Güncelleme Tarihi:
KİTAP OKUMA ALIŞKANLIĞI SINAVLARDA KAZANDIRIR
Bireylere temel bilgi ve becerilerin kazandırıldığı temel eğitim basamağı ilköğretimdir. Çocuklarda okuma eğitiminin 15 yaş sonuna kadar planlı ve sürekli bir biçimde yapılması sonucunda okuma alışkanlığının oluştuğu ve yaşamları boyunca geliştiği bir gerçek.
İlk olarak şunu bilmeliyiz ki, kitap okuma alışkanlığı sınavlarda zaman kazandırır. Sınavda zamanı yetiştirebilmek son derece önemlidir Sınavda öğrencilerin özellikle gözlerini korkutan paragraf soruları yazılardan oluşur. Öğrencilerin bu yazıları hem hızlı okuyup hem de kolayca anlayabilmeleri için kitap okumayı alışkanlık haline getirmeleri gerekir. Sınav dönemlerinde öğrenciler zamanı verimli kullanamamaktan ve soruların hepsine bakacak kadar zamanının kalmamış olmasından şikâyet eder. Bunun altında yatan temel neden aslında onlarda yeterince okuma alışkanlığı olmayışıdır. Soruyu anlamak için yavaş okuyan, kelimeleri anlamakta zorlanan öğrencilerin hem dikkati çok çabuk dağılır hem de fazladan zaman kaybederler. Dolayısıyla sınavı zamanında tamamlayamazlar. Öğrenciler kitap okudukça kelime hazineleri genişler ve anlama kabiliyetleri artar. Ayrıca kitap okuma alışkanlığı olaylara farklı bakış açıları kazandıracağı için öğrencilere sorulara daha geniş perspektiften bakabilme imkânı sağlar. Sınavlarda Türkçe sınavı sorularının yarısından fazlasını paragraflar oluşturduğu için kitap okuma alışkanlığı sayesinde sorular öğrenciler tarafından çok daha rahat ve hızlı çözülebilir. Aynı şekilde matematik sınavında problemler, paragraf şeklinde sorulduğu için aynı olumlu etki bu dersin sınavında da görülebilir.
DÜZENLİ KİTAP OKUMAK DİKKATİ ARTTIRIR
Düzenli kitap okumak, sınav sorularını okurken dikkatimizi daha uzun sürelerle soruda tutabilmeyi sağlar. çünkü kitap okurken kitabın sayfalarında uzun süre odaklanırız. Kitap okumak kelime dağarcığımızı geliştirir ve sınavda bilmediğimiz kelime ile karşılaşma riskimizi azaltır. Odaklanma sorunu, sınava hazırlanan pek çok öğrencide görülen bir durumdur... Öğrenmenin gerçekleşmesi için odaklanmanın çok önemli olduğu bir gerçektir. Düzenli kitap okuma alışkanlığı sayesinde öğrencilerin odaklanma becerisi artarak öğrenmeleri hem hızlı hem de verimli gerçekleşir.
OKUMA, ANALİZ KAPASİTESİNİ GELİŞTİRİR
Özellikle sınav döneminde öğrencilerin motivasyona ihtiyacı olduğu için kişisel gelişim kitapları okunmaları onların hayatına dair önemli kararları doğru almalarını sağlayarak yaşamlarına olumlu etki etki eder.
Yapılan bir araştırmaya göre, Türkiye’de ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin okudukları 100 kelimelik bir metnin 70 kelimesini, lise öğrencilerinin 50 kelimesini, üniversite öğrencilerinin ise 35 kelimesini anlayamayıp ikinci kez okudukları belirlendi. Bu bulguların okul başarısında okuma alışkanlığının rolüne ilişkin ipuçları taşıdığı söylenebilir.
SORULARI DOĞRU ANLAMAYI SAĞLAR
Okuma alışkanlığı, bir kişinin genel olarak her konuda anlama, kavrama analiz kapasitesini geliştirir. Kavrama, anlama ve analiz etme zihnin önemli bir işlevidir. Sınavda başarılı olabilmenin ön şartı, her şeyden önce sorulan soruyu doğru ve hızlı bir biçimde kavramayı ve anlamayı gerektirir. Okuma alışkanlığının sınav başarısındaki ilk etkisi soruları doğru ve hızlı anlama konusundadır. Zihinsel kapasitesi gelişmiş bir öğrenci ile daha az gelişmiş bir öğrencinin soruyu anlama hız ve doğruluğu farklı olur. Sorunun anlaşılmasından sonraki aşama ise sorunun analiz aşamasıdır. Okuma alışkanlığı, öğrencinin analiz becerisini de doğal olarak artıran, çabuk ve doğru kararlar aldıran bir olgudur. Yapılan araştırmalar, okuma alışkanlığının eğitimde genel olarak başarıyı yüzde 35 civarında artırdığını ortaya koyuyor. Her soruda yüzde 35 zaman kazandığımızı düşünürsek, bunun bir sınavda ne kadar büyük bir anlam taşıdığını anlayabiliriz. Okuma alışkanlığı düzeyleri şöyle gruplanabilir:
• Zayıf okuma alışkanlığı: 2 ayda 1 kitap ve daha az okuma
• Orta düzey okuma alışkanlığı: Ayda 1 kitap okuma
• Güçlü okuma alışkanlığı: Ayda 2 kitap ve daha fazla okuma
OKUMA ALIŞKANLIĞININ ETKENLERİ
Her şeyin ötesinde, ülkemizde son yıllarda üniversite ya da Anadolu lisesi gibi sınavlarında üst düzeylerde başarılı olmuş öğrencilerin neredeyse tümü, bunu, düzenli ve disiplinli çalışmalarının yanı sıra okuma alışkanlıklarına da borçlu olduklarını açık açık söylerler... Deneme sınavları, LGS ya da üniversite sınavlarında başarılı olmak için okuma alışkanlığı ve hızlı okuma becerisi edinmek son derece önemli. Bu nedenle okuma alışkanlığının temelinin atılmasında özellikle ilköğretim öğretmenlerine büyük görevler düşüyor. Ayrıca genel olarak çocukların okuma alışkanlığında önemli etkileri olan toplumsal ve bireysel unsurlar söz konusu. Bu konudaki toplumsal etkenler; okumayı özendiren ve destekleyen bir kültürel-toplumsal yapı; araştırmaya dayalı ve okumayı zorunlu kılan eğitim-öğretim sistem ve yöntemleri; okumayı öne çıkaran ve destekleyen medya; sağlıklı bir düşünce özgürlüğü ortamı ve gelişmiş kütüphane hizmetleri biçiminde sıralanabilir. Bireysel etkenler arasında ise aile bilinç ve duyarlılığı başlığı altında; evde kitaplık oluşu; anne ve babanın okuyarak modelliği; okul öncesi dönemde çocuğa kitap okuma; çocuğu kitabevine, kitap fuarlarına götürmek; çocuğu kütüphaneye üye yapmak ve götürmek; okuduğu kitaplar hakkında çocuklarla konuşmak; okuduğu için çocuğu övmek; kitap seçiminde çocuğa yardımcı olmak; çocuğa kitap hediye etmek; çocuğun genel olarak sosyalliğini desteklemek; bilinçli, duyarlı öğretmen; iyi bir sınıf kitaplığı/okul kütüphanesi kurmak; okuma alışkanlığı konusunda etkinlikler düzenlemek; bazı dersleri kütüphanede yapmak; öğrencileri kütüphaneye üye yapmak; okuduğu için öğrencileri ödüllendirmek/övmek; programda yer alan sınıf içi okuma saatlerini bu amaçla ve verimli-etkin kullanmak; okuyacağı kitap seçiminde öğrenciye rehberlik etmek; okuma konusunda velilerle işbirliği yapmak; öğrencileri kitabevi-kitap fuarlarına götürmek; sınıfta/okulda yazar söyleşileri düzenlemek ve öğrenciler için eleştirel okumalar/okutmalar yapmak gibi çabalar söz konusu.
DOÇ. DR. SEVİL BÜYÜKALAN FİLİZ KİMDİR?
2006 yılından bu yana Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri bölümünde öğretim üyesi. Eğitim programları ve öğretimi alanında yüksek lisans derecesini Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi’nde ve doktora derecesini Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nden aldı. 2016 yılında 6 ay süresince araştırma yapmak ve dil öğrenmek için North Virginia Cominity College, Washington’da bulundu. Çalışmalarında eğitim programları, öğrenme kuramları, öğrenme öğretme süreçleri, sınıf yönetimi ve eğitim durumlarında öğrenci davranışlarını araştıran Doç. Dr. Sevil Büyükalan Filiz, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde birçok ders için program geliştirme faaliyetlerinde ekip liderliği yaptı. Eğitim ve öğretim ile ilişkili yurt içi ve yurt dışında yayınlanmış 60‘ın üzerinde makalesi var. Ayrıca Ankara’da pek çok ilkokul ve ortaokul da akademik danışmanlık yapıyor.