Güncelleme Tarihi:
Çocuk gelişimi, çocuk psikolojisi okuyan ve psikoloji bilimiyle biraz ilgili olan her birey mutlaka olgunlaşma kuramından haberdar olmuştur. Hatta bazı üniversite bölümlerinde olgunlaşma kuramı ayrı bir başlık altında ders olarak öğretilmektedir.
Çocuklarda gelişim hem fiziksel hem motor gelişim hem de psikolojik gelişim bakımından büyük önem arz etmektedir. Çünkü çocuklar sağlıklı ortamlarda gelişme ve öğrenme gösterdiğinde ilerleyen yaşlarda sağlıklı ve mutlu bireyler olabilmektedir. Eğitim, evlilik, okul gibi karar verme aşamalarında kendileri karar verebilmekte ve hatalarını kabul edebilmektedir. Birey olduklarını daha rahat bir şekilde algılayabilmektedir.
Olgunlaşma kuramı da işte burada devreye girmektedir. Çocukların başarılı bir gelişim gösterebilmeleri için uygun ortamın bulunması gerektiğini ifade etmektedir. Çocuklarda fiziksel ve motor gelişim aşamalarını tek tek incelemektedir. Bu aşamaların dünyanın her yerinde aynı düzeyde ve aynı yaşta olduğunu savunan kurama olgunlaşma kuramı denmektedir.
Olgunlaşma kuramının dikkat çektiği motor gelişim ve fiziksel gelişimi iyi tanımlamak gerekmektedir. Motor gelişimin hareket yeteneği olduğunu bildirdik. Bireyin kaslarının doğru hareket edebilmesi için zihin doğru ve zamanında komut vermelidir.
Fiziksel gelişim ise bedeni oluşturan tüm organların zamanla gelişmesi demektir. Kilo artması, boy uzaması, diş çıkması, kemik gelişimi buna örnek verilebilir. Aynı zamanda beyin ve sinir gelişimi, dolaşım sistemi, solunum sistemi ve boşaltım sistemiyle beraber tüm sistemler duyu organlarının gelişimi de fiziksel gelişimin içinde yer almaktadır.
Olgunlaşma Kuramı Kime Aittir?
Olgunlaşma kuramı teorisi çocuk gelişimi teorilerinin en eskisi olarak bilinmektedir. Bu teori kuramı çocuk doktoru ve aynı zamanda da psikolog olan Arnold Gesell tarafından geliştirilmiş ve kendisine ait olmuş bir kuramdır.
Arnold Gesell 1880 ve 1961 yılları arasında yaşamıştır. Bu Amerikalı psikolog bebek gelişim ölçümlerinin ilkini geliştirmiştir. Profesör Yale Üniversitesi'ndeki çocuk gelişimi alanındaki araştırma ve katkılarıyla tanınmaktadır.
Olgunlaşma kuramı klasik teoriler ışığında anlatılmaktadır. Arnold Gesell de bu kuram ile çocukların sosyal gelişimini olgunlaşma görüşü çerçevesinde incelemiştir. Doktor çocukları doğumdan on yaşına kadar gözlemlemiştir. Konuyla ilgili açıklamalar yaparak bu konuda üç temel varsayım sunmuştur.
Ona göre gelişim biyolojik bir temele sahiptir. İyi ve kötü yıllar dönüşümlüdür. Vücut tipleri kişilik gelişimiyle ilişkilidir.
Ortaya çıkan güçlerin çocukların gelişimini etkilediğini bildirmiştir. Yaşa bağlı olarak normlar üretmiştir. Ona göre çocuklar olgunlaşma zaman çizelgesine göre belirli davranışlar sergilemektedir. Yani bir çocuk beş yaşındayken farklı on beş yaşındayken ise farklı davranışlar sergileyebilmektedir.
Olgunlaşma kuramı çocukların gelişiminde genetik yapının da önemli olduğunu savunmaktadır. Hatta çocuklar geliştikçe genetik yapı daha fazla ortaya çıkmaktadır.
Çevresel koşullar ne kadar baskın olsa da bu genetik yapı engellenemez. Doktor çocukların kendi zihinsel yapılarına sahip olduklarını bildirmiştir. Kendi hızlarında gelişmesi gerektiğini kabul etmiştir.
Olgunlaşma kuramı çocukların eğitimiyle ilgili de bilgi vermiştir. Eğitim her çocuğun gelişimine duyarlı olmalıdır. Eğitim ortamları çocukların gelişim modellerini seçmesi açısından önemlidir. Çocuklar gelişim ve ihtiyaçları için eğitim alanında uygun ortamlarda desteklenmelidir.
Olgunlaşma Kuramı Örnekleri
Olgunlaşma kuramı örneklerinde Arnold Gesell testi yer almaktadır. Bu test 36 ay veya 72 ay yaş aralığında bulunan çocukların gelişim evreleridir.
Testte görsel hafıza, motor beceri, el ve göz koordinasyonu, kas becerileri ölçülür ve değerlendirilir. Davranışlar da bu bağlamda incelenmektedir. Biyolojik ve fiziksel açıdan gelişmenin davranışlara nasıl etki ettiği de belirlenmektedir.
Bilindiği gibi çocuklar doğar doğmaz yürüyemez. Yürümeyi, konuşmayı, zıplamayı, yüzmeyi sonradan öğrenir. Yürümeye başlamadan önce bazı çocuklar ilk olarak emeklemeyi seçer. Yürümeye başlayacakları zaman koltukların uçlarına tutunarak ayağa kalkmaya çalışır. Bu durum vücuttaki kas gruplarının zamanla gelişmesiyle ilgilidir ve motor gelişime dolayısıyla da olgunlaşma kuramına bir örnektir.
Bisiklet sürmek, dans etmek, tırmanmak, konuşmak gibi pek çok etkinlik de bu duruma örnek olarak verilebilir. Aynı zamanda çocuklar büyüdükçe fiziksel olarak da bazı değişiklikler yaşarlar. Boyları uzaması buna bir örnektir. Ergenlik dönemine girileceği zaman ergenliğin vermiş olduğu fiziksel değişikliklere maruz kalırlar. Kız çocuklarında göğüs büyümesi ya da göğüslerin belirginleşmesi buna bir örnektir.