Mektup Nedir Ve Nasıl Yazılır? Mektup Yazım Kuralları Ve Örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Mektup yazımı geçmiş dönemlerde teknoloji bu kadar gelişmemişken sıklıkla kullanılan haberleşme aracıdır. Birbirinden uzakta insanlar birbirlerine duygu, düşünce ve haberlerini verebilmek için mektup yöntemini kullanırdı. Günümüzde ise teknolojinin gelişmesiyle beraber mektup yerini mail sistemine bırakmıştır. Mektup yazımı öğrencilere Türkçe dersinde verilen önemli bir konuyu oluşturmaktadır. Bireyler gelişen teknolojide doğru mektup yazımını öğrenebilmek için ne olduğu, nasıl yazıldığı, kuralları örnekleri ile beraber incelenmelidir. İşte, merak edilen tüm detaylar.
Mektup sözcüğü Türkçeye Arapçadan geçiş sağlamıştır. Genellikle mesaj içerikli yazılardır. Günümüzde mektup yerine teknolojik aletlerden gönderilen mail geçmektedir. Özel yazıları içermektedir. Düz yazı şeklinde yazılarak adrese posta yöntemiyle de gönderilmektedir.
Mektup Nedir?
Mektup kalem, daktilo ya da elektronik yöntemle yazıya dökülebilir. Posta ile ya da bir cihaz aracılığı ile gönderilebilir. Bunun yanında elden de teslime dilebilir. Duygu ve düşünceleri insanların birbirlerine iletmek için kullandıkları yöntem olarak yazılan özel içerikli yazılara mektup denir.
Her birey istediği kişiye mektup yazabilir. Elbette ki belirli kuralları ve içerikleri Türkçede mevcuttur. Örnekler incelendiği taktirde duygu ve düşünceler doğru bir şekilde mektup yoluyla iletilecektir.
Mektup uzakta olan kişilerin birbirleriyle haberleşme aracıdır. Aynı zamanda kamu kuruluşları arasında da haberleşmeyi sağlayan düz yazı içerikleridir.
Mektupta belirli bir anlatım türü belirlenir. Bu anlatım mektubu yazacak olan kişinin göndereceği kişinin kültür düzeyine göre ayarlar.
Elbette ki bir arkadaşa gönderilecek mektup dili bir büyüğe gönderilecek mektup dilinden farklı olmalıdır.
Türk edebiyatında birer belge niteliği taşıyan mektuplar mevcuttur. Mektup türünün dil ve anlatım özellikleri vardır. Mektuplar 4 grup olarak yazılır. Özel mektuplar, edebi mektuplar, resmi ve iş mektupları son olarak da açık mektuplar olarak kategorilere ayrılır.
Bir özel mektup ile iş mektubu arasında temel yazım farklılıkları olmalıdır. Çünkü özel mektuplar akraba, arkadaş gibi özel kişilere yazılan mektupları içerir. İş mektupları ise sipariş, satış, şikayet, alacak gibi amaçlarla ilgili kurum başkanlarına yazılabilir.
Bir görüşü savunmak amacıyla eleştirel dil ile devlet yetkilisine, halka, kişi ya da kuruma dergi, gazetelerde yayımlanan mektup türü ise açık mektup türünü oluşturur.
Resmi mektuplar ise iş mektuplarına benzer. Resmi dairelerin ya da tüzel kişilik kuruluşlarının birbirlerine yazdıkları mektuplardır. Vatandaşların bu kurum ve kuruluşlara başvurdukları konu ile ilgili onlara verilen cevap niteliğindeki resmi yazılara da resmi mektup denmektedir.
Edebi mektuplar ise özel mektupları içerisinde ayrı yere sahiptir. Bu mektuplarda yazıldığı dönemin edebi görüş ve düşüncesi yer alır. Edebiyat içerikli yazılardır. Bu edebi mektuplar döneminde yayınlanabilir. Bu yüzden edebi mektubu yazan yazar karşı tarafa öğüt verir ve yol gösterir.
Mektup Nasıl Yazılır?
Mektup yazmanın önemini koruyan bireyler için nasıl yazıldığı ve kurallarının ne olduğu da önemlidir. Öncelikle mektubun kime yazılacağı önemlidir. Özel bir mektup mu yoksa resmi bir iş mektubu olacak bu sorular cevaplanmalıdır.
Genel anlamda mektup aşağıda belirtilen bilgiler doğrultusunda yazılır:
Mektup yazarken tercih edilen beyaz boş bir kağıt olmalıdır.
Çizgili ya da kareli kağıtlar mümkün olduğunca az tercih edilir.
Kağıdın sadece bir yüzü kullanılır. Arka sayfaya geçilecekse yeni bir kağıt alınmalıdır. Arka sayfa kullanılmamalıdır.
Kalem olarak tükenmez ya da dolma kalem kullanılmalıdır.
İmza ise mektupta dilenirse yer alabilir.
Mektup zarfı seçilir. Bu zarfın üzerindeki sol üst köşeye yazanın isim ve soy ismi adresi yazılır.
Mektup zarfının sağ üst köşesine alınan pul yapıştırılmalıdır.
Sağ alt köşesine ise alıcının ismi, soy ismi ve adresi yazılmalıdır.
Mektup Yazım Kuralları
Mektup aslında içerik olarak her zaman olduğu gibi noktalama işaretleri yerinde ve düzgün cümle kurularak yazılmalıdır. Özel yazıları daha fazla içerdiği için mektup aslında özel bir türdür. Bu yüzden içerik olarak istenildiği gibi yazılabilir.
Genel olarak dikkat edilmesi gereken yazım kurallarını daha çok resmi mektupları, iş mektupları, edebi mektuplar ve açık mektuplar içermektedir. Çünkü edebi ve açık mektuplar bir yerde yayınlanabilir. Resmi ve iş mektupları ise isminden de anlaşılacağı gibi özellik olmadan resmi bir dille yazılan mektuplardır. Bu sebepten dolayı yazım kurallarına daha fazla dikkat edilmelidir.
Mektup yazım kuralları şöyledir:
Mektup mutlaka mürekkepli kalem ile yazılır.
Sağ üst köşeye mutlaka tarih yazılır.
Mutlaka bir hitap ifadesi ile başlar.
İçeriğinde duygu, düşünce ve istekler belirtilir, anlatılır ve ifade edilir.
Mektup bitirilirken veda cümlesine yer verilir.
Sağ alt köşeye isim ve soy isim yazılarak imza ile bitirilir.
Son olarak da mektup zarfı adresler, pul, isim ve soy isimler doğru yerlere yazılarak hazırlanır ve gönderilir.
Gönderme şekli olarak elden ya da posta yöntemi kullanılır.
Dijital mektubu günümüzde mail oluşturur.
Mektup Örnekleri
Yayınlanan çok sayıda mektup örneği mevcuttur. Bu örnekleri edebi mektuplar, özel mektuplar, açık mektuplar resmi ve iş mektupları oluşturmaktadır.
Oğuz Atay'ın Cumhuriyet döneminde özel mektup örneğine giren yayınlanmamış mektubunu 20 Aralık 1920 tarihli sevgili Özgecim başlığıyla oluşturmaktadır.
Tanzimat dönemi özel mektup örneği olarak 11 Şubat 1861 tarihli Şinasi'nin annesine yazdığı mektup verilebilir.
1 Ağustos 1920 tarihli Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi Zübeyde hanıma yazdığı mektup bir özel mektup örneğidir.
Ahmet Hamdi Tanpınar'ın kardeşine yazmış olduğu 27 Ocak 1944 tarihli Cumhuriyet dönemi mektubu bir edebi mektup örneği taşımaktadır.
Birçok mektup türüne ait mektup örnekleri araştırılarak bulunabilir ve okunabilir. Bu duruma yayınlanmış ya da yayınlanmamış özel mektuplar da dahildir.