Güncelleme Tarihi:
Motorlar; elektrik, kimyasal enerji, benzin, motorin, tiner, LPG gibi enerji formlarını mekanik enerjiye çeviren makinelerdir. Kuvvet makineleri olarak iş görüyorlar. Kömür, petrol gibi yakacak maddelerini veya akarsu, rüzgar gibi doğal enerji kaynaklarındaki enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürüyorlar. Taşıtlarda, jeneratörlerde kullanılan motorlar ısı makineleridir.
Motor Türleri Nelerdir?
Motorlar ısı ve elektrik motorları olmak üzere ikiye ayrılıyorlar.
1- Isı motorları; Doğal veya doğada bulunan yakıtları kullanarak ortaya çıkarılan ısı enerjisini mekanik enerjiye çeviren motorlardır. Bu motorlar da kendi içlerinde ikiye ayrılıyorlar;
a) Dıştan Yanmalı Motor; Bu türde pistonlu motor kullanılıyor. Yanma motorun dışında gerçekleşiyor. Yakılacak yakıt sistem içerisinde çalışacak farklı bir akışkanı ısıtarak, enerji dönüşümünü gerçekleştiriyor. İçten yanmalı motorlara göre daha hacimlidir. Hareket eden motor içi parçaları sürtünmeden doğan mekanik enerjiyi, ısı enerjisine çeviriyor. Buhar makinelerini, Stirling motoru, bu türe örnek verebiliriz.
b) İçten Yanmalı Motor; Bu tür motorlarda yakıt, motor içindeki yanma odası adı verilen bölmede yanarak, enerji üretiyor. Oluşan basınç ile piston denilen parça hareket ettiriliyor. 2 ve 4 zamanlı olarak otomotiv sektöründe kullanılıyorlar. İçten yanmalı motorlar kendi içinde de çalışma prensiplerine göre sınıflandırılıyorlar.
2- Elektrik motorları; Bu motorlar elektrik enerjisini mekanik enerjiye çeviriyorlar.
Motorlar Kaça Ayrılır?
Motorlar temelde ısı ve elektrik motorları olmak üzere ikiye ayrılıyorlar. Isı motorlarında dıştan yanmalı motorlar sadece piston motorlu olarak tek model çalışıyorlar. Motor dışında yanma gerçekleştirdiklerinden buhar makineleri dışında tercih edilmiyorlar.
İçten yanmalı motorlar; kullanılan yakıt türüne, zaman sayısına, ateşleme türüne, silindir sayısına, silindir düzenine, valf düzenine, soğutma türlerine göre sınıflandırılıp, türlerine ayrılıyor. İçten yanmalı motorların sınıflandırılması şöyle yapılıyor;
1- Tasarım türlerine göre; Pistonlu motor, Rotary motor
2- Yakıt türlerine göre; benzinli, mazot, gazlı
3- Zaman sayısına göre; 2 ve 4 zamanlı motorlar
4- Silindir düzenine göre; Sıralı, yatay (boksör), radyal, V tipi, W tipi, karşı silindir motor
5- Soğutma türlerine göre; Hava soğutmalı, su soğutmalı
6- Ateşleme türüne göre; Buji ateşlemeli, sıkıştırma ateşleme motoru
Elektrik Motoru Çeşitleri Nelerdir?
Elektrik motorları, elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştürüyorlar. Bir elektrik motoru biri sabit (stator) ve diğeri kendi çevresinde dönen (rotor ya da endüvi) iki ana parçadan oluşuyor. Elektrik motorları AC ve DC motorlar olmak üzere ikiye ayrılıyorlar. Her bir motor çeşidi de kendi içinde farklı sınıflandırılıyorlar.
AC Motor Çeşitleri
AC motorlar stator sargıları sayesinde aldığı elektrik enerjisini rot kısmında gerçekleştirdiği dönme hareketiyle mekanik enerjiye çeviriyorlar. Genel olarak senkron ve asenkron olmak üzere isimlendiriliyorlar. Piyasada genellikle asenkron motorlar tercih edildiğinden asenkron motorlar olarak adlandırılıyorlar. Faz dizilişine göre de;
- Tek fazlı motorlar
- İki fazlı motorlar
- Üç fazlı motorlar olarak sınıflandırılıyorlar.
DC Motor Çeşitleri
Doğru akım enerjisini mekanik enerjisine çeviren motor çeşididir. Sektörde "Doğru Akımlı Elektrik Motoru" olarak da biliniyor. Bu motor da kendi içinde fırçasız, fırçalı, şönt, seri, kompunt olmak üzere çeşitlere ayrılıyor.
Elektrik Motoru Tipleri Nelerdir?
1- Alternatif akımlı motorlar (AA, AC)
2- Doğru akımlı motorlar (DA, DC)
3- Servo motorlar
4- AA servo motorlar
5- DA servo motorlar
6- Ex-Proof motorlar