Menkul sermaye iradı nedir? Menkul sermaye iradi sayılan gelirler nelerdir, hangi beyanname üzerinden vergilenir?

Sahiplerinin zirai, ticari veya mesleki faaliyetlerinin haricinde kalan nakit sermaye yahut para ile temsil edilen değerler sonucunda müteşekkil sermaye ile elde edilmekte olan kar payları, kira, faiz veya buna benzer iratlar menkul sermaye iradı olarak adlandırılmaktadır.

 Menkul Sermaye İradı Nedir?

 Menkul sermaye iradı konusu çok fazla insanın merak etmekte olduğu önemli bir konu olma özelliği barındırmaktadır. Bu bakımdan hakkında iyi anlaşılabilir şekilde bilgi verilmesi büyük bir önem taşımaktadır. Bu konu ile alakalı olarak araştırma yapan pek çok insanın zihnindeki soruya yanıt verilmektedir. Bu kapsamda gelir vergisi kanunundaki 75. maddede menkul sermaye iradı sahipleri durumundaki mesleki, ticari yahut zirai faaliyetleri haricinde kalan nakit sermaye yahut para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil durumda olan sermaye ile elde edilen kar, faiz yahut kiralara verilen addır.

 Menkul Sermaye İradi Sayılan Gelirler Nelerdir?

 Menkul sermaye iradı konusunda merak edilen bir diğer mesele ise menkul sermaye iradı sayılan gelirlerin neler olduğu olmaktadır. Bu konu hakkında bilgi sahibi olmak isteyen bireylerin sayısı ise her yıl önemli ölçüde artış göstermektedir. bundan dolayı konuyla alakalı olarak verilecek bilgilerin önemi bir hayli büyüktür. Oldukça fazla sayıda insanın merak etmekte ve araştırmakta olduğu menkul sermaye iradı sayılan gelirler şu şekilde olmaktadır;

 - Çok çeşitliliğe sahip durumda olan kurumların idari meclis başkanları ile üyelerine verilen kar payları

 - Çeşitliliğe sahip durumda olan hisse senetlerinin kar payları

 - İştirak hisselerinden elde edilmekte olan kazançlar

 - Menkul kıymetler yatırım fonlarına katılım belgeleri için ödenen kar payları

 - Bütün alacak faizleri

 - Bütün senetlerin iskonto edilmesiyle birlikte alınan iskonto bedeli

 - Devlet tahvili ile birlikte hazine bonosu faizleri ve de tüm tahvil ve bono faizleri

 - Hisse senetleriyle tahvillerin vadesi gelmeyen kuponlarının satışları sonucunda elde edilen bedeller

 - Mevduat faizleri

 - Repo gelirleri

 - İştirak hisselerinde sahipleri adına tahakkuk edilmemiş olan kar paylarının devir ve temliki ile birlikte alınan paralar ve ayınlar

 Menkul Sermaye İradı Hangi Beyanname Üzerinden Vergilenir?

 Yedi gelir unsuru arasında yıllık beyan noktasında en karmaşık olanı menkul sermaye iratları olmaktadır. Yine, vergi uygulaması açısından devlet tahvili ve hazine bonosu gibi değerlendirilen Eurobondlar, geçici 67’inci madde dahilinde olmadığı için, ihraç tarihine bakılmaksızın 2020 yılında elde edilmiş olan ve 49.000 TL’yi aşan Eurobond faiz gelirleri beyan edilecektir.

 Özel sektör tahvilleri ve kira sertifikalarından elde edilmiş durumda olan gelirler de ihraç tarihine göre ya beyan edilmekte yahut da edilmemektedir. Kar paylarının beyanında hem istisnaların hem de senelik beyan sınırının dikkate alınmasının gerekliliği söz konusudur.

 Beyana tabi durumda olan gelirleri yalnızca gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri), menkul sermaye iradı, ücret ile diğer kazanç ve irat gelirlerini ayrı yahut beraber elde eden mükellefler, bu gelirlerine ilişkin olan beyannamelerini Gelir İdaresi tarafından önceden hazırlanmak suretiyle mükelleflerin takdirine sunduğu, kullanımı kolay ve hızlı bir sistem olma özelliği barındıran Hazır Beyan Sistemi üzerinden verebilmektedirler.

 2020 tarihinde elde edilmiş olan beyana tabi olan menkul sermaye iratlarının, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesiyle 1–31 Mart 2021 döneminde beyan edilmesinin gerekliliği söz konusudur.Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesinin Hazır Beyan Sistemi vasıtasıyla internet ortamında ya da bağlı bulunulan (ikametgahın bulunmakta olduğu yer vergi dairesi) vergi dairesine verilmesi olanağının varlığı söz konusudur.

 Mükellefler ilk kez olarak Hazır Beyan Sistemi üzerinden hazırlanmış durumda olan menkul sermaye iradına ilişkin durumda olan beyannameyi elektronik ortamda onaylandığı anda, birey adına vergi dairesinde mükellefiyet tesisi ve de vergi tahakkuku işlemleri otomatik bir şekilde gerçekleştirilir durumda olmaktadır.