Güncelleme Tarihi:
Kitapların ilk sayfalarında yer alan ön söz bölümü tez ve projelerde de yazıldığı için Türk Dil Kurumunun Kurallarına göre yazılması doğrudur. Ön söz aslında ön bilgi anlamındadır. Bu sebepten dolayı bir özet niteliği taşımaktadır. Ayrıca dergilerde de ön söz yazımı mevcuttur. Yazıda ön söz konusuna detaylı bir şekilde yer verilmiştir.
Önsöz Nedir?
Genel anlamda kitaplarda yazılan ön söz bölümü kitap hakkında bilgi vermek, konusu ile ilgili özet geçmek amacıyla kitabın ilk sayfasında ön söz başlığıyla verilen yazılara denmektedir.
Tez ve akademik yazılarda yer verilen ön söz bölümü ise teşekkür etmek amacıyla yazılır.
Tez ön söz yazılarında tezi yazan kişi yardım aldığı kişi ya da kuruluşlara açık bir dil ile teşekkür eder. Tez ön sözünde teşekkür edilen kişi ya da kurumun nasıl çalışma yaptığı, hangi konuda bireye yardımcı olduğu konularına özet olarak yer verilir. Sadece teşekkür amaçlı yazılan tez ön söz yazılarında başlık ön söz olarak geçmek yerine teşekkür başlığı olarak geçer.
Ön söz bu şekilde sadece teşekkür amaçlı geçebileceği gibi ayrıntı ve detayları da içerebilir. Bu bölümde bilimsel çalışmadan bağımsız olarak kişi kendi fikirlerini kendi düşünceleriyle aktardığı özel bir dil kullanabilir.
Ön söz yazısında kişi kitap, proje ya da ilgili tez ile ilgili hangi yöntemi kullandığı bilgisini de verebilir. Ön söz daha çok içerikte yer alan giriş yazısı ile karıştırılır. Arasında belirli farklılıklar mevcuttur.
Ön söz ile giriş yazısındaki en büyük fark kullanılan dildir. Ön sözde kişisel bir dil kullanılabilirken giriş yazısında teknik dil kullanılır.
Özellikle tez yazım ön sözlerinde ön sözün amacından şaşmaması için 1 sayfa yazılması istenir. Ön söz yazımının belirli bir formatı, uzunluğu, yazım kuralları ve dili vardır. Bu durum ön söz yazılacak kitaba, projeye, tez ödevine ya da akademik yazı olmasına göre değişkenlik gösterebilir.
Kitap ön sözü ise akademik, proje ve tez ön sözünden biraz daha farklıdır. Kitap ön sözünün amacı kitabı tanıtmak, yazarı tanıtmak, okuyucuyu kitaba hazırlamaktır.
İyi yazılmış bir kitap ön sözü iştah acıcı özelliği vermelidir. Kitabı okumaya kişiyi istekli hale getirmelidir. Bu sebepten dolayı okuyucuya tepeden bakmadan samimi bir dil kullanılır. Okuyucu zaten ön sözde kazanılmış olur.
Kitap ön sözü kitapla ilgili her şeyi anlatan bir yazı olmamalıdır. Böyle olursa okuyucu kitabı okumaya gerek duymaz. Çünkü zaten ön sözde her bilgiyi almış olur. Bu yüzden yazarlar kitap ön sözlerinde meraklandırıcı cümlelere yer verir.
Önsöz Nasıl Yazılır?
Ön söz yazımı hangi alana ön söz yazılacağı ile ilgilidir. Bir kitap, bir proje, akademik bir yazı ya da bir tez ödevine ön söz yazılması demek ne olursa olsun ön sözde verilmek istenen mesaj özet şeklinde verilmesi anlamına gelir.
Bir sayfayı aşmayacak şekilde ön söz yazılmalıdır. Ad ve soyad bilgisi yer almalıdır. Teşekkür edilmesi gerekiyorsa edilebilir. Tarih de belirtilmelidir. Metin ve diğer bilgiler tek sayfada yer almalıdır. Teşekkür edilen kişilerin isim ve soy isimlerine de yer verilmelidir.
Ön söz metin içerik dili kısa, öz, anlaşılır ve samimi olmalıdır. İçerikte teşekkür bilgileri, isim ve soy isim bilgileri, tarih bilgileri, verilmesi gereken özet ve mesaj yazılmalıdır. Meraklandırıcı bir dil ile de yazılabilir.
Önsöz Yazım Kuralları
Ön söz yazım kurallarının en başında elbette ki noktalama işaretlerinin doğru yerde ve doğru şekilde kullanılması yer alır. Belirli bir sayfa düzeni mevcuttur. Bu düzene uyulmalıdır. Kısa ve öz yazılar olduğu için içerikte gereksiz bilgilere yer verilmemelidir.
Önsöz yazım kuralları şöyledir:
Genelde her bilgi tek sayfaya sığdırılır.
Ön söz yazısının en sonunda ön söz sahibi yazarın isim ve soy ismi sağa dayalı şekilde yazılır. Soy isim bütün harfleri büyük yazılır. İsim ise sadece ilk harf büyük yazılır.
Tarih de sağa dayalı olarak yazılır.
Teşekkür edilecek olan kişilerin soy isimleri büyük harf ile yazılır. İsimlerinin ilk harfi büyük yazılmalıdır.
Önsöz Örnekleri
Piyasada varlığını koruyan ve yayınlanan her kitabın ön söz bölümü bir kitap ön sözü örneği teşkil etmektedir. Kitapların ön sözleri araştırılabilir ve okunabilir.
Aynı şekilde bir tez ya da projenin ön söz örnekleri de mevcuttur. Bu yazıya bir ön söz yazmak gerekirse örnek olarak kısa bir ön söz verilebilir:
Çalışmada, ön söz tanımı, hakkındaki bilgiler ve nasıl yazıldığına dair konulara yer verildi. Çalışmada doğru bir şekilde ön söz yazımı öğretimi amaçlanmıştır. Bu nedenle çeşitli veriler araştırılarak sunulmuştur. Çalışmamda bana destek sağlayan ve yardımlarını esirgemeyen yaz kazan ailesine teşekkürlerimi bir borç bilirim.
Yukarıda kısaca yazılmış ön söz bölümüne tarih, isim ve soy isim de eklenebilir.