‘Mükemmel çocuk’ hırçınlaşmasın

“Çocuklara özgüven verirken abartmayın. Aile içinde şımartılan çocuk, aile dışına çıkınca aynı ilgiyi bulamadığında saldırganlaşabiliyor” diyen Prof. Dr. Kızıltepe’nin söylediklerine kulak vermekte yarar var:

“Çocuklarını özgüvenli hatta mükemmel yetiştirmek için çabalayan anne ve babalar bazen dozu aşabiliyor, işi abartıyorlar. Çocuk ne isterse onu yapıyorlar. Oysa ailede demokrasi önemli ama çocuğun her istediğinin de yapılmaması gerekiyor. Çocuk da ailenin bir bireyi. Bu durumda çocukta aşırı özgüven oluyor ve her istediğini yapabileceğini düşünüyor. İş aşırı şımarıklık boyutuna gelince de çocuk kendi ailesi içinde sözünü dinletmeye alıştığı için dışarı çıkınca zorlanıyor. Okullarda ya da bulunduğu toplumda aynı ilgiyi görmeyince, istediğini yaptıramayınca sinirleniyor, hırçınlaşıyor ve hatta saldırganlaşıp agresif hale geliyor. Huysuz bir şekilde bulunduğu ortama uyum sağlayamıyor, arkadaşlık ilişkilerinde sorun yaşıyor. Çocuklarımıza aslında iyilik yapmıyoruz.”

KURALLARI ÖĞRETMEDE ISRARCI OLMALI
Peki, çocuk yetiştirirken onları ne kadar serbest bırakmalıyız? Prof. Dr. Zeynep Kızıltepe, bu konuda da kuralların önemine dikkat çekiyor: “Çocukların okulda ve evdeki kurallara mutlaka uymaları gerekiyor. Serbest, özgür çocuk yetiştiriyoruz diye ailelerin onları çok fazla rahat bırakmaları doğru değil. Okulda olduğu gibi evde de kuralların olması ve çocukların bunlara uyması lazım. Eğer çocuklar anlamakta zorluk çekiyorsa kuralları neden koyduğumuzu ve onların neler hissettiğini konuşmalıyız. Ama okulda ve evde kurallara uymaları konusunda net ve en önemlisi ısrarcı olmalıyız. Çünkü kurallar doğru ve yanlışı birbirinden ayırır. Bunları ailede öğrenemeyen çocuğun sosyal toplumda ayakta kalması zordur.”

ÖZGÜVENİ GELİŞTİRİN AMA EGO ŞİŞİRMEYİN
Prof. Dr. Kızıltepe’ye göre çocuklara küçük yaşta özgüven aşılamak için sanat, spor gibi aktivitelere yönlendirmek de faydalı. Çocuğu sürekli eleştirmemek, yapabildiklerine ‘aferin’ demek gerek. Ancak bir yandan da bu desteğin dozu önemli:
“Çocuklarımıza tabii ki çok ilgi göstermeliyiz ancak her şeyimizi unutup sürekli onlarla meşgul olmak, bizi yönetmesine izin vermek, egosunu beslemek doğru değil.”

ANADOLU’DAKİ ÖZEL OKULLAR ZORLANACAK
ÖZEL okullarda 1 milyon 300 bin öğrenci var. Bu öğrencilerin 300 bini teşvikten yararlanıyor. Özel okullara teşvik son yıllarda yüzde 20 oranında büyümüştü. Her yıl yaklaşık 75 bin kişi teşvik alıyordu. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bu sene teşvik ödemelerini daha çok ihtiyacı olan devlet okullarına ayırma kararı verdi. Neyse ki MEB teşvik alanların tamamını mağdur etmedi. Bu öğrenciler kademeli olarak sistemden çıkacak. Büyük şehirlerde özel okul ücretleri yüksek olduğu için çok fazla mağduriyet yaşanmayacak ama Anadolu’da rakamlar 10 bin TL civarında olduğu için buradaki veliler durumdan etkilenecek. Konuştuğum özel okul sahipleri bu sıkıntılarını sık sık dile getiriyor ve yine destek bekliyorlar. Büyük şehirlerde daha çok temel liselerde olanlar bu teşvikten yararlanıyordu. Kriterler her ne kadar kâğıt üzerinde iyi gibi görünse de bazı sıkıntılar yaşanıyordu. Ama işin iyi tarafı bu bütçenin şimdi devlet okullarına ayrılması. Umarım burada bir sıkıntı olmaz.

HER 5 ÇOCUKTAN 1’İ FAZLA KİLOLU
KÜÇÜK yaştan itibaren annelerinin ellerinde kaşıkla yemek yedirmek için peşinden koştuğu çocuklardan sonra bu açıklama şaşırtmadı: “Her 5 çocuktan biri fazla kilolu.”

Çocuklarda salgın hastalık gibi yayılan fazla kilo tehdidine karşı şimdi çok önemli bir adım atıldı. Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı, yılda iki kez öğrencilerin fiziksel aktivitelerini inceleyip bu bilgileri okulla ilgili tüm verilerinin yer aldığı e-okula işleyecek. Aileler de çocuklarının durumunu görebilecek.

Şu anki verilere göre Türkiye’de 10-14 yaş grubu, 15-18’e göre daha kilolu. 10-14 yaş grubu erkek öğrencilerin yüzde 20.2’si fazla kilolu, yüzde 13’ü şişman. Kızlarda ise bu oranlar sırasıyla yüzde 19 ve yüzde 7.8.

15-18 yaş grubundaysa, erkek öğrencilerin yüzde 16.5’i fazla kilolu, yüzde 6.8’i şişman.

Bu uyarı ve bilgiler belki ailelerin çocukların beslenmesi konusunda daha dikkatli olmasını sağlar.