Meslek Hastalığı Nedir Ve Nedenleri Nelerdir? Meslek Hastalığı Örnekleri Ve Unsurları

Günlük yaşantıda meslek hastalığı terimine gerek haber kanallarında gerekse psikolojik içerikli kitaplarda mutlaka rastlamışızdır. Hatta belki kendi mesleğimizle ilgili olan meslek hastalığına yakalanmış bile olabiliriz. Fakat çoğu insan meslek hastalığının ayrıntıları konusunda net bilgiye sahip değildir.

Meslek Hastalığı Nedir?

Sigortalı bir çalışanın yaptığı işin nitelik özelliklerinden dolayı işin şartları sebebiyle uğradığı, tekrarlanan, geçici, kalıcı, sürekli, bedensel ya da ruhsal engellilik durumuna meslek hastalığı denmektedir.

Meslek hastalığının bu tanımı, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanununun 14. maddesine göre yapılmıştır.

Bu hastalık gerçekleştirilen meslekteki risklere hassasiyet sonucu meydana gelen hastalıkları ifade etmektedir.

Meslek hastalığının kabul edilmesi için kişinin hastalık ya da engellilik halinin mesleki etkinlikten dolayı olması gerekmektedir.

Bir hastalığın mesleki hastalık olarak kabul görmesi belirli bir süreci de gerektirmektedir. Kişinin hastalığı sağlık kuruluşları tarafından değerlendirilerek bildirimde bulunulur.

Bu bildirim sonucunda eğer kişinin hastalığının çalıştığı işten dolayı olduğu tespit edilirse meslek hastalığı teşhisi konmuş olur. Bu sebepten dolayı hastalığın tespit aşaması oldukça uzun ve karmaşıktır. Hastalık meslek hastalığı olarak kabul görmesi halinde kişisel sonuçları da olmaktadır.

Meslek Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Meslek hastalığının oluşması tekrarlanan bir durum sonucunda olmaktadır. Doğal olarak meslekte yapılan işle oluşan hastalık arasında sebep sonuç ilişkisi bulunur. Fakat her meslek hastalığının farklı nedenleri söz konusudur.

Bu durumu bir örnek ile açıklayalım. Kurşun zehirlenmesi hastalığı kurşun kullanılan iş yerlerindeki kişilere özel bir hastalıktır.

Literatürde meslek hastalığına neden olabilecek durumlar çeşitli kategorilerde toplanmıştır. Fiziksel etkenler, kimyasal etkenler, biyolojik etkenler, psikolojik etkenler ve özensizlikten kaynaklanan etkenler meslek hastalığı sebepleridir.

Çözücüler, gazlar ve ağır metaller kimyasal meslek hastalığı nedeni olarak gösterilebilir. Radyasyon, toz, yüksek basınç çalışma alanı, alçak basınç çalışma alanı, soğukta çalışma, sıcakta çalışma, gürültülü ve titreşimli ortamda çalışma ise fiziksel etkenler arasında yer almaktadır.

Virüs kaynaklı sebepler, bakteri kaynaklı sebepler ve biyoteknoloji kaynaklı sebepler ise meslek hastalığının biyolojik sebeplerini oluşturmaktadır.

Meslek hastalığına yakalanan kişiler bazen kimyasal bazen fiziksel bazen psikolojik bazen de biyolojik etkenlerden dolayı bu hastalığa yakalanmış olabilir. Bazı durumlarda da birden fazla nedenden dolayı meslek hastalığı görülebilir.

Meslek Hastalığının Unsurları

Bir hastalığın meslek hastalığı kabul edilmesi için bazı unsurları bünyesinde barındırması gerekmektedir. Çalışanın sigortalı olması, hastalığın veya engellilik halinin yapılan iş sonucunda ortaya çıkması, meslek hastalığının sağlık kuruluşları tarafından tespit edilmesi, yönetmelikte hastalığın çalışma gücü ve kazanma gücü oranının yer alması, yönetmelikte verilen zaman içinde hastalığın oluşmuş olması unsurlarına dayanmaktadır.

Meslek Hastalığı Örnekleri

Akciğer kanseri bir meslek hastalığı olabilmektedir. Maden işçileri, tarlada çalışan çiftçiler, kuşçuluk mesleği, fabrikalarda çalışan işçiler akciğer kanseri meslek hastalığına bir örnektir.

Kronik böbrek hastalığı ise yüksek sıcaklıklar ve enfeksiyonlar arasında çalışan işçiler arasındaki bir meslek hastalığı örneğidir. Tarım işçileri bu sebepten dolayı sıklıkla kronik böbrek yetmezliği meslek hastalığında riskli gruptur.

Psikolojik meslek hastalıkları ise iş yeri koşulları nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Örneğin bir iş yerinin yöneticisi aşırı strese bağlı olarak uyku bozukluğu, sindirim sistemi bozukluğu, cilt hastalıkları, depresyon, panik atak gibi psikolojik meslek hastalıklarında riskli gruptur.