Güncelleme Tarihi:
Osmanlı Devleti yükselme dönemi, kuruluş döneminin ardından başlayıp duraklama dönemine kadar geçen süreyi kapsar. Bu dönem, 1453 ile 1683 yılları arasında kabul edilmektedir.
Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi Padişahları Kimlerdir?
Yükselme dönemi padişahlarını yıllara göre; 2. Mehmed, 2. Bayezid, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman, 2. Selim ve 3. Murat şeklinde sıralamak mümkündür. Fatih Sultan Mehmed döneminin en önemli olayı İstanbul’un fethedilmesidir. Yükselme dönemi de yeni bir çağ başlatan bu fetihten sonra başlamıştır. Kaynaklarda ağırlıklı olarak bahsi geçtiği üzere de yükselme dönemi 2. Viyana Kuşatması ile sonlanmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu yükselme dönemi sırasında Kuzey Afrika’da toprak sahibi olmuş ve sınırlarını Doğu Avrupa’nın büyük bir bölümüne kadar genişletmiştir. Dönem boyunca pek çok savaş ve isyan da ortaya çıkmıştır.
Osmanlı Devleti Yükselme Dönemi Savaşları Nelerdir?
İki asırdan uzun süren yükselme dönemi boyunca sayısız; kuşatma, savaş, fetih ve isyan yaşanmıştır. Bunlardan en önemlilerini kronolojik olarak; Eflak Seferi, Kırım seferi, Osmanlı-Venedik Savaşı, Çaldıran Muharebesi, Mercidabık Muharebesi, Belgrad Seferi, Rodos Kuşatması, Preveze Deniz Savaşı ve Osmanlı-İran Savaşı olarak sıralamak mümkündür. Bu savaşların tümü Osmanlı zaferi şeklinde sonuçlanmıştır.
Dönemin mağlubiyetle sonuçlanan ya da sonuçsuz kalan birtakım muharebeleri de bulunmaktadır. Bunlar da İtalya Seferi, Osmanlı-Memlük Savaşı, Macaristan Seferi ve Astrahan Seferi şeklindedir.
Osmanlı Yükselme Dönemi Konu Anlatımı
Osmanlı Devleti yükselme dönemi konu anlatımı için her bir padişah için ayrı alt başlık oluşturulmaktadır. Bu bağlamda, 2. Mehmed dönemi 1453-1491 yıllarını kapsamaktadır. Bu dönemde İstanbul fethedilmiş ve Osmanlı’nın toprak bütünlüğü sağlanmıştır. Kırım alınmış, Venediklilere bazı ticari imtiyazlar verilmiş ve ilk defa altın para basılmaya başlamıştır. Merkezi otoritenin korunması amaçlanarak Kanunname-i Al-i Osman hazırlatılmıştır.
2. Bayezid dönemi yükselme dönemi içerisinde duraklama olarak kabul edilmektedir. Buna göre, 2. Bayezid oğlu tarafından tahttan indirilene kadar Cem Sultan İsyanı ve Şahkulu İsyanı çıkmıştır. Bunların dışında; Karamanoğulları Beyliği yıkılmış, Mora Yarımadası ve Boğdan fethedilmiştir. Yavuz Sultan Selim, doğudaki Safevi tehlikesini öne sürerek babası 2. Bayezid’i tahttan indirerek kendi dönemini başlatmıştır.
Yavuz Sultan Selim, tahtta kısa süre kalmasına rağmen tarih sayfalarında yer etmiş önemli işlere imza atmıştır. Çaldıran Savaşıyla doğudaki Safevi tehlikesine son verilmiş ve Safevi Devleti mağlup edilmiştir. Anadolu’daki Türk siyasi birliği tamamlanmıştır. Mercidabık ve Ridaniye Savaşları kazanılmış; Memlük Devleti sona erdirilerek Baharat Yolu’nun denetimi alınmıştır. Bozoklu Celal İsyanı da bu dönemin önemli olayları arasındadır.
Kanuni Sultan Süleyman, Osmanlı Devleti’nin yönetiminde en uzun süre kalmış padişahtır. Muhibbi mahlasıyla şiir yazan Sultan Süleyman döneminde; Mohaç Meydan Muharebesi ve Preveze Deniz Savaşı kazanılmıştır. Bu dönem boyunca pek çok sefer düzenlenmiş ve yeni topraklar fethedilerek Osmanlı Devleti sınırları genişletilmiştir. İran ile Osmanlı arasındaki ilk resmi anlaşma da yine bu dönemde imzalanmıştır.
Yükselme döneminin son padişahı olan 2. Selim döneminde de devletin gücü korunmuştur. 2. Selim kendi yönetimi boyunca yalnızca Sokullu Mehmet Paşa’yı veziri azam olarak atamıştır. Cenevizlilerden Sakız Adası alınarak boğazların güvenliği sağlanmış; Tunus, Kıbrıs ve Endonezya gibi önemli toprakların da fetihleri gerçekleştirilmiştir.