Otizmli ailelerin komisyondan beklentileri

2013’te Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı koordinasyonunda uygulamaya başlaması beklenen ‘Otizm Eylem Planı’ tam üç yıl sonra 3 Aralık 2016’da Resmi Gazete’de yayınlandı. 2016-2019 yılları arasında hayata geçirilmesi planlanan eylem planı kapsamında otizmli bireylerin hizmetlerden diğer bireylerle eşit olarak yararlanmasını sağlamak ve bağımsız biçimde toplumsal yaşamın her alanına katılmalarını kolaylaştırmak hedefleniyor.

MAALESEF ÇOK FAZLA YOL KAT EDİLEMEDİ
Otizm Eylem Planı’nın Resmi Gazete’de yayınlanmasının üzerinden geçen iki yıl içinde maalesef çok fazla yol kat edilemedi. Büyük bir heyecanla eylem planının kabulünü bekleyen aileler üzerinde de umutsuzluğa neden oldu. Komisyonun kurulması bu umutları yeniden yeşermesini sağlayacak ve ailelerin beklediği somut adımların daha hızlı atılmasına neden olacaktır diye düşünüyorum. Konuyla ilgili tüm bakanlıkların bir an evvel üzerlerine düşenleri kararlılıkla uygulamaya geçmelerini bekliyoruz. Araştırma komisyonunun, alanda çalışan sivil toplum kuruluşları (STK), uzmanlar, araştırmacılar, akademisyenlerle ortak çalışacak olması ve bütüncül bir bakış açısıyla otizmi masaya yatıracak olmaları çok önemli. Komisyonun üç aylık çalışma sonunda hazırlayacağı nihai raporun ise bu alanda yapılacak çalışmaların önünü açacağına inanıyoruz. 

İŞBİRLİĞİNE HAZIRIZ
Tohum Otizm Vakfı olarak, otizm konusunda yapılması gereken çalışmaların, alınması gereken kararların, atılması gereken adımların partiler ve siyaset üstü bir anlayışla ele alınması ve hepimizin ortak geleceğini ilgilendiren bu sorunun yine el birliğiyle çözülmesi için beraber çalışmamız gerektiğini önemle belirtiyoruz. Vakıf olarak, otizm alanında yapılacak çalışmalarla ilgili her tür bilgi ve deneyimimizi karar vericilere ulaştırmaya ve işbirliğine hazırız. Gelecekte bütün bu çalışmaların sonucunu almak ve her otizmli çocuğumuzun eğitim, sağlık ve istihdam hizmetlerinden eşit faydalanabilmelerinin sağlanması en büyük umudumuz.

ÖNCELİKLİ OLARAK NE YAPILMALI?
Ailelerin komisyondan beklentilerin en başında Otizm Eylem Planı kapsamında yapılacak çalışmaların takibi ve ivedilikle hayata geçirilmesi için atılacak adımların hızlandırılması geliyor. Eylem planının kabulüyle beraber bu durumdan etkilenen 4.5 milyon ailenin de yol haritası belli oldu. Aileler, 6 bölüm ve toplam 26 karardan oluşan Otizm Eylem Planı kapsamında farkındalık çalışmaları ve kurumlar arası işbirliği, otizmli çocuklar için erken tanı, tedavi ve müdahale zinciri kurulması, ailelere yönelik hizmetlerin geliştirilmesi, otizmli bireylere yönelik eğitsel değerlendirme, özel eğitim, destek eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesi, istihdam süreçleri ve çalışma hayatına katılımları, sosyal hizmet, sosyal yardım ve toplumsal yaşama katılımları konusu gibi birçok alanda önemli adımların atılmasını bekliyorlar. Bir an önce ihtiyaçlarının karşılanması ve yaşam kalitelerinin artırılması için taleplerini komisyon vasıtasıyla duyurmak ve yetkililere aşağıdaki konularda seslenmek istiyorlar;

- Toplumun tüm kesimlerinin otizm konusunda farkındalık düzeyi arttırılsın ve kurumlar arası işbirliği geliştirilsin,
- Otizmli çocuklarımıza yönelik erken yaşta tıbbi tanılamalar yapılsın ve izleme programları geliştirilsin,
- Sağlanacak hizmetlerin sağlıklı bir şekilde planlanması ve sunulması için otizmli bireylere yönelik istatistik çalışmalarına öncelik verilsin,
- Otizm tanısı almış çocuğu olan ailelerin otizm konusunda bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi, eğitilmesi ve yönlendirilmesi için gerekli sosyal destekler sağlansın, ailelere yönelik hizmetler bir an önce geliştirilsin ve aile destek birimleri kurulsun,
- Her ilde bulunan rehberlik ve araştırma merkezleri, kurumsal kapasite açısından güçlendirilsin, rehberlik ve araştırma merkezlerinde eğitsel rehberlik ve danışmanlık hizmetleri sunulsun,
- Otizmli çocuklarımıza yönelik nitelikli erken müdahale hizmetlerine erişim etkin bir şekilde sağlansın, çocuklarımız eğitime mümkün olduğunca erken başlasın ve bu eğitim bireysel özelliklerine ve gereksinimlere uygun olsun,
- Eğitim saatleri arttırılsın, eğitimde bilimsel dayanaklı tekniklerle yer verilsin ve eğitim otizmli bireyin bireysel özelliklerine ve gereksinimlere uygun olsun,
- Kaynaştırma destek hizmetleri tüm okullarda yaşama geçirilsin ve uygun eğitim ortamlarının sağlanması konusunda düzenlemeler yapılsın,
- Eğitimsel değerlendirilmeleri, sınav düzenlemeleri ile eğitim ihtiyaçları karşılansın,
- İstihdamları sağlansın ve çalışma hayatları ile ilgili düzenlemeler yapılsın,
- Uluslararası standartlarda bakım hizmetine kavuşmaları için bir an evvel gerekli tedbirler alınsın, bakımevlerinin niteliği ve niceliği iyileştirilsin,
- Otizmli bireylerin ve ailelerinin, sosyal güvenlik, sosyal yardım ve sosyal hizmet ile toplumsal yaşama tam katılımları sağlansın.

BETÜL SELCEN ÖZER KİMDİR?
1975 yılında doğan Betül Selcen Özer, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek lisans derecesini Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ekonomik ve Sosyal Demografi Ana Bilim Dalı’ndan aldı. Tez çalışmasını ‘Ulusal Günlük Gazetelerde Yayınlanan Aile Planlaması Haberlerinin İçerik Analizi: 2001-2005’ üzerine yaptı. 2000 yılından beri Willows Foundation, TURMEPA ve Toplum Gönüllüleri Vakfı gibi önde gelen Sivil Toplum Kuruluşlarında; üreme sağlığı, aile planlaması, çevre ve gençlik alanlarında çalıştı. 2013-2015 yılları arasında Yeditepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde Temel Demografi dersini verdi. 18 yılda saha, eğitim, projeler, kaynak geliştirme ve iletişim gibi birçok farklı görevde bulunan Özer, 2014 yılından beri Tohum Otizm Vakfı’nın Genel Müdürü olarak görev yapıyor.