Öğrenmeyi düzenleme becerisi ve akademik başarı
Güncelleme Tarihi:
Üniversite sınav sonuçları pek çok adayın genel başarı ortalamasının barajı geçemediği gerçeğini bizlere gösterdi. Aslında pandeminin eğitimde yarattığı aksaklıkların olumsuz sonuçları olacağı öngörülmekteydi. Ancak eğitimde pandeminin asıl dramatik sonuçlarının önümüzdeki üç dört yılda ortaya çıkacağını unutmamak gerekiyor.
Eğitimde hedefler uzun ve kısa vadeli olarak ayrılır. 12’nci sınıf öğrencisinin sınav başarısı son sınıfa ait kısa vadeli bir performans gibi görünse de 12 yıllık uzun vadeli hedeflerin ürünü. Pandemi nedeniyle öğretim basamaklarında yaşanan kayıpların etkileri ilerleyen yıllarda daha fazla gündeme gelecek.
ETKİN YÖNETİM SÜRECİ GEREKİYOR
Pandemi süreci ile birlikte okulların kapanması ve aksayan öğretim süreçleri öğrenci ve velilerin öğrenme sürecini organize etmesini gerekli kılıyor. Söz konusu organizasyonu yapabilmek ve işlemesini sağlamak için öğrencilerin öğrenme becerilerine sahip olması ve bu becerileri etkin kullanması önem kazandı. Öğrencilerin günlük, haftalık çalışma planı yapabilmesi, öğretim programını takip edebilmesi, özellikle kritik kazanımlarda sürekli geribildirim olmadan öğrenmenin izlenmesi ve değerlendirilmesi gibi konular öğrencilerin ve dolayısıyla velilerin hiç olmadığı kadar çok gündeminde. Tüm bunlar öğrenme sürecinin etkin yönetimini gerektiriyor.
ANAHTAR KAVRAM: ÖZ DÜZENLEME
Öğrenmeyi yönetebilmede anahtar kavram öz düzenlemedir. Aslında öz düzenleme becerisi erken çocukluk çağlarında kazanılmaya başlanır. Çocuğun bir işi yapabilmesine ilişkin zihinsel şema geliştirmesi hem öğrenmeyi hem de özgüven duygusunu kazanmasını sağlar. Örneğin 3 yaşındaki bir çocuğun kendi yemeğini yemeye çabalaması ve bu çabanın aile tarafından desteklenmesi öz düzenlemenin temellerini oluşturur. Çocuk hem yemek yeme becerisini kazanmış (kaşık nasıl tutulur, çatal nasıl kullanılır vb şemalarını geliştirir) hem de kendi kendine başarmanın hazzını tatmış olur. Öz düzenleme kendini izleme, kendini yönetme ve kendini denetlemeye dayanır. Gelişim süreklilik arz eder ve bu süreklilik yukarıda bahsedilen örnekteki gibi kendi kendine başarması desteklenen çocuklar için öz düzenleme becerisinin gelişmesini sağlar. İlkokul düzeyinde bir çocuk dürtüleri kontrol etmekte, dikkatini yönetmekte ve duygularını düzenlemekte zorlanıyorsa, (diğer olası nedenler dışarıda tutularak) öğrencinin henüz öz düzenleme becerisini doğru kullanamadığı anlamına da gelebilir.
AKADEMİK BAŞARI İLE İLİŞKİLİ
Öz düzenleme ile akademik başarı arasında da ilişki bulunuyor. Öğrencilerin özellikle evden öğretim sürecinde öğrenmelerini kolaylaştıracak düzenlemeleri yapabilmesi çok önemli. Günlük, haftalık ve aylık çalışma programı oluşturma, ders ve konu bazlı hedef oluşturma, öğrenme stratejilerini kullanma, kendi öğrenmesini izleme ve değerlendirme, tekrar ve performans izleme çalışmaları yapmak öğrenme sürecini etkin hale getirecek ve dolayısıyla akademik başarıyı artırır. Akademik başarı sosyal becerilerle uyum içerisinde geliştirildiğinde bireyin kendilik algısını olumlu yönde etkiler. Sosyal beceriler, iletişim, zaman yönetimi, duygu yönetimi gibi konularda çocuklarımızın potansiyellerini geliştirmeliyiz. Ne yazık ki eğitim sistemimiz halen çocuk ve gençlerin potansiyellerini sadece akademik becerileri ölçerek değerlendirebiliyor. Bir ya da iki sınav sonucuna indirgenen bu süreç gençleri kaygılandıran ve geleceğe dair belirsizlik barındırdığı için strese sokan bir döngü. Bu nedenle öğrenme sürecini yönetmek kadar kaygıyı durumlarını ya da duyguları yönetebilmek de kritik beceriler haline geldi. Çocuk ve gençlerde öz düzenleme becerisini geliştirmek bu konularda bireysel gelişimi destekleyici olacaktır.
DOÇ. DR. YELKİN DİKER COŞKUN KİMDİR?
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri bölümü, Eğitim Programları ve Öğretim anabilim dalından 2000 yılında mezun oldu. Aynı anabilim dalında “yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin belirlenmesi” konulu çalışmasıyla doktora derecesini aldı. Çeşitli özel okullarda program geliştirme uzmanı, müdür yardımcısı olarak çalışmıştır. 2007 yılından beri çalışmakta olduğu Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümünde bölüm başkanlığı ve Eğitim Bilimleri Enstitüsünde Eğitim programları ve öğretim ana bilim dalında yüksek lisans ve doktora programı koordinatörlüğü görevlerini yürütüyor. Öğretim Programlarının Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesi, yaşam boyu öğrenme, öğrenen özelliklerinin belir konularında çok sayıda ulusal ve uluslararası bilimsel araştırma raporu ve yayını bulunuyor.