil matematik bilimcileri tarafından konuşulduğu varsayılmaktadır. Dick Teresi de Babilli insanları bu teoremi geliştirdiklerini söylemektedir. Bilim adamı olan Leendert van der Waerden, Pisagor denkleminin matematiksel olarak Babilliler tarafından daha önce keşfedildiğini söylemiştir. Bunun yanı sıra başka varsayımlar da bulunmaktadır. 

Çin'in eski tarihçisi olan Zhoubi Suanjing yazıları içerisinde 3, 4, 5 üçgeni üzerine bazı yöntemler açıklanmaktadır. Buna ise "Gougu teoremi" denilmektedir. Han Hanedanlığı dönemlerinde Pisagor teoremini içeren dik üçgenleri anlatan bir kitap yazılmıştır. Bir başka varsayım ise Zhou Dükü'nün matematik uzmanı olan Shang Gao'nun bahsettiği kaynaklar bulunmaktadır. Bazı uzmanlar Pisagor teoremin aslında ilk kez Çin'de bahsedildiğine inanmaktadır. 

 Bu keşiflerin hangisinin doğru olduğunu tam olarak bilmek mümkün değildir. Ancak bu teoremin matematikte çok pratik bir şekilde çözüm yoluna ulaştırdığı bir gerçek olmaktadır.