Güncelleme Tarihi:
Engelli nüfus oranıyla İstanbul ve Ankara’nın önünde gelen İzmir’de engelli sorunları tartışıldı, ardından engelliler için farkındalığı arttıracak 3 boyutlu tasarımlara imza atıldı. Yaşar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi tarafından yapılan ‘Engelleri Tasarımla Aşmak’ konulu konferansta Türkiye ve İzmir’de engellilere yönelik hukuki ve fiziki uygulamalar ele alındı. Daha sonra kamu alanlarında da kullanılabilecek ‘dokunarak yön bulma’, ‘uçan adam’, ‘kara kutu’ gibi tasarımlar ortaya çıktı.
Konferansın ardından Yaşar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğrencileri, Bilkent Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Burçak Altay tarafından yapılan atölyeye katıldı. Öğrenciler atölyede önce engellilerin yaşadığı zorlukları gördüler. Sonra onların hayatlarını kolaylaştırabilecek tasarımlar ortaya çıkardılar. İşte o tasarımlar:
Dokunarak Yön Bulma Projesi: Objenin iç kısmına yerleştirilen çubuklar bina duvarlarına yerleştirildi. Böylece görmeden sadece dokunarak iç mekanlarda doğru yolun bulunması sağlandı. Projenin okulların yanı sıra kamu binalarında da kullanılabileceği belirtildi.
Sadece Dokun Projesi: Bu projeyle gözü kapatmaya yarayan bir aparat kafadan geçirildi ve standta bulunan farklı dokular yalnızca dokunma duyusuyla ayırt edilmeye çalışıldı. Doku ve büyüklük açısından benzer malzemeleri de kullanarak görerek ayırt etmenin günlük hayatta ne kadar önemli olduğu vurgulandı.
Uçan Adam Projesi: Projede engelin aslında insanın zihninde olduğu, dileyen herkesin farklı deneyimleri yaşamakta özgür olduğu vurgulanmak istendi. Bunun için önce herkesin eşit olacağı bir platform yaratıldı. Böylece herkesin eşit derecede keyif alabileceği bir ortam oluşturuldu. Gövdeden konumlandırılan bir tasarımla kişilere uçma deneyimi yaşatıldı. Hazırlanan maske ile de kullanıcıların görme ve duyma yetisine ket vuruldu. Böylece kişilere hayal dünyaları ile baş başa kalma imkanı verildi.
Siyah Tünel Projesi: Oluşturulan küçük tünelde hem görme hem duyma adına bazı engeller konulup sağlıklı bireylere bu yokluk hissi yaratıldı. Böylece kişilerin empati kurabilmeleri sağlandı.
Yaşam Dairesi: Proje ile engelli bireylerin yaşadıkları problemlerin tecrübe edilmesi sağlandı. Daire 3 ana bölümden oluştu:
Pencere Bölümünde yüzey malzemeleri takip ederek pencereyi açmak sağlandı. Gözler kapalıyken yeterli güven duygusuna sahip olunmadığı hissedildi.
Eğilme Bölümünde yaşlı ya da engelli insanların en önemli problemlerinden biri olan eğilme eyleminin onlar için zorluğu hissedildi.
Yazı Yazma Bölümünde ise engelli bireylerin karşısına çıkan ergonomik problemler ortaya konuldu.
İzmir’de engelli sayıları
-2011 yılı TÜİK Nüfus ve Konut Araştırması verilerine göre İzmir’de en az bir engeli olan insan sayısı 206.142. Bu sayı İzmir nüfusunun yüzde 9.6’sını oluşturuyor. (İstanbul ve Ankara’da bu oran yüzde 8.9 civarında)
-İzmir’de yaşayan nüfusun yüzde 1,1’i görme, yüzde 1’i işitme, yüzde 2.6’sı ortopedik engelli.
-Yüzde 1,3’ü yaşıtlarına göre öğrenmede, hatırlamada, dikkatini toplamada zorluk yaşayanlardan oluşuyor.
-Yüzde 0,6’sı konuşmada zorluk yaşıyor.