Palyatif Bakım Nedir, Nasıl Alınır Ve Şartları Nelerdir? Palyatif Bakım Özellikleri

  Palyatif bakım, tıp literatüründe hastanın yaşam kalitesinin artırılmasına odaklı, destekleyici bakım olarak tanımlanır. 

 Palyatif Bakım Nedir? 

 Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ, WHO) tanımına göre "sağlık", kişinin ruhen ve fiziksel açıdan tam bir iyilik hakidir. Gerçekten de insanın sadece fiziksel değil aynı zamanda ruhsal olarak, psikolojik olarak hastalanması da olanaklıdır. Bunun yanında insanın hayatındaki evrelere göre de özel tıbbı destek alması zorunludur. 

 Bu nedenle tıp biliminde branşlaşmalar vardır. Çocuk doktoru, çocuk diş hekimi gibi belli yaş gruplara yönelik eğitim almış ve bu gruplara yönelik tıbbı yardım ve tedavi uygulayan branşlar ortaya çıkmıştır. İnsanların ortalama yaşlarının yükselmesi ile beraber bugün tıp dünyasında "yaşlılık" ayrı bir başlık altında ele alınmaktadır. 

 Palyatif bakım adı verilen ve bir nevi destekleyici bakım olarak tarif edilen bu alanın da konusu en başta yaşlılar olmaktadır. Ancak "palyatif bakım"ın tanımı çok daha geniştir. Mevcut hastalıkları sebebiyle tam olarak iyileşemeyen ya da yaşam sonunda desteğe ihtiyacı olan hastalara yardım etmeyi hedefleyen bir tıp alanıdır. Palyatif bakımda amaç hastanın acı çekmesinin giderilmesidir. Denilebilir ki; palyatif bakım hastanın acı çekmesinin giderilmesi ve yaşam kalitesinin artırılmasına odaklı bir bakım şeklidir. 

 İnsan ömrünün sonlarında, hastalığı iyileştirme hedefli tedavilerin hedefine ulaşamadığı durumlarda palyatif bakım devreye girmekte ve hastanın şikayetlerine yönelerek yaşam kalitesini artırmayı amaçlamaktadır. 

 Palyatif Bakım Nasıl Alınır, Palyatif Bakım Şartları Nelerdir? 

 Hastanın acı çekmesinin azaltılması ve yaşam kalitesinin artırılması anlayışı merkezli bir alan olan palyatif bakımdan şu kimseler faydalanabilir: 

Yatak yarası açılan yatağa bağımlı hastalar. 

İleri derecede organ yetersizliği olan kimseler. 

Tedaviye yanıt vermeyen kanser hastaları. 

Alzheimer gibi nörolojik ilerleyici hastalığı olan hastalar. 

Beslenmesi nörolojik ve psikolojik sebeplerle, fiziksel sebeplerle bozulmuş ve beslenme desteğine ihtiyaç duyan hastalar palyatif bakım desteğinden yararlanabilirler. 

Palyatif Bakım Özellikleri? 

 Palyatif bakımın en önemli özelliği bir nevi bakım alan hastanın "yaşamına yıllar katmak değil yıllarına yaşam katmaktır". Bu ifadeyi açmak için palyatif bakım özelliklerini şu başlık altında sıralamak doğru olacaktır: 

Yaşlı hakları, günümüzde insan hakları değerleri arasında yer almaktadır. 

Her hastanın yaşamının son evresini belli bir kalite ve huzur içerisinde geçirmeye hakkı bulunmaktadır. 

Palyatif bakımda en önemli özellik hasta ve yakınları ile iletişim sağlanmasıdır. 

Hasta ve yakınlarına ölümün doğal bir süreç olduğunun aktarılmasıdır. 

Palyatif bakım hizmeti alan hastanın kararlarına ve seçimlerine saygı duyulmasıdır. 

Yaş sürecinde aileye de destek sağlanmasıdır. 

Örneğin; Orta çağ Avrupa ülkelerinde veba gibi salgınların etkisi, yetersiz ve kötü beslenme, savaş gibi birçok etken nedeniyle insanların ancak 30-50 kadar bir ömürlerinin olduğu bilinmektedir. Günümüzde ise bilhassa gelişmiş ülkelerde insan ömrü 80-90 yaşlara kadar uzamış durumdadır. Elbette bunun pek çok sebebi vardır. Tıp biliminin gelişmesi, sağlık hizmetlerine erişimin artması ve yaygınlaşması, beslenme şartlarının üst seviyede bulunması, ekonomik koşullar gibi çok neden bulunmaktadır. Ancak yaşam süresinin artması beraberinde başka sorunları da getirmiştir. Yaşlı insanların özel tıbbı desteğe ihtiyaç duymaları, yaşlı insanlara özel yaşam alanlarının oluşturulması, yaşlı bakımı ve benzer çok sayıda yeni konu başlıkları da ortaya çıkmıştır.