Güncelleme Tarihi:
Yasa gereği hakim ve savcıların milletvekili aday adayı olabilmeleri için istifa etmeleri gerekmektedir. Bunun dışında Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları ve Yüksek Öğretim Kurulu üyeleri de ancak istifa ettikten sonra milletvekili aday adayı olabilir.
Milletvekili Nedir?
Demokrasi ile yönetilen ülkelerde, halkı temsi eden meclis üyelerine milletvekili denir. Milletvekilleri, 5 yılda bir yapılan seçimlerde oy çokluğu ile seçilen partilerin içerisinde görev alır. Herhangi bir parti çatısında yer almayan milletvekillerinin genel seçimlerde bağsız aday olmaları da mümkündür. 2020 yılı itibariyle, Türkiye Büyük Meclisinde aktif olarak görev yapan milletvekili sayısı 600'dür.
Milletvekili Ne İş Yapar?
Milletvekilleri anayasada mevcut olan yasaları kaldırır ya da değiştirir. Yeni yasaların yürürlüğe girmesinden de sorumludur. Meclisin açık olduğu dönemlerde Bakanlar Kurulunu denetlemek de milletvekillerinin yaptığı işler arasında yer alıyor.
Diğer ülkelerle yapılacak olan anlaşmaların maddelerini belirlemek de milletvekillerinin yaptığı işler arasında yer alıyor. Vekillerin sorumlu olduğu diğer işler şu şekilde sıralanabilir:
1- Gensoru hazırlamak.
2- Meclis araştırması yapmak
3- Meclis kürsüsünde ülke gündemine dair açıklamalar yapmak
4- Başbakan ve bakanlar ile fikir alışverişinde bulunmak.
5- Olağanüstü kongrelere katılmak
6- Bütçe kanun tasarısı hazırlamak ya da sunulan tasarıları kabul etmek
Milletvekili Nasıl Olunur?
Öncelikli olarak siyasi partilerden birine adaylık başvuru yapılır. Başvuru yapabilmek için 18 yaşını doldurmuş olmak şarttır. Bununla birlikte her partinin belirlediği bir ücret vardır. Kadınlar herhangi bir ücret ödemeden başvuru yapabilir. Adayların başvuru süreçleri iki şekilde değerlendirilmektedir. Çoğu başvuru ön seçimle onaylanır ya da reddedilir. Bazı başvurular ise siyasi partilerin liderleri tarafından değerlendirilir. Başvuruları onaylanan milletvekilleri mazbata alır ve görevlerine başlar.
Bağımsız milletvekili olmak isteyenler ise İl Seçim Kuruluna başvuru yapmalıdır.
Milletvekili Olma Şartları Nelerdir?
Milletvekili olmak için belli başlı şartları yerine getirmek gerekiyor. En az ilkokul mezunu olmak ve askerlik hizmetini tamamlamak bu şartların arasında yer almaktadır. Bunun dışında taksiratlı suçlar hariç 1 yıldan fazla hapis cezasına çarptırılan ve kamu hizmetinden yasak olan kişiler milletvekilliği yapamaz.
Milletvekilinin Görevleri Nelerdir?
Hem bağımsız milletvekillerinin hem de bir siyasi partinin çatısı altında yer alan milletvekillerinin görevleri aynıdır. Yasama meclisinde görev alan vekillerin hazırladığı yasa tasarıları mecliste oylanır. Oy çokluğuyla kabul edilen yasa tasarıları resmi gazetelerde yayımlandıktan sonra yürürlüğe girer.
Milletvekillerinin görevlerinden bir diğeri ise soru önergesi hazırlamaktır. Soru önergeleri kendi içerisinde sözlü ve yazılı olmak üzere ikiye ayrılır. Bu, yapılması zorunlu olan görevlerden biri değildir. Bir milletvekili haftada bir soru önergesi hazırlayabilir iken bir diğeri yılda bir ya da iki tane önerge hazırlayabilir.
Hükümeti denetlemek de milletvekillerinin görevleri arasında yer alıyor. Vekiller özel ve genel af konularında da yetki sahibidir. Milletvekilleri meclise getirilen af tekliflerini görüşüp değerlendirir.
Milletvekili Maaşları Ne Kadar?
2019 yılında 22.500 TL olan milletvekili maaşları 2020 yılında 25.000 TL olmuştur.
Milletvekili İçin İş İmkanları Nelerdir?
Milletvekilleri belli başlı işlerin haricinde tüm meslekleri ifa edebilir Milletvekilliğine aday olamayacak mesleklerin başında yargı mensupları geliyor. Yargıçlar ve savcılar önce işlerinden istifa edip sonra milletvekili olabilirler. Avukatlar içinse böyle bir kısıtlama yoktur.