Olgun Alyuvar Hücresi Nedir Ve Özellikleri Nelerdir? Mayoz Ya Da Mitoz Bölünme Geçirir Mi

 Alyuvar hücreleri isminden de anlaşılacağı üzere kırmızı kan hücreleridir. Canlılar için oldukça büyük bir öneme sahiptir. Bu sebeple konu ile ilgili çeşitli kaynaklardan araştırmalar yapılmaktadır.

 Olgun Alyuvar Hücresi Nedir ve Özellikleri Nelerdir?

 Alyuvarlar, kırmızı kan hücresi ya da eritrosit ismi ile bilinmektedir. Bu hücreler kanda çok miktarda bulunmaktadır. Omurgalı hayvanlar bulunan akciğerler ya da solungaçlar sayesinde vücuda oksijen taşınmasında görev almaktadırlar.

 Alyuvarların tıp dilindeki ismi eritrosittir. Bu isim Yunancadan türemiştir. Alyuvarları bulunan canlılar oksijen taşımak için hemoglobin kullanılır. Ancak yumuşakçaların bazılarında içeriğinde bakır bulunan hemosiyanin bulunmaktadır.

 Alyuvarlar ilk olarak 1658 yılında keşfedilmiştir. Jan Swammerdam oldukça ilkel bir mikroskop aracılığı ile bu hücreleri tanımlamıştır. Bunun yanında günümüzde laboratuvarlarda alyuvar hücrelerinin geliştirilmesi mümkündür.

 Alyuvarlar içerisinde büyük oranda hemoglobin bulunmaktadır. Akciğerler ile solungaçlarda hemoglobinlere oksijenlerin bağlanma işlemi gerçekleşmektedir. Oksijen bağlı hemoglobinleri taşıyan alyuvarlar vücut dokularına oksijenlerin ulaştırılması olayında görev almaktadır. Bunun yanında hemoglobin az miktarda karbondioksit taşınmasında da görev almaktadır. İnsanlarda oksijenin yaklaşık %2'lik kısmı karbondioksitin büyük bir bölümü kan plazması içerisinde çözünmüş bir şekilde taşınmaktadır.

 Alyuvarlar kırmızı renge sahiptir. Bunun sebebi hemoglobin içerisindeki hem grubu kaynaklıdır. Bir alyuvarın rengi saman rengi iken birden fazla alyuvar yan yana geldiği zaman yapılarındaki hemoglobine oksijen bağlanmış ise parlak kırmızı bir rengi bulunmaktadır. Hemoglobinlere oksijen bağlanmaması durumunda ise mavimsi mor bir rengi vardır. Omurgalı hayvanların alyuvarlarında çekirdek bulunmaz.

 Memelilerin vücudunda bulunan alyuvarlar bikonkav disk şeklindedir. Alyuvarlar yassı kemiklerin ilik kısmında üretilmektedir. İlikte üretilen alyuvarlarda ilk başta çekirdek bulunur. Ancak yapılarında hemoglobin yoktur. Gelişme döneminde alyuvar bünyesinde bulunan çekirdeği atar. Ardından hemoglobin içermeye başlar. Gelişmenin bitiminde alyuvar içerisindeki bütün organeller yok olur. Yapılarında çekirdek olmaması nedeni ile alyuvarların bölünme özelliği bulunmaz.

 Yapılarında mitokondri olmadığı için memeli alyuvarları fermantasyon yapar. Bunun sonucunda glikoz, glikolize dönüştürülür. Bu şekilde enerji elde edilmiş olur. Bu tepkimenin ardından laktik asit meydana gelmektedir. İki yandan basık bir şekilleri olması nedeni ile oksijen taşımaya elverişlidirler.

 İnsanlarda bulunana alyuvarların çapı yaklaşık 6-8 µm kadardır. İnsan alyuvarlarının bir tanesinde yaklaşık olarak 270 milyon civarı hemoglobin molekülü bulunmaktadır. Her bir hemoglobin molekülü içerisinde 4 tane hem grubu yer almaktadır.

 Oksijenlerin bağlanmasını hem grubu sağlamaktadır. Her bir hemoglobin molekülü dört oksijene bağlayacak kapasiteye sahiptir. Dört tane oksijen bağlayan hemoglobin doymuş anlamına gelmektedir. Bu hemoglobin, oksihemoglobin ismini alır.

 Mayoz ya da Mitoz Bölünme Geçirir mi?

 Mayoz bölünme ile diploid bir hücreden haploit hücreler meydana gelmektedir. Mitoz bölünme de ise ana hücre bölünerek iki tane diploit kromozomlu hücre meydana getirmektedir. Mitoz bölünme sadece ökaryot canlılarda meydana gelmektedir. Bu bölünme çeşidi canlıların büyüme ve gelişimin görülür. Aynı zamanda yaraların iyileşmesinde de bu bölünme görülmektedir.

 Bazı hücreler mayoz ya da mitoz bölünme geçiremezler. Çizgili kas hücresi, üreme hücreleri, retina hücresi, olgun alyuvar hücresi sinir hücreleri mitoz bölünme geçirmez. Mayoz bölünme ise sadece üreme hücrelerinde meydana gelmektedir. Olgun alyuvar hücresinde çekirdek olmadığı için mitoz bölünme geçirmez. Bunun yanında eşey hücresi olmadığı için de mayoz bölünme geçirmez.