Neoliberalizm nedir? Neoliberalizm tanımı, temsilcileri ve özellikleri hakkında bilgi

Bu ekonomik sistemde özel sektörün piyasaya hakim olması hedeflenir. Bununla birlikte kamu kesiminin büyümesine engel olacak birtakım önlemler alınır. Çünkü Neoliberalizm ekonomisinde kamunun kar oranını arttırması, özel sektörün daralması anlamına gelir. İşletmelerin ve üretim tesislerinin yegane amacı daha fazla kar elde etmektir.

 Neoliberalizm Nedir?

 1930'lu yıllara gelindiğinde başta Amerika, İngiltere ve Fransa olmak üzere birçok ülkenin hem iç hem de dış ticaret karları düşmeye başladı. Para ve bankacılık krizlerinin de baş göstermesiyle birlikte liberalizmin yeterli olmadığını düşünen birçok ekonomist Neoliberalizm teorisini geliştirdi. Mevcut şartlar gereği bu sistem, klasik liberalizme göre çok daha ekonomi odaklı bir sistemdir. Klasik liberalizmde sosyal düzen, politika gibi konulara dair teoriler de geliştirilmiştir. Ancak bu sistemi savunan iktisatçıların teorileri ekonomi bilimi ile sınırlı kalmıştır. .

 Neoliberalistler, kapitalistler gibi serbest piyasa ekonomisini savunur. Bu sistemde fiyat denetimi yapan devlet kurumları değil özel kurumlardır. Bir diğer özelliği is özel şirketlere en fazla serbestlik tanıyan ekonomi modeli olmasıdır. Merkezi planlamaya da karşı çıkan Neoliberalizm temsilcileri, iktisadi alanda özgürlüğü savunmuştur.

 Neoliberalizm Tanımı ve Temsilcileri

 Neoliberalizm, üretimi sanayi ve ticarete dayalı, serbest piyasa ekonomisidir.

 1- Ludwig Von Mises:

 29 Eylül 1881 tarihinde Ukrayna'nın başkenti Kiev'de doğdu. Hem ekonomist hem de filozof olan Ludwig Von Mises, Avusturya Okulunun en önemli temsilcileri arasında yer almaktadır. Özellikle geliştirdiği para teorisi ile Neoliberalizmin gelişmesinde etkili olmuştur.

 Kitapları: Paranın ve Kredinin Teorisi, İnsan Eylemi, Ekonomi Politikası: Bugün ve Yarın İçin Düşünceler.

 2- Carl Menger

 Avusturya İktisat Okulunun kurucusu olan Carl Menger, Neoliberalizmin ve iktisadın temel ilkelerini açıkladığı birçok kitap yazdı. En önemli kuramlarından biri marjinal faydadır.

 Kitapları: İktisadın İlkeleri, Paranın Kökeni, Ekonominin Sorunları, Değer Teorisi

 3- Françis Fukayama

 Dünyaca ünlü siyaset bilimcisi Françis Fukayama yazdığı kitaplarla Neoliberalizm teorilerinin öne çıkmasında etkili olmuştur. Çünkü Neoliberalizm, dünyayı etkisi altına alan bir ekonomik kriz döneminde ortaya çıkan bir ekonomi modeliydi. Françis Fukayama da ''Tarihin Sonu ve Son İnsan'' adlı eserinde, tüm ülkelerin yeni bir ekonomik modele ihtiyaç duyduğunu ifade etmiştir.

 Kitapları: Siyasi Düzenin Kökenleri, İnsanlık Sonrası Geleceğimiz, Biyoteknoloji Devriminin Sonuçları

 4- Friedrich August von Hayek:

 Nobel ödüllü ekonomist 8 Mayıs 1899 tarihinde Viyana'da doğdu. Sosyalizme karşı neoliberalizmi savunan Friedrick August Von Hayet'ın yazdığı kitaplar dünya çapında geniş yankı uyandırdı ve 20'den fazla dile çevrildi.

 Kitapları: Duyusal Düzen, Serfliğe Giden Yol, Bireycilik ve Ekonomik Düzen, Bilimin Karşı Devrimi

 Neoliberalizm Özellikleri

 Bu modele göre ulusların zenginliği iş bölümüne ve yüksek üretime bağlıdır. Üretimde nitelik, nicelikten sonra gelir. Öncelikli hedef, mümkün olduğunca fazla mal üretip onu piyasaya, yani dolaşıma sokmaktır.

 Neoliberalizmin en önemli özelliklerinden biri tamamen savaş karşıtı bir dış politikayı savunmasıdır. Bu sistemin savunucularına göre savaş hem insani hem de iktisadi boyutta yıkıcıdır. Devlet, hızla silahsızlandırılmalı ve savunmaya ayrılan bütçe, yıldan yıla azaltılmalıdır. Orduya ayrılan fon, yeni marketlerin ve üretim tesislerinin açılmasında kullanılmalıdır.

 Bu sistemin teorileri ve ilkeleri sosyalizm ile taban tabana zıttır. Sosyalizmde ekonomik üretimi ve fiyatları denetleyen devlettir. Eşitlik esas alınır. Neoliberalizmde ise serbest piyasa ve fırsat eşitliği ön plandadır.