Güncelleme Tarihi:
Oksijenin devirdaim olmasıyla oksijen döngüsü gerçekleşir ve bu sayede havadaki oksijen kalmış olur ve kaybolmaz.
Oksijen Döngüsü Nedir?
Oksijen tam olarak atmosferdeki dönüşümüyle atmosfer döngüsü oluşturmuş olur. Bunun için oksijenin canlılar arasında sürekli bir şekilde devirdaim etmesi gerekir. Oksijen oranı atmosferde %21'dir ve bu oksijen canlılar tarafından yakılarak enerjiye dönüştürülür. Oksijen dünya üzerindeki canlılar için yaşamsal bir öneme sahiptir. Oksijenin bir kısmı atomik oksijen, bir kısmı moleküler oksijen, bir kısmı da ozon olarak oksijenin içerisinde bulunur. Canlıların solunumu moleküler oksijen sayesinde gerçekleşmektedir ve bu oksijen en yayın elementtir. Oksijen tüm canlılar için temel yaşam kaynağıdır. Oksijen alıp karbondioksit veren canlılar oksijenin dengede olmasını sağlar. Ağaçlar da atmosferdeki karbondioksiti oksijene çevirir. Bu nedenle dünyada bulunan yeşil alanlar oksijenin kaynağı olarak kabul edilir.
Oksijen Döngüsü Nasıl Gerçekleşir?
Oksijen dünya üzerinde tüm hayvanlar ve bitkiler tarafından bir yandan üretilirken bir yandan da tüketilmektedir. Bu süreçlerin birbiri ardında gerçekleşmesi ile oksijen döngüsü meydana gelir. Oksijenin üretimi bitkiler ve güneş ışığı sayesinde meydana gelmektedir. Bitkiler atmosferde soluduğumuz tüm havayı fotosentez yoluyla oluşturur. Bu sürecin içerisinde bitkiler enerji üretmek için güneş ışığını ve karbondioksiti kullanmaları gerekir. Bu şekilde bir süreç sonucu bitkiler havaya oksijen vererek atmosferde oksijen oluşumunu sağlar.
Güneş ışığında ise atmosferdeki su buharı ile güneş ışığı tepkimeye girerek oksijen oluşturur. Oksijen kullanımı için solunum, ayrıştırma, paslanma ve yanma olması gerekir. Tüm canlılar soluduklarında oksijen kullanırlar ve bu solunum olarak kabul edilir. Tüm canlılar öldüğünde ayrışır ve bu sayede oksijen kullanırlar. Demir paslandığı zaman oksijen kullanır ve buna da oksidasyon adı verilir. Yanma için oksijen, ısı ve yakıta ihtiyaç vardır. Oksijen olmadan ateş yanmayacağı için yanan şeyler oksijen kullanır ve karbondioksit üretir.
Oksijen Üretimi ve Oksijen Tüketimi
Oksijen üretimi ve oksijen tüketimi için bazı olayların gerçekleşmesi gerekir. Oksijen üretimi için atmosferde bulunan suyun oksijen ile hidrojene ayrılması gerekir. Başka şekilde oksijen üretimi için volkanik olayların gerçekleşmesi, bitkilerin fotosentez gerçekleştirmesi, suda yaşayan canlıların üretimi ya da karbondioksit ve mineral oksitlerin oksijen üretmeleri gerekir. Oksijen tüketimi ise dünyadaki tüm canlıların solunumu ile gerçekleşir.
Besin maddelerinin yanmasıyla ya da yanıcı maddelerin yanması ile oksijen tüketimi olur. Atmosfer için oksijen üretimi kadar oksijen tüketimi de gereklidir. Bu yüzden iki durumun da birbirini dengelemesi atmosferde bulunan oksijen miktarının eşit olması gerekir. Canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için oksijen döngüsünün olması ve dengede bulunması gerekir.
Oksijen Döngüsü Aşamaları Nelerdir?
Solunum yapan canlılar atmosferde bulunan oksijen miktarını azaltırken fotosentez yapan canlılar da bu miktarı çoğaltmaktadır. Bu sebepten atmosferdeki oksijen miktarının dengede olması için bir yandan üretilmesi bir yandan da tüketilmesi gerekir. Atmosferdeki oksijen oluştuğunda canlılar tarafından tüketilir. Canlılar tarafından oksijen bir yandan tüketilirken bir yandan da ayrıştırıcılar sayesinde karbondioksit açığa çıkarak oksijenin üretilmesini sağlar. Oksijenin üretilmesi için bitkilerin fotosentez yapması gerekir. Her ne kadar dünyada bulunan oksijen miktarı yeterliyse de bitkilerin ve yeşil alanların azalmasıyla bu miktar her an azalma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Oksijenin azalması demek atmosferde canlıların yaşamlarının tehlikeye girmesi demektir. Üretim ve tüketimin yaşam için dengede durması gerekir.