Güncelleme Tarihi:
C2O4−2, bir dikarboksilik asit olan Oksalat'ın kimyasal olarak adlandırılan bir dianyonudur. Ayrıca Ethanedioate veya Oksalat İyonu veya Oksalik Asit Dianyonu olarak da adlandırılır.
Oksalat Nedir?
Oksalat, Ethanedioate veya Oksalat İyonu veya Oksalik Asit Dianion olarak adlandırılmaktadır. Oksalik asit tuzları, örneğin dimetil oksalat veya sodyum oksalat gibi türevler için yaygın olarak kullanılır. Ayrıca koordinasyon bileşikleri oluşturur ve bazen ox olarak kısaltılır.
X-ışını kristalografisinin yardımıyla, basit oksalat tuzları, D2h moleküler simetrisi ile düzlemsel bir konformasyon olarak ve O–C–C–O, dihedrallerin yaklaşık bir D 2d ile birlikte 90°'lik bir açıyla yaklaştığı bir konformasyonla görünür.
Bitkilerde karbonhidratların eksik oksidasyonu oksalat sentezine yol açar. Birçok metal iyonu oksalat ile reaksiyona girdiğinde çözünmeyen çökeltiler oluşturur. Oksalatlar ayrıca koordinasyon bileşikleri oluşturabilir. Kalsiyum oksalat, oksalatlarda yaygın olarak görülen örneklerden biridir. İnsan vücudunda bulunan en yaygın oksalat türünün birincil bileşeni böbrek taşlarıdır.
Oksalat Böbrek Taşı İçin Faydalı mıdır?
İnsan vücudundaki oksalik asit, demir (II) ve kalsiyum gibi iki değerlikli metalik katyonlarla birleşir ve karşılık gelen oksalatların kristallerini oluşturur. Bu kristaller daha sonra idrardan küçük kristaller olarak atılır. Bu oksalatlar, böbrek tübüllerini tıkayabilir ve daha büyük böbrek taşları oluşmasına neden olabilir. Böbrek taşlarının yaklaşık %80'i kalsiyum oksalat nedeniyle oluşur.
Yaygın bir yanılgı, diyetinizdeki oksalat açısından zengin gıdaları tek başına kesmenin kalsiyum oksalat böbrek taşı oluşturma olasılığını azaltacağıdır. Teoride bu doğru olsa da, bu yaklaşım genel sağlık açısından akıllıca değildir. Çoğu böbrek taşı, böbrekler tarafından idrar üretilirken oksalat kalsiyuma bağlandığında oluşur.
Yemek sırasında kalsiyum ve oksalattan zengin gıdaları birlikte yemek ve içmek önemlidir. Bunu yaparken, oksalat ve kalsiyumun böbrekler işlemeye başlamadan önce mide ve bağırsaklarda birbirine bağlanması daha olasıdır ve bu da böbrek taşlarının oluşma olasılığını azaltır. Böbrek taşlarından korunmak için alabileceğiniz en iyi önlemlerden biri bol su içmektir ve bu da çok idrara çıkmanıza neden olur.
Oksalat İçeren Besinler Nelerdir?
Oksalat, meyve ve sebzeler, tahıllar, baklagiller, kabuklu yemişler ve tohumlar, hatta çikolata ve çay da olmak üzere pek çok gıdada doğal olarak bulunmaktadır. Bazı yiyecekler oksalatlarda yüksektir. Fıstık, ravent, ıspanak, pancar, çikolata, tatlı patates önde gelen gıdalardan bazılarıdır. Bu gıdaların orta düzeyde tüketilmesi, böbrek taşının ana türü olan kalsiyum oksalat taşları oluşturan kişiler için faydalıdır.
Oksalat’ın Vücuda Zararları Nelerdir?
Oksalik asit veya oksalatlar, kalsiyum gibi mineralleri bağlayan ve kristaller oluşturan çok küçük moleküllerdir. Çeşitli tohumlarda, kabuklu yemişlerde ve birçok sebzede bulunur. Sadece iki karbon ve dört oksijen molekülü vardır. Pozitif yüklü mineralleri çeken oldukça reaktif bir bileşiktir. Oksalatlar sadece böbrek taşlarına (kalsiyum oksalat böbrek taşları) neden olmakla kalmaz, aynı zamanda iltihaplanma, oto-bağışıklık, mitokondriyal işlev bozukluğu, mineral ile ilgili çok çeşitli diğer sağlık sorunlarından da sorumlu olabilir.
Oksalik asit, glandüler fonksiyona, bağ dokusu fonksiyonuna, nörolojik fonksiyona ve özellikle böbrekler ve mesane olmak üzere boşaltım dokularının fonksiyonuna zarar verebilir . İltihaplı veya hasarlı bir bağırsak astarı, sık antibiyotik kullanımı ve gıda kaynağımızda glifosat da dahil olmak üzere bir dizi kimyasalın bulunması nedeniyle çok yaygın bir sorundur. Doku yıkımı, fibromiyalji ve romatoid artrit ve lupus gibi otoimmün hastalıklar oksalatlarla ilgili olabilecek sorunlardır.