Güncelleme Tarihi:
Mudarebe, Arapça kökenli bir sözcük olup ticaret ile ilgili özel bir durumu ifade eder.
Mudabere Nedir? Ne Anlama Gelir?
Sözlüğe bakıldığında "mudabere"nin "yol tepmek" manasındaki dar fi'l-arz deyiminde geçen darb kelimesinden türetildiği görülür. Mudabere, terim olarak bir tarafın sermaye koyması, diğer tarafın işletmeyi üstlenmesiyle kurulan kar paylaşımı esasına dayalı ortaklığı anlatır.
Mudabere, sermayesi olan kişinin hiçbir kayıt ve şart ileri sürmeksizin, karın belli oranlarda aralarında paylaşmak üzere amil tarafa malı teslim etmesi demektir. Semaye sahibi amile verdiği malın belirli bir yer, zaman ya da ticaret türü ile sınırlamadan amili yetkili kılmasıdır. Başka bir anlatımla aslında mudabere bir yatırım aracıdır.
İslam'da Mudaberenin Anlamı
İsiamiyet'te ticaret teşvik edilmektedir. Buna dair Hz. Muhammed'in sözleri bulunduğu gibi Kuran'da pek çok ayette tavsiye de vardır. Yani ticaret yapmak teşvik edilmekte ve özendirilmektedir. Helal dairesinde ticaret asla negatif algılanmamaktadır.
Aslında "mudabere" bir yatırım aracıdır. Bugünkü Irak bölgesindeki İslam hukukçularının benimsediği bu isimlendirme bir ayetteki (Müzzemmil 73/20) bir kullanımından dolayı belirleyici olmuştur. Burada anlatılan kar amacıyla gezip dolaşma, daha ağırlıklı olarak işletmeci tarafın ağırlıklı faaliyetini oluşturmaktadır.
Diğer bir grup, Hicaz bölgesi hukukçuları ise sermayedar parasının bir kısmını kesip işletmeciye verdiği için bu ortaklığı "karz" (kesip koparmak) kökünden türeyen "kıraz" (mukaraza) sözcüğü ile ifade etmişlerdir.
Hanbeli ve Hanefiler'in "mudabere" dedikleri Şafii ve Maliki'lerin kıraz dedikleri akidde işletmeci tarafa mudarib, amil, darib, mukaraz ve sermaye sahibi yatırımcıya ise amel adı verilmektedir. Helal kazancı emreden ve rızık aramayı ve ticareti özendiren çok sayıda ayetin varlığı bu yöndeki uygulamaların da temel ve dayanağını oluşturmuştur.