Nöroeğitim: Beyin temelli eğitimin potansiyelini keşfetmek
Güncelleme Tarihi:
Beyin ve işlevlerini bilmek ve bu bilgileri eğitim alanına aktarmak günümüzde araştırmacıların temel konularından biri. “Öğrenci öğrenemiyor, dikkat sorunları ile baş edemiyorum, öğrencilerin bireysel öğrenme ihtiyaçları olduğunu hissediyorum ama ona göre eğitimi nasıl bireyselleştireceğimi bilemiyorum” diyen ve “çaresizlik” yaşayan öğretmenlerin imdadına nöroeğitim koşacak gibi görünüyor. Peki, nöroeğitim hangi alanlarda eğitim sorunlarına ilaç olabilir?
Nöroeğitimin ana uygulamalarından bazıları şunlardır:
DİKKAT
Teknoloji kullanımının artması ile öğrencilerin dikkat sorunları arttı. Ancak öğrenmek için de dikkat tabi ki olmazsa olmazdır. Nöroeğitim ilke ve teknikleri, öğrencinin odanlamasını nasıl sağlayacağını ve diğer dikkat dağıtıcı uyaranları nasıl hariç tutacağını öğretmekte yol gösterici olabilir. Bu konuda nöroeğitim temelli basit egzersizler beden eğitimi derslerine eklenerek dikkat süresi arttırılabilir.
HAFIZA
Kulağa hafızanın ne olduğu çok açık gelebilir ancak hafızanın nasıl çalıştığını ve öğrenmenizi nasıl daha verimli hale getirebileceğinizi anlamak, iyi ve mükemmel performans arasındaki farkı yaratabilir. Öğrendiklerimizi daha iyi hatırlamak için herkesin yararlanabileceği bilime dayalı teknikler her geçen gün gelişmektedir.
YÜRÜTÜCÜ FONKSİYON
İleriye yönelik plan yapabilmek, bir dizi zihinsel adım veya eylem oluşturmak ve bilgileri kısa süreliğine akılda tutmak, öğrenme ve zihinsel performans için çok önemlidir. Bunların çoğunun prefrontal kortekste gerçekleştiğini bilsek ve mekanizmaların çoğunu tanımlamış olsak da, yürütücü kontrolün gerçekte nasıl çalıştığını daha iyi anlamak için hâlâ pek çok araştırmanın yapılması gerekiyor. Bu bilgilerin eğitime ve sınıf ortamına aktarımı büyük devrim niteliğinde olacaktır.
SOSYAL DAVRANIŞ
Biyolojimizin sosyal davranışlarımızı nasıl etkilediğini anlamaya yönelik araştırmalar artarak devam ediyor. Sınıf içi davranış problemlerine nöroeğitimin yenilikçi önerileri hem nedenlerini anlamak hem de alternatif çözümler bulmakta yardımcı olabilir.
NÖROÇEŞİTLİLİK
Son olarak, birçok öğrenci DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu), diskalkuli (aritmetik hesaplama yapmada zorluk), disleksi gibi öğrenmeyi etkileyebilecek durumlar yaşamaktadır. Bu çeşitli koşulları anlamak ve öğrenme ortamını öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde uyarlamak nöroeğitimin önemli bir yönüdür.
Nöroeğitim henüz emekleme aşamasındadır ve her şeye cevap olmaktan henüz çok uzaktır. Ancak bu konuya bugün yapılacak yatırımlar gelecekte hangi ülkenin eğitimde öncü olacağını da belirleyecek niteliktedir. Bu yüzden bu alandaki güncel bilgi ve gelişmelerin öğretmenlere ve okul psikolojik danışmanlarına yaygınlaştırılması önemlidir.
PROF. DR. ASLI BUGAY SÖKMEZ KİMDİR?
Prof. Dr. Aslı Bugay Sökmez lisans eğitimini Ankara Üniversitesi’nde, bütünleşik doktora eğitimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanında tamamladı. Florida State Üniversitesi Aile Enstitüsü’nde ziyaretçi araştırmacı olarak “sağlıklı romantik ilişkiler” ve “affetme” konularında çalışmalarda bulundu. “Türkiye’de kadına yönelik tutum ve nedenleri” başlıklı araştırması ile Koç Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi (KOÇ-KAM) Proje Ödülünü kazandı. Portekiz’de düzenlenen Information Integration Theory and Functional Measurement Konferansı’nda en iyi sunum ödülüne layık görüldü. Ayrıca Prof. Dr. Sökmez, İngiltere’de Grief Recovery Institute’den “Yas uzmanlığı” eğitimlerini tamamladı. EMDR Avrupa Akredite Terapisti olan Prof. Dr. Sökmez, “Çocukluk travması ve alkol kullanımı” konusunda klinik psikoloji yüksek lisansını tamamladı. Şu an Kıbrıs İlim Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programında öğretim üyesi olarak görev yapan Prof. Dr. Aslı Bugay Sökmez affetme, ruminasyon, eşli ruminasyon ve okul ikliminin psikolojik etkileri konularında ülkemizde öncü çalışmalar yapmaktadır.