Öğrencinin zaman yönetimi

Dünyadaki devinim süreklidir ve bu devinimi durdurmak mümkün değildir. Önemli olan bu süreci elden geldiğince verimli kullanmaktır. Zaman satın alınamayan, yer değiştirilemeyen insanın sahip olduğu en önemli kaynaktır. Her insanın zamandan yararlanma süreci farklı olmakla birlikte, genel olarak zaman insanlara eşit olarak sunulmuş olan tek kaynaktır. Bir yıl herkes için 12 ay, 1 ay 30 gün, bir gün ise 24 saattir. Burada önemli olan zamandan daha fazla yararlanabilmek için zamanı yönetme becerisine sahip olmaktır. Hayatta başarılı olan bireylerin başarıları bir bakıma zamanı yönetme becerilerinden kaynaklanır.

EBEVEYN DESTEĞİ VE KONTROLÜ
Yaşamın etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesi, ancak zaman yönetimi ile mümkündür. Zaman yönetimi aslında bir öz yönetimdir; yaşadığımız olayların kontrolünü sağlamaktır, bireyin kendisini yönlendirerek olayları yönetmesidir (Güçlü, 2001, 3). Zaman yönetimi kısa zamanda çok sayıda etkinliği başarması gereken ve geleceği kotarma döneminde olan genç kuşaklar için çok önemlidir. Etkili zaman yönetimi sadece çalışma zamanını değil aynı zamanda özel hayatı da yönetebilmek olarak düşünülmeli(Erdem ve Kaya, 1998).
Öğrencilik genellikle çocukluk ve genç yetişkinlik dönemlerini içerisine alan bir süreci kapsar. Bu dönemde çocukların kişilik yapıları şekillenir, yetişkinliğe hazırlanırlar. Temel eğitim ve ortaöğretim düzeylerinde hak ve sorumluluk kavramları gelişmediğinden, bir yetişkin himayesine ihtiyaç duyarlar. Bu dönemlerde ebeveyn desteği ve kontrolü önem kazanır. Öğrencinin zamanının yönetimi ebeveyn, öğretmen ve öğrencinin işbirliğiyle sağlanır.

ÖĞRENCİLERE ÖNERİLER
Öğrencilere zamanlarını etkin ve verimli bir şeklide kullanmaları için aşağıdaki öneriler getirilebilir:
* Öncelikle iradenizi geliştirin ve iradenize hakim olun. Öz yönetim becerisi kazanın. Ebeveyn ve okul denetiminin amacı öğrencinin öz denetim becerisini geliştirmektir. Bir eylemi gerçekleştirirken, o eylemin size olacak yarar ve zararını tartışın. Doğru ve yararlı eylemi gerçekleştirmeye yönelik kendinize telkinde bulunun. Birey herhangi bir eylemin yararına inanmadıkça, ciddi bir şekilde o eyleme yönelik performans sergileyemez. Yüksek irade gücüne sahip olan öğrenciler daha başarılı olurken, düşük irade gücüne sahip olan öğrenciler yanlış eylemlere yönelebilir, bağımlılık geliştirebilir ve başarısız olurlar.

* Hedefleriniz olsun ve planlı hareket edin. Hedef oluşturmak, hedefe yönelik süreç ve eylemleri planlamayı gerektirir. Hedefler zaman yönetiminin yanında motivasyona da temel oluşturur. Ancak hedefler kişiye özel ve gerçekleştirilebilir olmalıdır. Bu nedenle kendinizi (Güçlü ve zayıf yönlerinizi) sonra çevreyi (Çevrenin sunduğu fırsatları ve size yönelik olası tehditleri) analiz edin. Hedeflerinizi de de uzun, orta ve kısa hedefler olarak sıraya koyun. Önceliklerinizi belirleyin. Hangi etkinlik öncelik taşıyorsa, ilk etapta o etkinliğe zaman ayırın daha sonra diğer etkinlikleri sıralayın.

* Ebeveynleriniz ve rehber öğretmenlerinizin yardımı ile yıllık, aylık, haftalık ve günlük çalışma programları oluşturun. Programlarınızı aksatmadan uygulanmasına çaba gösterin. Programların uygulanmasında sorun oluşursa, programlarınızı yeniden revize edin. Hayır demeyi bilin. Sizi programınızdan uzaklaştıracak çağrılara “hayır” deyin. İradenizin sesine kulak verin. Zaman tuzaklarından programlı yaşantı ve irade gücünüzle kurtulabilirsiniz.

* Teknolojiyi etkin ve verimli kullanın. Teknoloji insana yaşamı kolaylaştıran bir köprüdür. Günümüzde teknoloji kullanmamak, çağa ayak uyduramamakla eş anlamlıdır. Teknolojiyi yerinde ve zamanında kullanmak, işlemleri hızlandırıp, zaman kazandırırken, teknolojiyi yerinde ve zamanında kullanmamak ise zamanı boşa geçirmeye neden olur. Günümüzde özellikle akıllı telefonlar, internet ve sosyal medya en önemli zaman tuzakları arasındadır. Sürekli değişen renkli ekran özellikle çocukları telefon bağımlılığına itmekte, çocuklar bir türlü telefondan kopmak istememektedirler. Sosyal medya ve canlı sohbetler de çevre ile iletişim ihtiyacını karşılamakta, böylece çocuklar saatlerce telefon ve bilgisayar ekranına kilitlenmekteler. Derse ve diğer etkinliklere ayrılması gereken zamanın dijital ekrana ayrılması, çocukların derslerinde başarısızlığına neden olmakta, sağlıklarının bozulmasına yol açmakta, öğrencileri ebeveynleri ile çatışmaya itmektedir. Bu nedenle teknolojiden etkili ve verimli bir şekilde, ebeveyn kontrolünde ve bir program dahilinde yararlanın.

* Sizi başarılı olmaya itecek ve motive edecek arkadaş ortamına sahip olun. Arkadaşlarınızı ebeveynleriniz ile tanıştırın. Sizi boş ve yararsız şeylerle uğraşmaya itebilecek kişilerden uzak durun. Arkadaşlarınızın iradenize uymayan tekliflerini, taleplerini ebeveynleriniz ile paylaşın. Sağlıklı bir ebeveyn çocuğunun zarar görmesini istemez.

* Haftalık - günlük zaman çizelgenizde derslerinize çalışmak için en uygun zamanları seçin. En yüksek performans bireyin kendi yapısına uygun zamanlarda çalışma yapıldığında gerçekleşir. Çalışma programınıza sadık kalın, her gün aynı saatte çalışın.

* Uygun bir ortamda ders çalışın, verimli ders çalışma tekniklerinden faydalanın. Çalıştığınız ortamda dikkatinizi bozacak, ders dışı etkinliklere yöneltebilecek araç, gereçleri kaldırın. Dikkatinizi topladığınızda birim zamanda daha fazla öğrenebileceksiniz. Her dersin, konunun daha kolay kavranabileceği yöntem ve teknikleri araştırın.
* Motivasyonunuz yüksek olsun. Motivasyon bir amaca yönelik hedef davranışın ortaya çıkmasını sağlayan psikolojik güçtür. Motivasyonun oluşmasında dışsal faktörlerin etkisinden daha çok içsel faktörlerin oluşması önemlidir. Öğrencinin başarılı olabileceğine ilişkin inancı ve sonuçta elde edeceği değerin farkında olması motivasyonunu yükseltir.

* Ders dışı etkinlikler için de kendinize zaman ayırın. Ders dışı zamanların planlı olması, bu etkinlikleri daha yararlı hale getirir. Özellikle çocuk ve gençlerin enerjilerini olumlu bir şekilde boşaltacak etkinliklere ihtiyaçları vardır. Sportif faaliyetler, oyunlar, müzik, geziler, kitap okuma çalışmaları, çeşitli hobiler planlı ve programlı yapıldığında zaman kaybı değil, zamanı etkin ve verimli kullanmayı sağlayan birer araç görünümüne kavuşurlar.
Geleceğimizin teminatı olan gençlere başarılı, etkili ve verimli bir yaşam diliyorum.

Kaynaklar
Açıkalın, A. (1995). Toplumsal ve Kurumsal Yönleri ile Okul Yöneticiliği. 2. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık
Erdem, R. ve Kaya, S. (1998). Zaman Yönetimi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 7 (2), 99-120
Karaköse, Ö., F. (2021). Platon, Aristoteles ve Augustinus’ta Zaman Kavramı. Trabzon İlahiyat Dergisi.8 (1), 75-104.

PROF. DR. İMAM BAKIR ARABACI KİMDİR?
Milli Eğitim Bakanlığı’nda uzun yıllar öğretmenlik, okul yöneticiliği ve eğitim müfettişliği görevlerinde bulundu. 2006 yılından beri Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi alanında öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Yazarın stratejik planlama, eğitim denetimi, liderlik, okul yönetimi, toplam kalite yönetimi… gibi alanlarda çok sayıda bilimsel çalışmaları bulunmaktadır. Bu alanlarda lisans ve lisansüstü dersler vermektedir.