Öğretici metinler nedir, özellikleri nelerdir ve kaça ayrılır? Öğretici metin örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Öğretici metinler Türk edebiyatı için önemli bir yere sahiptir. Özellikle belli bir konuyu farklı anlatımlar üzerinden ele alınması ile beraber öğretilmesi açısından öne çıkar. Peki, öğretici metinler nedir, özellikleri nelerdir ve kaça ayrılır tüm detayları ile derledik.
Birden fazla amaç taşıması ile beraber öğretici metinler özellikle öğrenciler açısından önemli bir yere sahiptir. Tabii bununla beraber değişik anlatımlar eşliğinde 7'den 70'e herkese bir şeyler gösterebilmek amaçlı ele alınır. Bu yönüyle Türkçe bilgisi ve Türk edebiyatı açısından da önemli bir potansiyel teşkil ettiğini ifade etmek mümkündür.
Öğretici metinler değişik amaçlar altında ele alınan ve hazırlanan metinler olarak ifade edilir. Bunlar içerisinde bilgi ve haber vermek, ikna etmek, kanıları değiştirmek, uyarmak, düşündürmek ve yönlendirmek gibi unsurlar yer almaktadır. Böylece özellikle yanlış olan ya da tam olarak açıklanmamış durumlar, daha etkili bir şekilde öğretici olarak ifade edilir. Akla gelebilecek olan birçok farklı tür üzerinden öğretici metinler ele alınır ve yazım halinde değerlendirilir.
Öğretici Metinler Özellikleri Nelerdir?
Öne çıkan birçok farklı özelliği ile beraber öğretici metinler buna bağlı olarak hazırlanır. Böylece herhangi bir konu üzerinden gerekli olan bilgiler aktarılır, değiştirilir, uyanır ya da ikna edilir.
- Açıklamak, öğretmek ya da bilgi vermek amacıyla yazılır.
- Tarihi olaylar, bilimsel gerçekler ve günlük olaylar ele alınır.
- Konu üzerinden ilgili duygu ve düşünceler kısa ve net olarak aktarılır.
- Kelimelerin mecazi yönlerine pek fazla yer verilmez.
- Verilen bilgiler bazı örnekler ve açıklamalar ile pekiştirilir.
- Genelde bilgi bilimsel kitaplarda, ders kitaplarında ve ansiklopedilerde kullanılır.
- Gereksiz olan söz tekrarına, akışı bozan sözlere ve söylemesi güç olan sesler ile kelimelere yer verilmez.
Bu şekilde yukarıda öne çıkan özellikleri ile beraber öğretici metinler günümüzde önemli bir yer tutmaktadır. Böylece öğrenciler başta olmak üzere birçok farklı kişi ve yer adına gerekli olan durumlara Etkin biçimde açıklama imkanı sağlanır.
Öğretici Metinler Kaça Ayrılır?
Ele almış oldukları konulara bağlı olarak öğretici metinler farklı gruplara ayrılır. Böylece bu gruplar ve konular üzerinden ele alınması ile beraber, öğretici ve yol gösterici bazı metinler yazılır.
- Felsefi Metinler
- Biyografik metinler
- Tarihi metinler
- Gazete yazılar
- Bilimsel metinler
- Ders niteliğinde metinler
Bu şekilde birçok farklı bölüm ile beraber öğretici metinler önemli bir yer taşımaktadır. Amaca uygun olarak farklı metinlerin ele alınması ile beraber, gerekli çalışmalar yazın üzerinden tamamlanır.
Öğretici Metin Örnekleri
Birbirinden değişik konular ve alanlar ile beraber tür üzerinden öğretici metinlere örnek vermek mümkün. Bunlar içerisinde fıkra, makale, deneme, eleştiri ve anı ile beraber biyografi gibi pek çok tür bulunmaktadır. Bu türler üzerinden konuya bağlı olarak öğretici ve yol gösterici metinler yazılır. Aynı zamanda otobiyografi, söylev, mektup, mülakat, söyleşi ve röportaj ile gezi yazısı gibi birçok unsur öne çıkmaktadır. Tabii bunlar içerisinde haber yazısı da olduğunu ifade etmek mümkün. Tüm bu örnekler ele alındığı zaman yazılan metinler eşliğinde yol gösterici bir etki ortaya çıkarılır.
Öğretici Metinler Neden Yazılır?
Birçok değişik sebepten dolayı öğretici metinler ele alınır ve yazılır. Özellikle bilgi vermek, haber vermek, uyandırmak, ikna etmek, kanıları değiştirmek, düşündürmek ve yönlendirmek ile farkındalık gibi birçok sebep ön plana çıkmaktadır. Özellikle Tüm bu yönleri ile beraber ele alındığı vakit, öğretici metinler günümüzde önemli bir yer taşımaktadır.