Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı: Dershaneler, özel öğretim kursu olacak

İbrahim Taşel: Herkes için olumlu bir karar

Anayasa Mahkemesi’nin dershanelerin özel okula dönüşmesine dair yasayı iptalinin ardından, günlerdir Milli Eğitim Bakanlığı’nın hazırlayacağı yeni yönetmelik bekleniyordu. AYM’nin kararıyla ortaya çıkan boşluğun bir idari düzenlemeyle giderilebileceği kanaatine vardıklarını belirten Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, bununla ilgili yönetmeliğin bu hafta içerisinde yayınlayacağını açıklamıştı. Bakan Nabi Avcı, bugün gazetecilere konuyla ilgili bir açıklama yaparak şunları söyledi:

ÖĞRENCİ VE VELİLERİMİZİN İHTİYAÇLARINI KARŞILAYAN DÜZENLEMEYİ YAPTIK

5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’muzda özel okullar, özel etüt merkezleri, yabancı okullar, kurslar var ve bunların hangi çerçevede faaliyet gösterecekleri özel okullar yönetmeliğinde tanımlanmıştır. AYM’de açılan iptal davası sanki sadece dershanelerle ilgili gibi algılandı. Hayır, ilgili yasadaki 8 madde ile ilgili iptal davası açıldı. Bunlardan bazıları hakkında AYM, Bakanlığı haklı bularak, yasa koyucunun düzenlemesini doğru bularak iptal yönüne gitmedi. 1 Eylül 2015’ten itibaren dershanelere son verilmesine ilişkin düzenlemeyi iptal etti. Ancak bu iptalden önce, yasada ve mevzuatta olan dershane kavramı çıkarıldığı için boşluk oluştu. AYM’nin kararından sonra yaptığımız açıklamalarda bu boşluğun idari düzenlemeyle yani ikincil mevzuat, yönetmelikle yapılacak düzenleme ile giderileceğini; velilerimizin ve öğrencilerimizin tedirgin olmalarını gerektiren bir durum olmadığını; takviye alma ihtiyacını duyan çocuklarımızın ve velilerimizin ihtiyaçlarını karşılayan düzenlemeyi yapacağımızı söyledik.

İPTAL KARARINDAKİ KRİTERE YANIT VEREN DÜZENLEMELER YAPILDI

AYM’nin gerekçeli kararında temel iptal kriteri ölçülülük. Bu düzenlemeyi yaparken ölçülü davrandınız mı? Bu kriter üzerinden iptal kararı düzenlemesini yapmış. Biz bu düzenlemeyi yaparken okul dışı eğitim almak isteyen öğrencilerin ya da çocuklarına okul dışı eğitim aldırmak isteyen velilerin taleplerini karşılayacak düzenlemelerimizi ayrıntılı olarak açıkladık. Bunları şöyle sıralamak mümkün:
1- Özel okul kurma hakkını genişleten bir düzenleme yaptık. Dershaneden özel okula dönüşmek isteyen kurumlar, belli süre içinde özel okul olma kriterlerini tamamlayamayacak durumdalarsa onlara 4 yıl tanıdık. Geçiş imkanı sağladık. Nitekim AYM’de verdiği kararda bu uygulamamızı doğru buldu. Temel lise aynen devam edecek.
2- Bütün devlet okullarında isteyen her öğrencimize ücretsiz olarak takviye kursları veriyoruz. Gerek hafta içi, gerek hafta sonu isteyen bütün öğrencilerimize, bütün okullarımızda ücretsiz takviye kursları açtık. 2 milyon 600 binin üzerinde öğrencimiz takviye kursu aldı. Yine bu takviye kurslarında 112 binin üzerinde öğretmenimiz hafta sonu ve hafta içi kurslarda öğrencilerimize takviye kursu verdi. Dolayısıyla biz AYM’nin de istediği gibi öğrencilerimizin okul dışı takviye alma imkanlarını genişletecek uygulamaları zaten başlatmıştık. Ancak AYM bunları yeterli bulmamış olmalı ki, bunu daha ölçülü yapmamız konusunda bir ifade kullandı. Biz de bunu göz önüne alarak Özel Öğretim Yönetmeliği’nde gerekli düzenlemeleri yaptık. Bugün de Başbakanlığa Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere gönderdik. Dolayısıyla bugün yayımlanır, yarın yönetmelik çıkmış olacak.

NE TÜR DÜZENLEMELER YAPTIK?

İlgili yasada ve yönetmeliklerde dershane diye bir tanım kurumu yok. Buna karşılık gerek AYM, gerek Milli Eğitim temel kanunu, gerek diğer yasalarda Türkiye’de yapılacak her türlü eğitimin Milli Eğitim Bakanlığı gözetiminde yapılması hükümleri var. Bu bir sorumluluk ve görevlendirme. Türkiye’de her ne ad altında olursa olsun bütün eğitim kurumlarını gözetlemekle, denetlemekle yükümlüyüz. İlgili yasada hangi kurum, nasıl tanımlanmış, o kurumun açılış kriterleri, faaliyet kriterleri ayrıntılı olarak tanımlanıyor. Bakanlık da bir kurum müracat ettiğinde önce açma kritlerine uyuyor mu, buna bakıyoruz. Sonra MEB temel ilkeleri açısından uygun mu, bunu denetliyoruz. Sonra açma izni veriyor, periyodik denetimleri sürdürüyoruz. Bu bütün kurumlar için geçerli. Özel okullar, kurslar, etüt eğitim merkezleri... Bunların net biçimde tanımlanması gerekir.

KURSLARI DÖRT SINIFTA TOPLADIK

Biz de Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde yaptığımız son değişiklikle kursları, çeşitli kurslar başlığı altında toplanan kategoriyi dört sınıfta topladık. Bunlardan bir tanesi daha önce dershaneler üzerinden okul dışı eğitim almak isteyen örğenci ve velilerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek nitelikte özel öğretim kursları adı altında bunu tanımladık. Özel öğretim kurslarının nasıl açılacağı, mevcut kurumlardan özel öğretim kurumlarına nasıl dönüşebileceği, kriterleriyle ayrıntılı olarak burada vurgulandı. AYM, dönüşüm programının kendisini iptal etmedi. Temel liseler gibi diğer kurslar zaten devam ediyor. Diğer kurslardan diğer kurumlardan özel okula veya anaokuluna, ilkokula, ortaokula, liseye, özel etüt eğitim merkezi ve çeşitli kurslara dönüşmek isteyen kurumların önü açık. AYM kararında bunu vurguladı. Dönüşen veya dönüşmeyen, müracaat eden ya da etmeyen tüm kurumlar, Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde belirlenen esaslar çerçevesinde dönüşebilecekler ve faaliyetlerini özel öğretim kurumu adı altında, tabii dönüşmek istiyorlarsa, sürdürebilecekler. İsteyenler özel okula, özel etüt merkezine dönüşerek, faaliyetlerini belirtilen kriterlere uygun olarak sürdürebilecek.

ÇEŞİTLİ BİLİM GRUPLARI OLUŞTURDUK

Özel öğretim kursuları hafta içi ve hafta sonunda öğrencilerimize okul dışı eğitim desteği almak isteyen öğrencilerimize kurs vermek üzere düzenlenmiş kurumlardır. Bu kurumların hangi programları uygulayacağı yönetmelikte vurgulanıyor. Çeşitli bilim gruplarını oluşturduk. Matematik, fen ve sosyal bilimler grubu gibi. Talim ve Terbiye Kurulu tarafından bu bilim gruplarına ilişkin çerçeve kurs programı hazırlandı. Dolayısıyla özel öğretim kursuna dönüşmek isteyen kurumlar Talim ve Terbiye Kurulu tarafından onaylanmış olan kurs çerçeve yönetmeliğinde sınıflandırılan, bilim gruplarından istedikleri en fazla 3 tanesinden kurs açabilecekler. Fiziki altyapıları nasıl olacak, programları haftada kaç saat hangi özel şartlar açılabilecek yönetmelikte açık bir şekilde tanımlanıyor. Dolayısıyla yarından itibaren, AYM’nin okul dışı eğitim alma ihtiyacına yaptığı vurguyu karşılayacak şekilde özel öğretim kursları hayatımıza girecek.

Öğrencilerimiz, velilerimiz okullarımızda verdiğimiz takviye kursları var. Onu yeterli bulmuyorsa, illa serbest piyasadan kurs almak istiyoruz diyorlarsa, bunların verileceği yerler de özel öğretim kurslarıdır. Bu sürecin yürütülmesinde sektör temsilcileriyle yaptığımız görüşmelerde bu kursların hangi temel çerçevelerde yürütülmesi gerektiğini, ihtiyacın neler olduğunu sertör temsilcilerinden aldık.

KONTENJAN 16’YI GEÇMEYECEK

Aynı kurum, özel öğretim kursu açan aynı kurum, aynı binada, üç bilim grubunda kurs açabilecek. Üniversitede göreceği eğitime ilişkin takviye kursu almak isteyen öğrenciler, bu gruplardan birini seçecek. Hangi üniversiteye gitmeyi istiyorsa ona göre üçlü gruptan birini seçmesi gerekir. Yani tıp fakültesine gitmek isteyen öğrencilerin seçeceği grup belli. Edebiyat fakültesine gitmek isteyen öğrencinin seçeceği grup belli.Belli bir kursta tüm alanlar için hazırlanayım, böyle bir süper kurs olmayacak. Mezunlar için de halk eğitim merkezlerinde ücretsiz kurslar var. Şimdi özel öğretim kursları adı altında yeni bir alternatif oluşturmuş oluyoruz. Mezunlar haftada 6 gün özel öğretim kurslarına gidebilir. Üç bilim grubunda eğitim alabilir. Kurs yapılan sınıflarda öğrenci kontenjanı 16’yı geçemeyecek. Madem özel bir takviye kursu talep ediliyor, sektörün bunu karşılayabileceği limiti 16 olarak belirledik. 16’nın altı olabilir, ama üstü olamayacak.

EĞİTİMLER 3-8 SAAT ARASINDA OLACAK

Talim Terbiye Kurulu bu kurslarda müfredata bağlı olarak verilecek eğitimlerin hangi alanlarda olacaklarını belirledi. Bunlar matematik, fen ve sosyal bilimler adı altında üç bilim grubu şeklinde gruplandırıldı. Takviye alacak öğrencilerin okul yükü var, o yüzden kursların saatleri pedagojik olarak belirlenerek sınırlandırıldı. Okul yükü sebebiyle kurumlar daha fazlasını istese de zaten dersler yetmez. Yönetmelik açıklanınca göreceksiniz, kurs saatlerini 3-8 saat arasında diye belirledik.

TEMEL LİSELER DE KURS AÇABİLECEK

Temel liselere de hafta içinde kendi öğrencilerine, hafta sonlarında da mezunlara özel öğretim kursu açma hakkı verildi. Yönetmelikte o da var. Daha önce duyurduk, mezunlarımız için de halk eğitim merkezlerinde ücretsiz takviye kursları var. Şimdi özel öğretim kursları adı altında yeni bir alternatif daha oluşturmuş oluyoruz. Ayrıca özel okullarımız da kendi okullarında kendi öğrencilerine takviye kursu açabiliyor. AYM’nin gerekçeli kararında belirtilen okul dışı eğitim alma seçeneklerinin çoğaltılması talebi de karşılanmış oldu. Şimdiye kadar müfredatlarda yaptığımız değişikliklerle zaten biz çocuklarımızın herhangi bir ilaveye ihtiyaç duymadan geçiş dönemini yapabilecekleri düzenlemeyi yaptık. Ancak bu bir geçiş dönemidir. Böyle bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu düşünen velilerimiz olduğunu biliyoruz. Onlar için de bu düzenlemeyi yaptık.

MEZUNLAR 6 GÜN KURSA GİDEBİLECEK

Özel kurslar hafta içi ve hafta sonu olabilecek. Mezunlar haftada 6 gün özel öğretim kurslarına gidebilir. Üç bilim grubunda eğitim alabilir. Ancak hafta sonu sadece bir gün kurs olacak. Okullarda kayıtlı çocuklarımıza dinlenme payı bırakmak istedik. Cumartesi olacak, pazar olmayacak.

HERKES KENDİ YAŞ GRUBUYLA KURSA GİDEBİLECEK

Belli yaş grubundaki öğrencilerimizle, mezunların aynı kurumlarda, mekanlarda, kurslarda eğitim görmelerini istemiyoruz. Yönetmelikte yaptığımız düzenlemede onun tedbirini aldık. Herkes kendi yaş grubunda, sınıf grubunda kurslara devam edebilecek. Lise bir öğrencisiyseniz lise 2 kurslarına gitmeyeceksiniz.

İLKOKUL VE ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETÜT MERKEZLERİ VAR

İlkokul, ortaokul öğrencileri ne yapacak? Onlar da özel etüt merkezlerinde verilen takviye kurslarından yararlanmaya devam edecekler. Orada bir 12 yaş sınırı koymuştuk, onu AYM iptal etti. Biz de yönetmelikte ilkokul ve ortaokul diye düzenleme yaptık.

DÜZENLEMELER ANAYASA’YA UYGUN

Biz bütün bu düzenlemeleri konunun uzmanlarından, Anayasa hukukçularımızdan görüş alarak gerçekleştirdik. Şu anda yürürlükte olan yasal düzenlemelerde dershane diye bir ad altında bir kurum tanımlanmıyor. Yok böyle bir kurum. Şu olabilir; Meclis açılır, iptal davasını açan milletvekilleri bu düzenlemeyi beğenmiyoruz, kontrolsüz denetimsiz, isteyenin istediği yerde açabileceği dershane diye bir kurum tanımlar ve onu yasaya koyar. O zaman da MEB yasa gereği ona izin verir. Ancak şu anda öyle bir kurum yok.

BAŞVURU İÇİN SON TARİH 1 EYLÜL

Dönüşüm için müracaat eden kurumlar da etmeyen kurumlar da yeni yönetmelik kapsamında özel öğretim kursuna dönüşerek faaliyetlerini sürdürebilir.
Henüz dönüşümünü tamamlamamış olanlar, başvurmamış olanlar, 1 Eylül’e kadar kurs olmak için başvuruda bulunacak. 2015’in sonuna kadar özel öğretim kursu olmak zorundalar.