Güncelleme Tarihi:
Mistisizm, kökeni Fransızcaya dayandırılan ve gizemcilik anlamına gelen bir ifadedir. Mistisizm ait vurgular genellikle dini öğeler altından yürütülen ideolojiler ekseninde yapılmaktadır. Mistisizm akımı, geçmişten bu yana birçok medeniyet geçirmiş ve farklı anlamlara sahip olmuştur.
Eski Yunan döneminde yer alan mistisizm, gizlemek anlamında kullanılmıştır. Bunun dışında ortaçağ döneminde yaşanan ve Hristiyan dininin yükselme evrelerinde mistisizm fikir akımı, ayinlerde, ruhani maddeleri ifade ederken, İncil sayfalarında ve tefekkür boyutlarında çokça rastlanan bir düşünüş biçimi halini almıştır. Modern dönemin yaşandığı tarihi yüzyıllarda ise mistisizm akımı, akıl ve deney yoluyla gözlemlenmeye tabi tutulmuş, geniş bir ideoloji çerçevesinde inanç üzerinden kendini göstermeye çalışmıştır.
Mistisizm Nedir?
Mistisizm akımı, dünya dinleri tarihi üzerinde yaşanan ve günümüzde halen yaşanmaya devam eden bir fikri akım ürünüdür. Daha çok dinler üzerinden ya da ideolojiler altında işlenen mistisizm akımı, gerçekte gözle görülmeyen ancak içgörüye dayalı gizemli bir gerçek saklayan maddesel düşünüş biçimidir. Mistisizmin felsefe ile yakın bir ilişkisi bulunmaktadır. Fakat buna rağmen felsefik değer taşıyan oluşumların, deney ve bütüncül bir gözlemle elde edilemeyen mistik oluşumlara karşı indirgemeci bir tutumu vardır.
Bu yüzden felsefe ve mistik değerler birbirlerinden zıt kutuplu öğelerle ifade edilmektedir. Ama buna rağmen felsefe ve mistisizm akımı arasında yaşanan karşıt ilişki, geçmişte felsefeye konu olan birçok sorununda rol modelini oluşturmaktadır. Felsefenin önemli isimleri arasında yer alan Platon, Sokrates ve Hristiyan dini mensubu birçok filozof, mistik güçlere çokça değinmiş ve onlar hakkında yazılar dahi yazmıştır.
Mistik Ne Demek ve Kime Denir?
Mistisizm bir inanç biçimi olmamakla birlikte, doğaüstü güçlerinin kaynağını akıl ve mantık yolundan çok, kalp gözüyle arayan ve bunu ifade eden bir düşünce biçimidir. Mistisizm değerlerinin ve gizemli olguların ifade edilmesi için mistik sözcüğü kullanılmaktadır. Bunun dışında mistik düşünce kalıbı iki ayrı olguya ayrılmaktadır. Bunlardan ilki, panteizm'dir.
Panteizm düşüncesinde ya evren tanrı olarak ya da tanrı evren olarak görülmektedir. Kişisel bir tanrıdan bahsedilmeyen bu düşünce yapısında, yaşamın akışı ve ilerleyişi önemli bir yer tutmaktadır. Panenteizm ise tanrının bir parçası olarak evreni tanımlar ve doğada var olan tüm oluşumların tanrının bir eseri olarak, ifade eder.