‘Pasif’ yüksek lisans

Ancak her enstitüde birçok programda yüzde 7-53 oranında öğrenci pasif durumda. Yani programa kayıtlı ancak ücret yatırmıyor, tezini tamamlamıyor. Üniversiteden atılma da olmadığı için bu öğrenciler, Rektör Büyükberber’in deyimiyle “sayıları giderek artan kalitesiz bir kitle”ye dönüşüyor. Prof. Dr. Büyükberber’e göre çözüm, başarısız olan ya da devam etmeyen öğrencilerin belli bir süre sonunda üniversiteyle ilişiğinin kesilmesi. Bu durum ayrıca Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nce 35 anabilim dalı başkanlığı ile görüşülerek hazırlanan ‘Lisansüstü Eğitim - Öğretim Faaliyetleri Durum Tespit Raporu ve Öneriler’ raporu ile belgelendi. Rapora göre sadece Fen Bilimleri Enstitüsü’nde yüksek lisans ve doktora programına kayıtlı öğrenci sayısı 6 bin 283. Bunların 5 bin 88’i yüksek lisans, 1195’i doktora öğrencisi. Fakat öğrencilerin 3 bin 405’i yani yüzde 54.18’lik bölümü pasif veya yarı pasif durumda. Rapor ve çözüm önerileri YÖK’e sunuldu.

EĞİTİMİ GERİYE GÖTÜRÜR

Üniversiteye bağlı beş enstitüde aynı sorunun yaşandığını belirten Gazi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Büyükberber, lisansüstü eğitimde yaşanan sorunları şöyle anlattı: “Fen Bilimleri Enstitüsü bir rapor hazırladı. Ancak diğer beş enstitü de aynı sorunla karşı karşıya. Gazi Üniversitesi’nde şu anda 21 bin 450 yüksek lisans ve doktora öğrencisi var. YÖK’ün yüksek lisans ve doktorada danışman başına düşen öğrenci sayısını 12 (yüzde 50 artış ile 18) ile sınırlandırması bir zaruret olarak ortaya çıkmıştı, anlamlıydı ve kalite güvencesi için düşünülmüştü. Ancak yükseköğretimden atılmanın kaldırılması nedeniyle kaydını silemediğimiz ancak ücret yatırmayıp ders almayan, pasif dediğimiz öğrencilerin birçok anabilim dalında yüksek oranlara ulaşmasına neden oldu. Bu pasif öğrenci rakamları artmaya da devam edecek çünkü kayıt silemiyoruz. Öğrenci aniden ders almaya karar verir, aktif duruma geçmek isterse planlarımız altüst oluyor. Bu sınırlama pek çok enstitüyü 1-2 yıl içinde tıkayacak ve yükseköğretimde asıl bilginin üretildiği lisansüstü eğitimi geriye götürecek. Çözüm için makul bir süre sonunda başarılı olamayan öğrencinin üniversiteden uzaklaştırılması gerekiyor.”

ÖNERİ: İLİŞİKLERİ KESİLSİN

Fen Bilimleri Enstitüsü raporunda yer alan çözüm önerileri şöyle:

- Lisansüstü eğitim-öğretimde kalitenin artması için ‘başarısız öğrencilerin ilişiklerinin kesilmesi’ gerek.

- Öğretim üyesi başına verilen öğrenci sayısı ile ilgili kısıtlamaların kaldırılması veya bazı yetkilerin enstitü yönetimine veya anabilim dalları akademik kurullarına verilmesi konusu gözden geçirilmeli.

- İkinci danışman atamalarında öğretim üyesi olma şartı değiştirilmeli ve doktora derecesine sahip sanayicilerden faydalanılacak yeni yaklaşımlar belirlenmeli.

Öğrenciler neden gitmiyor?

- Erkek öğrencilerin çoğu askerlik tecili için lisansüstü eğitim programlarına başvuruyor fakat devam etmiyorlar.

- Afla gelen öğrencilerin birçoğu kayıt yaptırsa dahi lisansüstü eğitimini sürdürmüyor.

- Bir kısmı iş değişimi nedeniyle devam edemiyor.