ÖSYM Başkanı Demir: “Soru iptalleri istenmeyen ancak olağan bir sonuç”
Güncelleme Tarihi:
ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Ömer Demir, TRT Haber’de KPSS’de 12 sorunun iptal olmasıyla ilgili soruları yanıtladı. Sınavların özenle hazırlandığını söyleyen Demir, bir değeri olmayan harf hatası yüzünden bile soruyu iptal edecek kadar hassas olduklarını belirtti. “Soru iptali, sınav sürecinin beklenmeyen ancak olağan bir sonucu” diyen Demir, KPSS için 1300 soru hazırlandığını ve bunların arasından 12’sinin iptal edildiğini hatırlatarak, “Dünyanın pek çok yerinde sadece bir soru seti hazırlanıyor. Ancak soruların sızdırılması, sınav güvenliğiyle ilgili sıkıntılar nedeniyle ÖSYM’deki bütün işleyişi değiştirdik. Birbirinin yerine geçen, ikame sorular hazırlayarak, son halini matbada vererek güvenliği sağlıyoruz. Bazılarında minik hatalar olabiliyor” dedi.
Prof. Dr. Demir’in açıklamalarında öne çıkan başlıklar ise şöyle:
Soru iptali, sınav sürecinin beklenmeyen ancak olağan bir sonucu. Sınavın sağlıklı yapılabilmesi için gösterdiğimiz hassasiyet sınavdan sonra da devam ediyor. Dolayısıyla bu hassasiyetle davrandığınız için soruların hatalar içerdiğini gördüğünüzde onları iptal etmek zorundasınız. Şu anda iptal edilen sorularla ilgili iki neden var. Zaman zaman ders kitabına dayalı bir sorunun başka kitaplarda farklı olduğu görülünce iptal edilebiliyor. Ekol, kavramsallaştırma farklılıkları nedeniyle bu iptalden kaçınamıyorsunuz. Çünkü hazırlayan ekip sorunun yanlış olmadığını düşünerek hazırlıyor, ancak yayınlandıktan sonra yeni bilgiler ortaya çıktığında adayları korumak için onları iptal etmemiz gerekiyor.
MADDİ HATALAR OLABİLİYOR
İkinci neden, zaman zaman ne kadar özen gösterseniz de maddi hatalar olabiliyor. Şu anda iptal etiğimiz edebiyatla ilgili bir sorunun sonuna ‘n’ harfi eklenmiş. Soru çıktıktan sonra bunu fark ettik. Dolayısıyla bir harf farklılığı sorunun iptaline götürdü bizi.
Fizik sorusunun iptalinde 5 kat azaltma gibi bir tabir var, adayların soruyu yanlaş anlamadığını görüyoruz, maddi analizinde bir hata yok, ama 5 kat yerine 5’te bir azaltma daha doğru bir ifade. Dolayısıyla böyle küçük hatalar için de soruları iptal ettik.
ÖZEN GÖSTERDİĞİMİZ İÇİN İPTAL EDİYORUZ
ÖSYM’nin soruları hazırlarken gösterdiği özeni, sorularda hata olduğu zaman gösterilmiyor gibi bir algı oluşabilir. Soruların iptalinin çoğu yargıya intikal etmiş değil, ama biz daha sağlıklı olsun diye bunları iptal ediyoruz. Şu anda iki test için mahkeme süreci var. Sosyal Bilgiler ve Coğrafya Testleri için. Onlarda iptal beklemiyoruz. Onları inceledik ama yine de yargı sürecinin sonuçlanmasını bekleyeceğiz. Burada hassasiyetimizin yoğunluğu bu iptalleri getirmiştir.
Bu süreç içinde çok fazla soru hazırlamanması da iptalle ilgili sürecin tetikleyicisi oluyor.
GÜVENLİK İÇİN BİNLERCE SORU HAZIRLIYORUZ
10 bine aşkın soru içinden 1300 soruyu seçiyoruz. Bunların arasından son anda matbaada sınavda yer alacak soruları seçiyoruz. Geçmişte ve şu anda dünyanın pek çok yerinde sadece bir soru seti hazırlanıyor. Ancak soruların sızdırılması, sınav güvenliğiyle ilgili sıkıntılar nedeniyle ÖSYM’deki bütün işleyişi değiştirdik. Şu anda herhangi bir uzmanın, müdürün sorulara ulaşmasına imkan yok. Birbirinin yerine geçen, ikame sorular hazırlayarak, son halini matbada vererek sağlıyoruz bunu. Bazılarında minik hatalar olabiliyor. Olmamasını temenni ederiz, ancak beklenmedik bir durum değil.
1300 SORUDAN 12’Sİ HATALI
29 ayrı sınav yaptık, bir kısmında 50-60 soru soruldu. Toplamda hazırlanan 1300 soru var. Adaylarda kendi 50-60 sorusunun 12’si iptal edlidi diye bir infial var sanırım.
Biz, adayların itirazını beklemeden sosyal medyadaki tartışmalardan bunu izliyoruz. Fark edemediğimiz, benzerlerini sorduğumuz halde itiraz edilmeyen sorular olsa bile onları yeniden inceliyoruz. Bu süreçte çok fazla aday bizim dikkatimizi çekiyor. Ancak itirazların çoğu yersiz, haksız. Haklı itirazlar da geliyor, biz tabii ki bunlardan mutlu oluyoruz. Soruları hazırlayan heyetin dışındaki kişilerden de görüş alarak kanaatleri sonuçlandırıyoruz.
YARGI KARARI EN GEÇ 45 GÜNE ÇIKAR
Sosyal bilgiler ve coğrafya alanı dışındakilerin puan hesaplamalarını etkilemeyecek. Hızlı yargılama prosedürüne tabi sınavlar, dolayısıyla en geç 45 gün içinde yargı kararı belirlenecektir. Ancak söylediğim gibi biz yargıdan bir iptal beklemiyoruz. Ama durumu 45 gün içinde adaylarımız öğrenecek.
EKSİK HESAPLANMASI İMKANSIZ
Sonuçların eksik hesaplanması imkansız. Çünkü her bir adayın cevaplarını en az iki optik okuyucuyla okuyoruz. Yan yana iki optik okuyucu cevapları okuyor, arada fark varsa bize gösteriyor. Adaylar internetten cevaplarını görebiliyorlar. Farklılık varsa mutlaka ve mutlaka adayın daha sonradan yaptığı değişikliklerdir; küçük işaret koymuştur, silmiştir, bunu optik okuyucu görememiştir. Hata varsa da ancak böyledir. İtirazı olan varsa, onların hepsine tek tek bakıyoruz. Bütün sonuçlar doğru şekilde ve el değmeden hesaplanıyor. Kimsenin kağıdına bir kişi bir takdir kullanmamakta. Doğrudan bilgisayarda okunmakta.
ÖSYM GÖZDE BİR KURUM
Bütün adaylar için doğru kabul ediliyor bunlar. Süreç etkilenmeyecek. ÖSYM çok gözde bir kurum. Hepimizi ilgilendiren bir kurum. Buralarda özenle ve ciddiyetle çalışmak hepimizin görevi. Burada olduğumuz sürece kimsenin güven sorunu olmasın. Eğer yapılmıyorsa biz burada olmayız zaten.
ÖSYM’den KPSS açıklaması
MEB ile atama konusunda görüşülüyorÖte yandan ÖSYM, soru iptalleriyle ilgili akıllara katılan sorulara cevap verdi. ÖSYM’den yapılan açıklama özetle şöyle:
HER SORUYU 3 AKADEMİSYEN DENETLİYOR
Yeni bir sınav ise akademisyenlerden oluşan bir kurulun testin içeriğini belirlemesiyle başlıyor. Belirlenen içerik doğrultusunda soru yazımına ve yazılan bu soruların denetlenmesine geçiliyor. Her soru en az 3 farklı akademisyen tarafından denetleniyor. Ancak güvenlik sebebiyle bu soruların ön denemesi adaylar veya bir başka grup üzerinde denenmesi yapılamıyor. Denetimi geçen sorular soru havuzuna aktarılıyor. ÖSYM çalışanlarından oluşan alan uzmanları, akademisyenlerle birlikte soru hazırlama sürecinin her aşamasında çalışıyorlar. Sınavda çıkacak sorular matbaa aşamasında seçiliyor, matbaaya gönderilen soru bankası, ilgili sınavda çıkacak soru sayısının yaklaşık 10 katı kadar soru içerecek şekilde hazırlanıyor.
DİLEKÇELERE CEVAP SÜRESİ 30 GÜN
Sınavın hemen ardından öncelikle madde analizleri yapılarak belirlenen cevap anahtarının doğruluğu kontrol ediliyor. Ardından soruların güçlük derecesi belirleniyor ve her bir seçeneğin adaylarca cevaplanma dağılımı ilgili uzmanlarımızca inceleniyor. Bu sırada adaylar tarafından itiraz edilen sorular soru yazım ve denetim çalışmalarına katılmış akademisyenlerden oluşan Bilim Kurulu’na gösterilip, itiraz edilen sorularla ilgili gerekli değerlendirmeler yapılıyor. Soru itirazları ve şikayetleri Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamına girmiyor. Bu itibarla, adayların bilgi edinme ya da BİMER başvurusu yerine kılavuzda belirtilen esaslar doğrultusunda ÖSYM’ye dilekçe göndermeleri gerekiyor. ÖSYM’ye gönderilen dilekçelerin cevaplanması süresi 30 gündür. Ancak ÖSYM bu süreyi beklemeden, adayların dilekçelerine mümkün olan en kısa sürede cevap veriyor.
HOCALAR TEKRAR ÇAĞIRILMIYOR
Genel uygulama olarak yanlış sorusu çıkan hocalar (yazar/denetmen) tekrar ÖSYM’ye çağırılmıyor ve gerekli idari tedbirler alınıyor.
MEB İLE ATAMA TAKVİMİ KONUSUNDA GÖRÜŞÜLÜYOR
‘İvedi yargılama’ usulü kapsamında dava sonucuna göre herhangi bir mağduriyet ya da takvimsel gecikme yaşanmaması gerekiyor. Ancak yargı mercilerince oluşabilecek olası bir gecikmeye karşı proaktif önlem açısından, atama takvimi konusunda Milli Eğitim Bakanlığı ile görüşmeler devam ediyor. Öğretmen adaylarının yargı kaynaklı bir gecikme olasılığında dahi herhangi bir hak kaybının oluşmaması yönünde gereği yapılacak.