Ova Nedir Ve Nasıl Oluşur? Ova Oluşabilmesi İçin Gerekli Koşullar Ve Türkiye'deki Ovalar

Ovalar çeşitli büyüklükte ve yapıda olabilir. Ayrıca, ovaların oluşumuna neden olan çok sayıda unsur vardır. Bu unsurlar bir araya gelerek ovaları meydana getirir. Oluşumları farklı olan ovaları buna benzer özelliklerine göre sınıflayabiliriz.

Ova Nedir ve Nasıl Oluşur?

Ova, akarsuların taşıdığı alüvyonların birikmesiyle ortaya çıkan az engebeli düzlüklerdir. Bu düzlüklerin eğimi azdır ve deniz seviyesinden yüksekte yer alabilir. Ovalar, yapı olarak platolara benzer. Ancak, platolara göre daha çok çukurlukta kalmışlardır. Bu açıdan ovaların platodan farklı olduğu söylenebilir. Ayrıca, ovaların birçoğu oldukça verimli olan bir arazi yapısına sahiptir. Farklı özellikleri ve yapılarına göre ayrılan ovalar çeşitli isimler ile anılmaktadır.

Ovaların çevresinde birçok yerleşim yeri bulunabilir. Bu yerleşim yerleri ovaların verimli arazilerine yakın olmak için kurulmuştur. Tabi, bu durumun olumsuz yanı ise deprem tehlikesi bulunabilmesidir. Her ovanın çevresinde bu tehlikeye rastlanmaz. Bunun için bazı kriterlerin oluşması gerekir.

Ovaların oluşumunu sağlayan iki önemli unsur vardır. Bu iki unsurda ova oluşumunu doğrudan etkileyen faktörlerdir.

Ova oluşumunu sağlayan faktörler:

- Yer kabuğunda oluşan hareketlenme,

- Akarsular ile taşınan alüvyonların birikmesi.

Ova oluşabilmesi için akarsuların önemi oldukça büyüktür. Bu akarsular, taşıdığı alüvyonları biriktirerek ova oluşumuna katkı sağlarlar. Ayrıca yer kabuğunda yaşanan hareketlenmede ova oluşumuna etki edebilir. Bölgedeki toprağın yapısında ovanın oluşum özelliklerini etkileyen önemli bir unsurdur.

Ova Oluşabilmesi İçin Gerekli Koşullar ve Türkiye'deki Ovalar Nelerdir?

Ova oluşabilmesi için birçok koşul vardır. Bu koşullar sağlandığı zaman ova oluşumu tamamlanır. Aynı zamanda ova oluşumuna neden olan koşullar göz önüne alınarak ovalara farklı adlar verilmiştir.

1- Delta Ovaları

 Akarsuların taşıdığı alüvyonların sonucunda oluşan düzlüklerin adı delta ovalardır. Bu ovalar üçgene benzer bir yapıya sahiptir.

Delta ovalarının oluşumuna etki eden faktörler:

- Akıntı yaşanmaması,

- Akarsu yükünün çok olması,

- Gelgitin olmaması,

- Kıyıların sığ olması.

Türkiye'de yer alan çok sayıda delta ovası vardır. Bu ovalardan bazıları ise bulunduğu bölge için oldukça önemlidir.

 - Ege Bölgesi: Selçuk-Efes Ovası, Balat Ovası, Dikili Ovası ve Menemen Ovası.

- Akdeniz Bölgesi: Çukurova ve Silifke Ovası.

- Karadeniz Bölgesi: Bafra Ovası ve Çarşamba Ovası.

2- Tektonik Yapılı Ovalar

Tektonik yapılı ovalar, yer kabuğunda yaşanan hareketlilik sonucunda ortaya çıkar. Bu hareketler ile ortaya çıkan çukurluk alanlarda alüvyon birikir ve bu şekilde tektonik yapılı ovalar meydana gelmiş olur. Türkiye'de delta ovalarından daha çok tektonik yapılı ovalar bulunmaktadır. Bu ovalar birçok bölgeye yayılmış şekilde yer almaktadır.

Türkiye'de tektonik yapılı ovalardan başlıcaları:

İç Anadolu Bölgesi: Konya Ovası, Çubuk Ovası, Kayseri Ovası.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Suruç Ovası, Harran Ovası.

Doğu Anadolu Bölgesi: Elbistan Ovası, Yüksekova, Elazığ Ovası, Erzurum Ovası.

Karadeniz Bölgesi: Erbaa Ovası, Turhal Ovası, Niksar Ovası, Merzifon Ovası.

Marmara Bölgesi: Balıkesir Ovası, İnegöl Ovası, Adapazarı Ovası, Bursa Ovası.

Ege Bölgesi: Turgutlu Ovası, Söke Ovası, Ödemiş Ovası, Soma Ovası, Akhisar Ovası.

Akdeniz Bölgesi: Kahramanmaraş Ovası ve Amik Ovası.

3. Karstik Yapılı Ovalar

Karstik yapılı ovalar, kireç taçı ve kaya tuzu gibi karstik alanlarda çözüme ile oluşan düzlüklerdir. Bu alanlardan verim alınamaz.

Türkiye’de Bulunan Karstik Ovalar

Akdeniz Bölgesi: Korkuteli Ovası, Tefenni Ovası, Muğla Ovası ve Kestel Ovası.