Güncelleme Tarihi:
Aynı zamanda düzen ve rutinlere aşırı bağlılık, değişime aşırı direnç gösterme, ellerini çok hızlı sallama ya da olduğu yerde ileri geri sallanma gibi tekrarlı beden hareketleri, ışık ve ses gibi duyusal uyaranlara karşı aşırı hassas olma, oyuncakları ya da nesneleri işlevine uygun kullanmama ve bazı nesne ya da olaylara aşırı takıntılı olma gibi tekrarlı/takıntılı davranışlar sergilerler.
OTİZMLİ ÇOCUKLARIN YÜZDE 7’Sİ EĞİTİME ERİŞEBİLİYOR
Amerika Ulusal Hastalıkları Önleme Merkezi’nin 2021 yılında yayınladığı rapora göre her 44 çocuktan 1’inde otizm görülüyor. Bu oran Türkiye nüfusuna uyarlandığında 1milyon 900 bin yurttaşın otizmli olduğu, aile bireyleriyle birlikte 7 milyon 600 bin yurttaşın otizmden etkilendiği düşünülüyor. Çocuk ve genç nüfusuna bakıldığında Türkiye’de 0-19 yaş aralığında 575 bin otizmli çocuk ve gencin olduğu varsayılıyor. Ancak bu çocuk ve gençlerden yalnızca 42 bini yani yüzde 7’si eğitime erişebiliyor (MEB, 2022). Otizm tanısı alan birey için bugün bilinen en etkili yol erken, yoğun, nitelikli ve bilimsel temelli özel eğitim. Otizmli bireylere verilen özel eğitimin etkili olması için önemli ölçütler bulunuyor. Örneğin eğitime otizm tanısı alındıktan hemen sonra başlanmalı, eğitim çocuğun bireysel özellikleriyle gereksinimlere uygun, en az haftada 30 saat olmalı, sürekli devam etmeli ve doğrudan otizmli bireyler için geliştirilmiş bir müfredat kullanılmalı. En önemli ölçütlerden biri de eğitimin mutlaka etkili olduğu araştırmalarla desteklenen bilim temelli tekniklerle sunulması. Son yıllarda otizm alanında uygulama çeşitliğinin artması otizmli bireyler için hangi uygulamaların gerçekten etkili olduğu sorusunu doğurmuştur. Bu nedenle bilim temelli uygulamaların belirlenmesi ve eğitimde kullanılması oldukça önemli.
AİLELERE KAYNAK DESTEĞİ
Otizmli bireylerin eğitimlerinde hem ebeveynlerin hem de öğretmenlerin otizme ilişkin doğru ve bilimsel bilgiye nasıl ulaşabilecekleri, otizmli çocuklarına/öğrencilerine nasıl eğitim verebilecekleri ya da yaşadıkları günlük sorunlara nasıl çözüm getirebileceklerine ilişkin kaynaklar oldukça sınırlı. Bu ihtiyaçtan yola çıkılarak hazırlanan Tohum Otizm Vakfı Eğitim Portalı, alandaki uzmanlar tarafından güncellenerek geliştirildi. Kullanıcı dostu yeni ara yüzüyle bu ihtiyaçlara cevap verir nitelikte olan Tohum Otizm Vakfı Eğitim Portalı’na üye olanlar tamamladıkları eğitim sonunda da sertifika almaya hak kazanıyorlar.
ZAMANDAN VE MEKANDAN BAĞIMSIZ EĞİTİM
Portal, Türkiye’de ilk defa geliştirilen, otizmli bireylerin eğitimi konusunda kapsamlı bilgiler içeren, video ve görsellerle desteklenmiş, teorik ve pratik uygulama örneklerini, eğitim materyallerini ve formlarını içinde barındıran zamandan ve mekandan bağımsız bir eğitim aracı. Eğitim Portalı, otizmli çocukların anne babalarına, birincil bakıcılarına, öğretmenlerine, öğretmen adaylarına, araştırmacılara ve konuya ilgi duyan herkese yönelik olarak hazırlandı. Kullanıcı dostu bir biçimde tasarlanan Eğitim Portalı, günümüz koşullarına hizmet eden teknik alt yapı, donanım ve kolay kullanımlı bir ara yüze sahip olmasıyla da dikkat çekiyor.
EĞİTİM HERKES İÇİN ÜCRETSİZ
Tohum Otizm Vakfı Eğitim Portalı toplam 6 bölüm ve 22 modülden oluşturuldu. Kullanıcılar eğitim portalına ücretsiz biçimde üye olabilir ve otizme yönelik aşağıdaki başlıklara ilişkin içerikleri bulabiliyorlar:
• 'Otizm Spektrum Bozukluğunu Anlamak' bölümünde otizm spektrum bozukluğunun ne olduğunu, otizmde kullanılan eğitim, tedavi ve terapi seçeneklerini ile otizmli çocukların değerlendirilmesi konuları,
• 'Davranışları Yönetmek' bölümünde otizmli bireylere yeni davranışlar kazandırma ve problem davranışlarla başa çıkma konuları,
• 'Temel Becerileri Kazandırmak' bölümünde otizmli bireyler için öğretimi planlama ve yürütme, yaşına uygun temel ve önemli becerileri kazandırma, oyun oynama ve eğitimlerinde teknoloji kullanımı konuları
• 'Etkileşim Becerilerini Kazandırma' bölümünde iletişim kurma, sohbet etme ve akranlarla etkileşim kurma konuları,
• 'Öz bakım Becerilerini Kazandırmak' bölümünde öz bakım becerilerinin nasıl kazandırılacağı konuları,
• 'Toplumsal Yaşam Becerilerini Kazandırmak' bölümünde otizmli bireyin akranları ile bir arada eğitim alma süreci ve günlük yaşama dönüş konuları bulunuyor.
EĞİTİM OYUNLARLA DESTEKLENİYOR
Tohum Otizm Vakfı Eğitim Portalı kullanıcılarına eğitsel konularla birlikte çocuklara yönelik mobil ve kaynaklar da sunuyor. Portal’da otizmli çocukların teknolojiye ve görsel uyaranlara olan ilgisinden yararlanarak onları daha bağımsız bireyler haline getirmek için oluşturulmuş mobil oyunlara daha hızlı ve kolay erişim sağlanıyor. Oyunlar arasında; dinlediğini anlama, nesne eşleme, nesne tanıma, vücudun bölümlerini öğrenme ve eylemler gibi birçok zengin içerik bulunuyor. Ölçme ve değerlendirme materyallerine ve ölçeklerine erişerek bu materyaller ve ölçekleri öğretim sırasında kullanılabiliyor. Videolarda, içeriklerin özetini izlenebilir, öğretimin nasıl gerçekleştirileceğine dair örneklere erişebilir, öğretim videoları incelenerek uygulama becerileri geliştirebiliyor. Ayrıca otizmli bireylerin eğitimlerine ilişkin geliştirilmiş infografikler, kitler, kitapçıklar ve raporlar gibi kaynak önerilerine de ulaşılabiliyor.
NURSİNEM ŞİRİN KİMDİR?
Tohum Otizm Vakfı Eğitim Ar-Ge Birimi Direktörlüğü Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Zihin Engelliler Öğretmenliği Programı’ndan 2008 yılında lisans, Sosyal Bilimler Enstitüsü Otizmde Uygulamalı Davranış Analizi Programı’ndan 2015 yılında yüksek lisans derecesini aldı. Özel eğitim ve danışmanlık merkezlerinde özel eğitim uzmanı ve davranış analisti olarak görev yaptı. Çeşitli vakıf üniversitelerinde uygulamalı davranış analizine dayalı dersler yürüttü. STK ve üniversite projelerinde eğitimci ve araştırmacı olarak yer aldı. Halen Anadolu Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü Anabilim Dalı’nda Zihin Engellilerin Eğitimi Bütünleşik Doktora Programı’nda tez çalışmalarına devam ediyor ve Tohum Otizm Vakfı Eğitim Ar-Ge Birimi Direktörlüğü görevini yürütüyor.