Öğrencilerden kansere karşı yeni etken madde
Güncelleme Tarihi:
İzmir Atatürk Lisesi öğrencileri, DNA ile etkileşimde kontrolsüz hücre bölünmesini engelleyen bir etken madde buldu.
Çevrelerindeki kanser hastalarından etkilenen 10. sınıf öğrencileri Umut Onbaşılar ve Feyza Özel, kanser tedavisine katkıda bulunmak amacıyla biyoloji öğretmenlerinin danışmanlığında projeye girişti. Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Botanik Anabilim Dalı'ndan aldıkları su yosunundan izole edilmiş etken madde üzerinde çalışan öğrenciler, maddenin DNA ile etkileşimini inceledi. Proje danışmanı Biyoloji öğretmeni Nilüfer Üzel, öğrencilerin kontrolsüz bölünmeyi etkileyecek etken madde tespit ettiğini bildirdi. Kanserin kontrolsüz hücre bölünmesi olduğunu anlatan Üzel, kanser tedavisindeki kemoterapi gibi yöntemlerin hücre bölünmesini durdurmaya yönelik olduğunu, projede kullanılan su yosunundan izole edilmiş etken maddenin de bölünmeyi hücrenin çekirdeğinde kontrol altına aldığını söyledi. Üzel, "İnfluenza-A DNA'sını hedef alan DNA Biyosensörü Geliştirilmesi ve Geliştirilen Biyosensörle İlaç-DNA Etkileşimlerinin İncelenmesi" adlı proje ile ilgili şu bilgiyi verdi: "Etken madde, eşleme mekanizmasına etki ettiğinden hasarlı yeni hücre oluşmuyor. Bu sonuç, kontrolsüz hücre bölünmesi sırasında 'hasarlı DNA ipliğinin çoğalmasını engelleyecek' bir çözüm önerisi. Çalışmada ortaya konulan bir kanser ilacı değil, anti kanser ilacı yapımında kullanılabilecek bir madde. İlaç haline getirilmesi ve sonuçları üzerinde çalışılabilir. Mevcut etken maddelere göre insan vücuduna daha az zarar vereceği şeklinde bir öngörümüz var."
Feyza Özel de, yaklaşık 6 aylık çalışmalarında etken maddenin DNA ile etkileşimini optik biyosensörle laboratuvarda incelediklerini aktardı. Etkileşimde, etken maddenin kontrolsüz hücre bölünmesini engellediğini belirten Özel, "Çalışmamızla etken maddenin anti kanser ilacı olarak kullanılabilecek bir hammadde olduğunu bulduk" dedi.
Projeleriyle 21. İnepo Çevre Olimpiyatı'nın "çevre biyolojisi" kategorisinde Türkiye birincisi olan İzmirli öğrenciler, ABD'de 12-17 Mayıs tarihleri arasında yapılacak Intel Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı'na (INTEL ISEF) katılma hakkı kazandı.