Öğrencilerden bağda don zararını önleyecek proje

Manisa’da zirai don sebebiyle her yıl 500 bin dönüm civarında bağ zarara uğrarken, çiftçileri sevindirecek proje ortaokul öğrencileri tarafından geliştirildi. Yunusemre İlçesi’ndeki Çağatay Uluçay Ortaokulu Bilişim Teknolojileri Öğretmeni Osman Mutlu Işık danışmanlığında öğrenciler Tuğberk Çalışkan, Kadirhan Karagülle ve Mehmet Ballıoğlu tarafından geliştirilen proje, bağları donun yanı sıra, yaz yağmurları, hırsız ve yabani hayvanlardan da koruyacak.

Üzüm Bağı ve Sergisini Koruma Projesi’nin öğrenciler tarafından sürekli geliştirildiğini belirten Çağatay Uluçay Ortaokulu Bilişim Teknolojileri Öğretmeni Osman Mutlu Işık, Manisa’nın üzüm yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı bir bölge olduğunu hatırlatarak "Yazın belli dönemlerde hasadı yapılan ürün tarlanın genelde hemen yanı başında sergi diye adlandırılan kısımlara serilerek kurutulmaya bırakılmakta. İşte bu kurutma esnasında yağabilecek olası yaz yağmurlarının ürüne zarar vermesini önlemek amacıyla geliştirdiğimiz sistem, yağmur yağdığında yağmur sensörü sayesinde üzüm sergisinin üstünü tasarladığımız düzenek ile kapatmakta. Böylelikle kurutulan üzümler yağmurdan etkilenmemektedir" dedi.

Hareket algılayıcı sensör

Çiftçilerden ilgi görmesi haline patent alma başvurusunda bulunacaklarını belirten Işık, sistemin her büyüklükteki bağda uygulanabileceğini ifade etti. Işık, "Tarla içerisine yerleştirdiğimiz rezistanslar yardımıyla mahsul daha toplanmadan önce don olayının gerçekleşeceği sıcaklık değerlerine indiğinde ısı ve havadaki nem algılayıcı sensörler yardımıyla otomatik çalışarak sera etkisi yaratacak ve ürünler korunacak. Öğrencilerimiz hırsızlık veya yabani hayvanlar tarafından tarlada oluşabilecek zarara karşı hareket algılayıcı sensörler kurdu. Harekete karşı algılanan sirenin tetiklemesi ile led ışıklar yanacak ve ultrasonik ses dalgaları ile hırsızlar veya yabani hayvanlar uzak tutulacak. Projeyi daha da geliştirmeyi düşünüyoruz" diye konuştu.

***

Liseliler "zirai donu önleyici solüsyon" geliştirdi

Giresun Nurettin Canikli Anadolu İmam Hatip Lisesi son sınıf öğrencileri Ayşegül Sarı ve Rabia Vural, geliştirdikleri tarım ürünlerinde zirai donu önleyecek solüsyon ile TÜBİTAK'tan ödül kazandı.

Projeleri ile TÜBİTAK tarafından düzenlenen Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri yarışmasına katılan öğrenciler, Samsun bölge finalinde birinciliği, Türkiye finallerinde ise coğrafya dalında ikinciliği elde etti.     

Okul müdürü Dursun Ergüney, yaptığı açıklamada, öğrencilerinin Türk tarımı için önemli bir projeye imza attığını söyledi.     

Okulun son yıllarda TUBİTAK yarışmalarından önemli dereceler aldığını ifade eden Ergüney, şunları dile getirdi:     

"Bu projemiz, Türkiye genelinde yarışmaya katılan 14 bin proje arasında ikinciliği elde etti. Giresun Nurettin Canikli Anadolu İmam Hatip Lisesi olarak projelerle sadece Giresun'da değil, bölge ve Türkiye genelinde de önemli başarılar kazandık. Son 3 yıl içerisinde iki Türkiye ikinciliğimiz var. Yine üç Samsun bölge birinciliği elde eden projemiz var. Proje alanında çalışmalarımız devam edecek. Üretime yönelik projelerimiz gelecek yıllarda da sürecek."

Rabia Vural ise Türkiye'de zirai donun son yıllarda tarım ürünlerinde ciddi hasarlara yol açtığını belirtti.     

Giresun ve çevresinin en önemli geçim kaynağı fındığın da zaman zaman zirai dondan etkilendiğini, bu durumu önleyici araştırmalar içerisine girdiklerini belirten Vural, ülkede oldukça yaygın görülen zirai don vakalarının önüne ancak alınacak önlemler ile geçmenin mümkün olduğunu ifade etti.     

Solüsyonla zirai donun etkileri önlendi     

Vural, araştırmaları sonucu bazı yağ çeşitleri ve özel bir maddenin karışımından bitkileri zirai dona karşı koruyucu ve önleyici solüsyon geliştirdiklerini aktararak, şöyle konuştu:     

"Solüsyonu öncelikle hassas bitkiler üzerinde denedik. Saksı bitkileri üzerinde denemeler yaptık. 'Guzmanya' adı verilen bir bitki üzerinde solüsyonu denedik. Güzel sonuç alınca araştırmalarımızı diğer bitkilerde devam ettirdik. Onlarda da başarılı sonuçlar aldık. Daha sonra bölgemizde son yıllarda zirai dondan olumsuz etkilenen fındık ürünü üzerinde denemeye karar verdik. Araştırmalarımızı bu yönde sürdürdük. Belirlediğimiz bir fındık ocağında denemeler yaptık. Dallarda yeni tomurcuklanmaya başlamış bölgelere ve bitkinin dip kısımlarına özel solüsyonu uyguladık. Mart ayında il genelinde zirai don yaşandı. Solüsyonu uyguladığımız fındık dalı ile uygulamadığımız dalda oluşan sonuçları değerlendirdik. Ortaya ürünümüzün fındık dalında zirai donu önlediğini tespit ettik."     

TÜBİTAK yarışmasında Türkiye ikinciliğini aldı     

Ayşegül Sarı da solüsyon projesiyle TÜBİTAK yarışmasına katılmaya karar verdiklerini ve Samsun bölge finalinde birinciliği elde ettiklerini belirterek, "Bu proje ile amacımız ülkemizde sahip olduğumuz tarım ürünlerin zirai don nedeniyle heba olmasını önlemekti. Yaptığımız denemelerde de ciddi başarılar sağladık. Projemiz ile daha sonra Türkiye finaline katıldık. Burada coğrafya dalında Türkiye ikinciliği ödülünü aldık. Projemizin bu kadar önemli başarı elde etmesinden büyük mutluluk duyuyoruz." ifadesini kullandı.     

Sarı, ürettikleri solüsyonun geliştirilerek Türkiye tarımında kullanılması temennisini dile getirdi.