Mesleki ve teknik okullardaki başarılı öğrencilere mikro kredi verilecek
Güncelleme Tarihi:
Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyonu'nda yer alan bilgilere göre; mesleki ve teknik eğitimde başarılı öğrencilere eğitimleri devam ederken veya mezuniyetten sonra mikro krediler sağlanacak. Teknoparklar içinde Bilişim Meslek Lisesi modeli yapılandırılacak. Buluş, patent, marka üreten okulların öğrenci, öğretmen ve yöneticilerinin döner sermaye kaynaklı gelirlerden pay alması sağlanacak. Fen ve sosyal bilimler liselerinin amaç ve işlevi doğrultusunda görev yapacak öğretmen ve okul yöneticileri için ölçütler geliştirilecek. İmam hatip okulları ile üniversiteler arasında iş birliği mekanizmaları kurulacak.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 2023 Eğitim Vizyonu'na göre, mesleki ve teknik eğitimde başarılı öğrencilere, eğitimleri devam ederken veya mezuniyetten sonra mikro krediler sağlanacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk tarafından Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde tanıtımı yapılan MEB 2023 Eğitim Vizyonu'nda, fen ve sosyal bilimler liseleri için planlanan çalışmalara yer verildi. Buna göre, fen ve sosyal bilimler liseleri kuruluş amaçları doğrultusunda yeniden ele alınacak ve üniversitelerle iş birlikleri sağlanacak. Bu iki lise türünün amaç ve işlevi doğrultusunda görev yapacak öğretmenler ve okul yöneticileri için ölçütler geliştirilecek.
Söz konusu liselerin, üniversitelerin araştırma olanaklarından ve laboratuvarlarından yararlanmaları sağlanacak. Üniversitelerdeki bilim insanlarının çocuklara eğitim ve araştırma koçu olmasıyla ilgili gönüllük esasına ve teşvik mekanizmasına dayalı bir sistem yapılandırılacak.
TEKNOKENTLERDE FEN LİSESİ KURULMASI DESTEKLENECEK
Fen ve sosyal bilimler liselerinde uygulanan müfredat yapısı, bu okulların disiplinlere göre öğrencilerin derinlik kazanması doğrultusunda iyileştirilecek. Ders çizelgeleri ve ders dağılımları bilimsel araştırma ve uygulamalara zaman tanıyacak biçimde iyileştirilecek. Bu liselerde görev yapacak öğretmenler, bilimsel disiplin alanlarında sahip oldukları diploma, yaptıkları bilimsel çalışmalar, yürüttükleri ulusal ve uluslararası projeler, mesleki başarıları, deneyimleri ve benzeri ölçütler doğrultusunda değerlendirilecek. Bu lise türlerinde yürütülecek araştırma, uygulama projeleri pilot okullardan başlanarak desteklenecek. Ayrıca teknokentlerde fen lisesi kurulması desteklenecek. Söz konusu lise türlerinde öğrenci seçme ve sınav yaklaşımları gözden geçirilecek. Yükseköğretim kurumlarınca düzenlenen bilimsel etkinliklere öğrencilerin katılımı teşvik edilecek.
YANLIŞ YÖNLENDİRMELERİN ÖNÜNE GEÇİLECEK
Öğrencilerin akademik ve mesleki gelişimlerini desteklemek için imam hatip okulları ile yükseköğretim kurumları arasında iş birliği geliştirilecek. Ayrımcı dilin ortadan kalkması, çocukların ruh sağlığının zarar görmemesi için uzlaşmacı ve kapsayıcı bir bakış açısı hayata geçirilecek. Veriye dayalı bilgilendirmelerle imam hatip ve diğer okullara yönelik yanlış yönlendirmelerin önüne geçilecek.
Sağlıklı bir din perspektifinin sunulması için imam hatip okullarındaki öğrencilerin her yönden gelişmesi gerektiğine işaret edilen vizyonda, bu okulların evrensel karakterlerinin güçlendirilmesi ve milli bir model olma potansiyelinin artırılacağı belirtildi.
İmam hatip okullarındaki öğrencilerin Arapça ve İngilizce dil becerilerini geliştirmek için yaz okulu programları açılacak. Bu okullardaki program çeşitliliği korunarak, mesleki ve akademik ders saati ile ders türü azaltılacak.
ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ BECERİLERİ GELİŞTİRİLECEK
İmam hatip okullarındaki program çeşitliliği korunarak genel ortaöğretimdeki esnek, modüler yapıyla uyumlu hale getirilecek. Yabancı dil öğretmenlerinin mesleki becerilerinin geliştirilmesine yönelik mesleki gelişim programları düzenlenecek.
Arapça ders kitapları, yazma, okuma, dinleme ve konuşma alanlarında dil becerilerini geliştirecek şekilde tasarlanacak. Arapça öğrenimi etkileşimli kaynaklarla desteklenecek. Öte yandan imam hatip okullarındaki başarılı örnekler teşvik edilecek. Toplumsal sorumluluk ve gönüllülük programları ile model uygulamalar okul yönetimi tarafından hayata geçirilecek. Okulların fiziksel alt yapılarının iyileştirilmesi ve mevcut fiziksel imkanların daha etkin kullanılması için analizler yapılacak.
MESLEK LİSELERİNDE DE ALAN EĞİTİMLERİ 9'UNCU SINIFTA BAŞLAYACAK
Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının döner sermaye gelirlerinden alınan yüzde 15'lik hazine kesintisi yüzde 1'e düşürülecek. Mesleki ve teknik eğitimde müfredatlar esnek ve modüler olarak yapılandırılacak, alan eğitimleri 9'uncu sınıfta başlayacak. Mesleki ve teknik eğitim öğrencilerinin, öğrenimleri devam ederken protokol ve iş birlikleriyle gerçek iş ortamlarında kalma süreleri artırılacak, sektörlere göre stratejileri farklılaştırılacak.
Türkiye'nin rekabet gücü yüksek milli savunma sanayi sektörüne ara eleman yetiştirilecek. Mesleki ve teknik eğitim okullarında üretilen başarılı projelere mikro kredi sağlanacak. Ayrıca, mesleki ve teknik eğitime ilgiyi artırmak amacıyla ulusal ve uluslararası yarışmalar düzenlenecek. Başarılı öğrencilere eğitimleri devam ederken veya mezuniyetten sonra mikro krediler sağlanacak.
Türkiye'nin dış ticaretinde ihtiyaç duyulan nitelikli ara eleman ihtiyacını karşılamak üzere yurtdışında mesleki ve teknik eğitim imkânları oluşturulacak.
MEDYA PLATFORMLARINDA GÖRÜNÜRLÜĞÜ ARTIRILACAK
Mesleki ve teknik eğitimde sektörle birlikte eğitim, istihdam ve üretim bağlamında iyi uygulama örneklerinin medya platformlarında görünürlüğü artırılacak. Mesleki ve teknik eğitim müfredatlarının tanıtımına yönelik yönlendirme ve rehberlik dijital platformu oluşturulacak. Her yıl, bu eğitim kurumlarında üretilen ürünlerin sergileneceği bir fuar düzenlenecek.
Mesleki eğitim kurumlarından mezun olan öğrencilere çeşitli kaynaklardan sertifikalı eğitim, endüstri ve akademinin birlikte akredite ettiği dersler ve benzeri imkanlar, mezunların kendilerini sürekli yeni bilgi ve becerilerle güncellemeleri sağlanacak.
VERİLER E-PORTFOLYO SİSTEMİNE KAYDEDİLECEK
Vizyonda, kariyer rehberliğine yönelik alan ve dal seçim süreci için 'Genel Beceri Test Seti' geliştirilecek. Mesleki rehberlik hizmetlerinin uygulandığı öğrencilerle ilgili veriler e-portfolyo sistemine kaydedilecek.
Okul türleri arasında program bazında esnek ve geçirgen yatay hareketlilik imkânları geliştirilerek, öğrencilerin, kazanımlarını bir başka mesleğin becerilerini edinmede fırsat olarak kullanmaları sağlanacak. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarındaki çocuklara yönelik özel burs olanağı artırılacak.
Çeşitli kurumlardaki ustabaşıların ve kıdemli uzman çalışanların işbaşı eğitimlerde derslere girmesi kolaylaştırılacak. Yükseköğretime geçmek isteyen başarılı mezunlara yönelik destekler yapılandırılacak.
Geleneksel Türk sanatları alanında mesleki ve teknik eğitim müfredatları oluşturulacak.
YURTDIŞI PROJELERİ HAZIRLANACAK
Mesleki ve teknik eğitim kurumlarında eğitim ortamları ve insan kaynakları geliştirilecek. Güncellenen müfredatlar ve ihtiyaç analizleri doğrultusunda atölye ve laboratuvarların standart donatım listeleri ile mimari yerleşim planları yenilenecek.
Döner sermaye kapsamında gerçekleştirilen üretim, hizmetlerin miktar ve çeşitliliğinin artırılması teşvik edilecek. Bu kapsamda eğitim ortamlarının altyapı, donatım ve temrinlik malzeme ihtiyaçları karşılanacak.
Öğrencilerin işbaşı eğitim ve yabancı dil becerilerinin geliştirilmesi amacıyla yurtdışı hareketlilik projeleri hazırlanacak. Türkiye açısından stratejik önem taşıyan ülkelerde TİKA ile iş birliği içinde mesleki ve teknik eğitim alanında gerekli destek sağlanacak.
FİNANSAL KATKI SAĞLAMA GİRİŞİMLERİ DESTEKLENECEK
Mesleki ve teknik eğitimde, eğitim-istihdam-üretim ilişkisi güçlendirilecek. Mezunlara istihdamda öncelik verilmesiyle mesleki eğitim alanları ve seviyelerine göre farklı ücret uygulanması teşvik edilecek. Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı iş birliği ile mesleki ve teknik okul sayısı artırılacak.
Kamu ve sivil toplum kuruluşlarının mesleki ve teknik eğitim kurumu açma ve finansal katkı sağlama girişimleri desteklenecek. Teknoparklar içinde 'Bilişim Meslek Lisesi' modeli yapılandırılacak. Buluş, patent, marka üreten okulların öğrenci, öğretmen ve yöneticilerinin döner sermaye kaynaklı gelirlerden pay alması .
Savunma sanayi kuruluşlarının ihtiyaç duyduğu stratejik insan gücünün yetiştirilmesine destek verilecek. Geleceğin meslekleri konusunda çeşitli kuruluşlarla proje, eğitim, kurum açma iş birlikleri geliştirilecek.
BÜROKRATİK İŞ VE İŞLEMLER SADELEŞTİRİLECEK
Öte yandan özel öğretimde haksız rekabet olmaması için önlemler çeşitlendirilecek. Bu kapsamda, özel öğretim kurumlarına yönelik teftiş ve rehberlik sistemleri, öğrenme merkezli olarak dönüştürülecek. Özel öğretim kurumlarının mahalli ve merkezi kamu kurumlarıyla olan ilişkisine yönelik bürokratik iş ve işlemler sadeleştirilecek.
Özel öğretim kurumlarındaki teftiş-rehberlik çalışmaları, öğrenmeyi geliştirme odaklı bir yapıya dönüştürecek. Özel okullar ile resmi okullar arasındaki sosyal dayanışma ve bütünleşmeyi artırmak için ortak proje ve platformlar oluşturulacak.
Türkiye'nin eğitimde etki alanını genişletmesine hizmet etmek amacıyla ülkede yaşayan yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebildiği milletler arası özel öğretim kurumlarının sayılarının artırılması için gereken önlemler alınacak.
SÜRÜCÜ KURSLARININ EĞİTİM VE SINAV STANDARTLARI
Vizyonda sertifika eğitimi veren kurumların niteliğinin artırılmasına yönelik düzenlemelerin yapılacağı da aktarıldı. Buna göre, özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarının eğitim ve sınav standartları yükseltilerek kaliteleri artırılacak. Özel kişisel gelişim, meslek edindirme, mesleki gelişim ve yetenek kurslarında verilecek kurs bitirme belgelerine uluslararası meslek belgesi güvencesi kazandırılacak, yeterliklerin kalite güvencesi sağlanacak ve Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu hale getirilecek.
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde verilen destek eğitimlerin kalitesi artırılacak, etkin ve verimli bir izleme, denetim mekanizması tesis edilecek. Yaş itibarıyla örgün eğitim kapsamı dışında kalmış vatandaşlara uygulanan müfredat sadeleştirilecek.
ULUSAL HAYAT BOYU ÖĞRENME İZLEME SİSTEMİ KURULACAK
Hayat boyu öğrenme alanında faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların verilerinin yer aldığı Ulusal Hayat Boyu Öğrenme İzleme Sistemi kurulacak.
21'inci yüzyıl becerileri arasında yer alan okuryazarlıklarla ilgili farkındalık ve beceri eğitimleri düzenlenecek. Bu doğrultuda toplumsal sorun alanlarının yanı sıra bireysel ve mesleki gelişime yönelik farkındalık ve yetkinlik kazanılmasına dair etkinlikler düzenlenecek.
Hayat boyu öğrenme programlarına yönelik nitelik ve erişim artırılacak. Yaş itibarıyla örgün eğitim kapsamı dışında kalan bireylere yönelik diplomaya esas müfredatın yapısı temel beceriler korunmak kaydıyla sadeleştirilecek. Ayrıca uzaktan eğitim teknolojilerinden yararlanılacak.
OKURYAZARLIKLARLA İLGİLİ FARKINDALIK VE BECERİ EĞİTİMLERİ
MEB bünyesinde yürütülen hayat boyu ve yaygın eğitim sürecindeki sertifikaların belli standartlara bağlı olarak tanınırlığı artırılacak. İlgili bakanlık ve kurumlarla iş birliği ve koordinasyon dahilinde başta çocuk ve kadına yönelik olmak üzere, şiddetle mücadele bağlamında farkındalık eğitimleri düzenlenecek. Dijital, finans, sağlık, ekoloji ve sosyal medya gibi 21'inci yüzyıl becerileri arasında yer alan okuryazarlıklara ait farkındalık ve beceri eğitimleri yapılacak.
HEDEFLER
2023 Eğitim Vizyonu Belgesi'nde faaliyetlerin yapılmasına yönelik takvime de yer verildi.
Bu kapsamda üç yıllık hedefler şöyle:
Okullar arasındaki fark kapanmaya başlayacak. Okullar, çocuklar için hayat alanına dönüşecek. Meslek liseleri tercih edilir hale gelecek. Sınav baskısı azalacak. Çocuklar yeni çağ becerilerini sergileyecek, öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki tatmin duygusu yükselecek. Erken çocukluk eğitimi yaygınlaşacak. Özel ihtiyaçları olan çocuklara, hak ettikleri eğitim olanakları sunulacak.
