Özel okullarda zam ve yemek açmazı

Erken kayıt döneminin başlamasıyla, yeni yılın eğitim dünyasındaki ilk tartışma konularından biri özel okul kayıt ücretlerindeki artış oldu. Veliler okul ücretlerinden şikâyet ederken, okul yönetimleri artan maliyetleri gerekçe gösteriyor. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nin ilgili maddesine göre, özel okullarda ara sınıfların tavan ücreti ÜFE-TÜFE formülüyle sınırlandırılıyor. Bu da yaklaşık yüzde 60’lık bir zam oranını ortaya çıkarıyor. Özel okulların bu oranın çok üstünde fiyat belirlemeleriyle ilgili şikâyetler sosyal medyada çok konuşulurken, veliler ‘zammı kabul etmezseniz kayıt yaptıramazsınız’ diyen okul yönetimleriyle de sorunlar yaşıyor. Diğer yandan özel okullarda eğitim tüm günü kapsadığı için çocukların okulda öğle yemeği yemesi gerekiyor ancak velinin okulda çıkan yemeği satın alması zorunlu değil. Yönetmeliğin ilgili bendinde, “yemek, kahvaltı, servis, pansiyon/yatakhane, kitap-kırtasiye, kıyafet, etüt ve benzeri hizmetlerden talep eden veliler faydalanır” ifadesi yer alıyor. Ancak yine bazı özel okullar yemek ücreti gibi ek hizmet ücretlerini velilere karşı ‘ödemezseniz kayıt yapmayız’ şeklinde koz olarak kullanıyor.

5 YILLIK MALİYET ARTIŞI % 440

Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Zafer Öztürk, maliyetlerin çok arttığına dikkat çekiyor: “Özel Okullarda Maliyet Yönetimi Değişim Analizi başlığıyla bir rapor hazırlattık. TÜİK’in TÜFE verilerini esas alan bu rapora göre son beş yıllık maliyet artışı yüzde 440.5. Asgari ücret 2021’den bu yana 6 kat artmış. Özel okullar 2021’den bu yana 2.3 kat artmış. Bir özel okulun kâr beklentisinden bağımsız yalnızca zarar etmemesi için, öğretmenine asgari ücretin bir buçuk katı maaş verebilmesi için fiyatının 180 bin lira olması gerekiyor. Okulların kapılarına kilit vurmaması için en az yüzde 100’lük zam gerekiyor.”

YEMEK ÜCRETİ 40-80 BİN LİRA ARASINDA

Bazı özel okulların yemek konusundaki dayatmasından yakınan veliler, talep edilen yemek ücretlerinin 40 ile 80 bin lira arasında değiştiğini belirtiyor. Velilerin sosyal medya paylaşımlarında, ‘Belki benim çocuğumun özel bir diyeti var. Belki çantasına sandviç ve meyve koyup göndereceğim okula. Okulun verdiği yemeği almak zorunda değiliz’ gibi ifadeler yer alıyor.

KİMSEYE ZORLA YEMEK YEDİRİLMEZ

Zafer Öztürk, okulların zorunlu tuttuğu yemek ücretiyle ilgili de şunları söylüyor: “İlkokul 1, 2, 3 için yemek tavsiye niteliğinde veliye sunulur. Çünkü bu aynı zamanda eğitimin de bir parçasıdır ama yine zorunlu kılınamaz. Yönetmelik burada çok net, kimseye zorla yemek yediremezsin. Fakat bunu yapan okullar olduğunu duyuyoruz. Artan maliyetler ve yapılan regülasyonlar, özel okulları doğru olmasa da çözüm arayışına itiyor.”