Güncelleme Tarihi:
Öykü, belli bir olay örgüsü ve kişiye sahip bir yazı türü olarak bilinir. Düz yazı şeklinde yazılır ve kısa yazılar olarak bilinir. Kısa ve öz olan yazılardır ve okuyanda etki bırakırlar.
Öykü Nedir?
Öykü, düş ürünü ya da gerçek olan şeyleri düz yazı tekniğiyle kısa ve öz bri biçimde anlatma şeklidir. Roman gibi diğer yazı türlerine nazaran daha az kelime ve daha az kişi yer alır. Öyküde olayın geçtiği yer ve mekanlar sınırlıdır.
Anlatım yoğunluk ile dolu ve özdür. Karakterler ise belli bir sayıda bulunur ve belli bir olay çerçevesinde gösterilirler. Öykü 19. yüzyılda gerçekçilik ve romantizm akımlarının etkisiyle daha yaygın bir edebi tür haline dönüştü. 20. yüzyıl başlarında ise öykü türü, çoğunlukla gazete ve dergilerde yer almaya başladı.
Öykü Nasıl Yazılır? Öykü Yazılırken Dikkat Edilmesi Gereken Şeyler Nelerdir?
Öykü yazarken dikkate alınması gereken pek çok nokta vardır. Bu noktalar şu şekilde sıralanabilir:
1. En önemli nokta konu seçimi olarak bilinir. Yazıma başlamadan önce konu belirlenmesi, yazı yazmayı daha akıcı hale getirecek ve yazmayı kolaylaştıracaktır. Bu konular, hayat içerisinden de seçilebilir ya da tamamen kişinin hayal dünyasına ait de olabilir. Ancak önemli olan bir diğer nokta, konu seçimi yapılırken konuların gerçekliğe yakınlık taşımasıdır.
2. Karakter belirlemesi bir diğer önemli unsurlardan biri olarak bilinir. Gerçek bir olaydan çıkılarak yazılan yazılar, kişilerin gerçek ismi kullanılarak da yazılabilir. Kurgu ile alakalı bir öykü yazılacaksa oluşturulan isim ve karakterler konu ile bağlantısı bulunması gereken şeylerdir.
3. Bakış açısı, konunun gidişatı ve öykünün akışına göre belirlenmelidir. Anlatımı bozmayan bir bakış açısı olmalıdır.
4. Öyküde yer alan konunun nerede ve ne zaman olduğu da kilit konulardan biridir. Anlatılmış olan konu ve olayların mekanları uygun bir şekilde seçilmelidir. Zaman kavramı olayın yeri kadar önemli olmasa da öykülerde yer verilebilen noktalardır.
5. Anlatım tekniğine bakıldığında ise öyküler öyküleme tekniğiyle yazılan yazılar olarak bilinir. Olay örgüsü kişiye öyküleme yöntemiyle aktarılmalıdır. Bazı zamanlar betimleme tekniği de kullanılarak zihinde canlandırma yapılır.
6. Yalın ve sade bir dil öykü yazarken unutulmaması gereken şeylerdir. Bu noktalar öykünün akıcı ve sade olmasını sağlar.
Öykü Yazım Kuralları Nelerdir?
Öykülerin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
1. Yer, olay, zaman ve mekan kavramları önemli bir yer tuttuğu için öykü içerisinde yer almalıdır.
2. Seçilen konular tamamen gerçek olmasa da gerçeğe yakın olmalıdır.
3. Yazım ve imla hatalarına dikkat edilmelidir. Bu gibi durumlar okuyucuyu öyküden soğutabilir ve akıcılığı ortadan kaldırır.
4. Dilin kullanımı oldukça önemlidir. Etkileyici bir anlatım sergilendiğinde bu okur tarafından da fark edilir.
5. Karakterlerin canlılığını yansıtmak önemlidir.
6. Olayların inandırıcılık payının olması da büyük önem taşır.
7. Gereksiz süsleme ve gereksiz sözcüklerden uzak bir anlatım olmalıdır.
Öykü Örnekleri
Öykü örneklerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
1. Sait Faik Abasıyanık - Birtakım İnsanlar
2. Şemsi Bey - Nazlı Eray
3. Sait Faik Abasıyanık - Alemdağ'da Var Bir Yılan
4. Füruzan - Parasız Yatılı
5. Bilge Karasu - Göçmüş Kediler Bahçesi
6. Refik Halit Karay - Memleket Hikayeleri
7. Haldun Taner - Ayışığında Çalışkur