Otozomal nedir? Otozomal baskın ne demek
Güncelleme Tarihi:
Otozomol, baskın ve dominant kelimelerinin karşılığıdır. Genler kromozomlarda yer almaktadır teorisi, Walter S. Sutton tarafından ilk kez 20. Yüzyılda ortaya çıkmıştır. Zamanla ulaşılan kanıtlara dayanarak da günümüzde Kromozom Teorisi şeklinde ifade edilmeye başlanmış bulunmaktadır. Kromozom yapıları izlendiği zaman, diploit kromozom sahibi canlılarda iki tür kromozom bulunmaktadır. Otomozomal nedir? Otomozomal baskın ne demek detayları ile derledik.
Otozomal, dominant ve baskın sözcüklerini ifade etmektedir. Kromozomlar, insanlarda 2 farklı türde bulunmaktadır. Bunlar ise Otozom ve Genozom olarak bilinmektedir. Genozom kromozomlar cinsiyet belirleyici olarak işlev görmektedir. Otozom kromozomlar da diğer özellikleri göstermektedir.
Otozomal, kelime anlamı olarak baskın- Dominant demektir. Genler, kromozomlarda bulunmakta bulunmaktadır. Otozomal kromozomlar vücut kromozomlarıdır. Vücut kromozomları, canlı vücutlarında göz rengi, saç rengi gibi önemli faktörlerin belirleyicisidir. İnsan vücudunda 44 Otozom kromozom, canlılarda 2n-2 Otozom kromozomu bulunmaktadır. Her cinste aynı seyir seyretmekte olan hastalıkta genellikle ebeveynler sağlıklı, aynı kuşak kardeşlerde hastalık gözlenebilmektedir. Akraba evlilikleri aynı Atadan gelmeleri ve mutand gen taşımaları dolayısıyla hastalık riskini artırmaktadır. Otozomal resesif taşıyıcı çiftlerde bütün gebelikler için risk %25 iken çocukların taşıma riski %50 olarak gözlemlenmektedir.
Otozomal Baskın Ne Demek?
Otozomal baskın kalıtım, ailede dominant yollarla aktarılan özelliklerdir. Bunun açık ifadesi; kişi genin bir değişmiş bir de gerçek kopyasının taşımaktadır. Değişmiş genin orijinal gene karşı üstün(baskın) olduğu kanıtlanmıştır. Otozomal hastalıklar bütün kuşaklarda görülmeyebilir. Aile ağacı izlendiğinde yatay olarak patern izlenmektedir. Akraba evlilikleri otozomal hastalık riskini artırmaktadır. Ayrıca bu tür hastalıklar cinsiyet ayrımı da gözetmemektedir. Hastalık taşıyıcı çiftlerde gebeliklerin her biri için %25 risk bulunmaktayken, doğacak çocukların hastalık taşıma riskleri %50 olarak belirlenmektedir.
Taşıyıcı, taşıyıcı olmayan biriyle evlendiğinde çocuklarda hastalık görülme riski bulunmamaktadır. Hasta olan birinin mutant gen taşıyıcı biriyle evlenmesi durumunda çocukların hepsi taşıyıcı olacaktır.