MEB’in örnek sorularını uzmanlar yorumladı: Anlama ve yorumlama öne çıkıyor

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) fen, sosyal bilimler, Anadolu liseleri ve proje okullara girişte uygulanacak sınava yönelik örnek soruları yayınladı. Soruların, analiz, sentez ve değerlendirme becerilerini ölçmeye yönelik hazırlandığını belirten uzmanlar, “Sorular bilgi düzeyini ölçmek için değil; anlama ve yorumlama becerisini ölçme üzerine kurgulanmış. Sayısalda zaman sorunu yaşanabilir. Matematik öğrencileri uğraştıracak” yorumunda bulundu.

Doğa Koleji uzmanlarının yorumları: 

PISA MANTIĞIYLA HAZIRLANMIŞ
TÜRKÇE: 8’inci sınıfa gelmiş bir öğrencinin temel dil becerilerini, özellikle okuma-anlama düzeyini ölçen sorulardan oluşuyor. PISA mantığında olan sorulara yer verilmiştir. Metne bağlı sorularda ise ortak metin üzerinde hem okuma- anlama hem de dil bilgisinin ölçülmesi hedefleniyor.  Dil bilgisi sorularında fiil çatısı, cümlenin ögeleri, yazım kuralları ve noktalama işaretleri konusundaki kazanımlar ölçülüyor. ‘Parçada anlam’ konusuna ağırlık verilen örnek sorulara göre, 8’inci sınıf öğrencilerimizin okuma-anlama çalışmalarına daha fazla önem vermeleri gerekiyor. Türkçe sınavının, okuma-anlama dil becerilerini ve mantık düzeyinde yorum yapma becerilerini ölçen, oldukça nitelikli sorulardan oluşacağını düşünüyoruz.

SEÇİCİLİĞİ YÜKSEK
MATEMATİK: Öğrencilerimizi geçtiğimiz yıllarda uygulanan sınavlardaki matematik testlerinden çok farklı soruları içeren bir sınavın beklediğini söyleyebiliriz. Tamamen 8’inci sınıf müfredatına bağlı kalınmış, 5, 6 ve 7’nci sınıf müfredatından alıntılar yapılmamış. Örnek soruların tamamına yakınının matematik okuryazarlığını ölçmeyi hedeflediği görülüyor. Bu da seçiciliği yüksek bir sınavın öğrencileri beklediğini gösteriyor.Bunun yanı sıra, sorular ilk bakışta çoktan seçmeli soru kalıbında görünse de, hiçbir soruda seçeneklerin öğrenciyi cevaba götürmesi söz konusu değil. Bu özelliği ile PISA sınavları ile benzerliği dikkat çekiyor.Akıl oyunu ya da zeka sorusu diye nitelendirebileceğimiz bir sorunun, örnek sorular içindeki varlığı, öğrencilerimizin analitik düşünme yeteneğinin de ölçülmek istendiğinin bir göstergesi. Yayınlanan sorular geçmiş yıllara göre farklı olsa da, işlem gerektirmeyen, problem çözme, dikkat ve yorum becerisi gerektiren sorular.

DENEYSEL DÜZENEKLER SORGULANIYOR
FEN BİLİMLERİ: MEB’in sınırladığı kazanımlara uygun ve temel bilgileri içeriyor. Geçtiğimiz yıllarda da karşımıza çıkan deneysel düzeneklerin sorgulandığı, grafik, tablo ve görsellerle ilişkili soruların ağırlıklı olduğunu görüyoruz. Deneysel verilerin değerlendirildiği bilgiyi yorumlama ve muhakeme gücünü ölçen zorlayıcı soruların geleceğini öngörüyoruz. Yaparak ve yaşayarak öğrenen, sayısal düşünme becerisi güçlü öğrencilere bu sınavın avantaj sağlayacağına inanıyoruz.

ÇELDİRİCİLER GÜÇLÜ
T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK: Soru metinlerine daha geniş yer verildiğini ve seçeneklerdeki çeldiricilerin daha güçlü olduğunu görüyoruz. Sorular, ayırt edici düzeyde yoruma dayalı olmakla birlikte öğrencilerin bilgilerini kullanma becerilerini de ölçüyor. Fakat bilgiyi direkt ölçen sorulara değil bilgiyi yorum yoluyla ölçen sorulara yer verilmiş. Kısa ve direkt bilgiyi ölçen sorulara yer verilmiyor. Tarihsel olayların yorumlanması önem kazanıyor.

GÖRSEL AĞIRLIKLI SORULAR
İNGİLİZCE: Sorular Milli Eğitim Bakanlığı’nın sene başında yayınladığı müfredatla ve kazanımlarla örtüşüyor. Örnek sorular TEOG ile karşılaştırıldığında daha çok görsel ağırlıklı olduğu görülüyor. Bu sınavda yine paragraf sorularına yer verilmiş.  Sorularda dilbilgisi yapıları; günlük hayatta kullanılan İngilizce ifadeler, diyaloglar ve paragraflar içinde ölçülüyor.

ÖĞRENCİLERİ ZORLAYACAK
DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ: Sorular bilgi, yorum ve okuduğunu anlamaya yönelik hazırlanmış.  Ancak geçen seneki sınavlardan farklı olarak bilgi sorularının daha çok yoruma dayalı olduğu görülüyor. Yanı sıra paragraf sorularının zorluk düzeyinin daha da arttığı görülüyor. Sonuç olarak haziran ayında yapılacak sınavın öğrencileri geçmiş yıllardaki sınavlara göre daha fazla zorlayabileceği söylenebilir.

Fen Bilimleri Eğitim Kurumları bölüm başkanlarının yorumları şöyle: 

SAYISALDA ZAMAN SORUNU YAŞANACAK
FEN BİLİMLERİ: Örnek sorular tek bir kazanım baz alınarak hazırlanmış. Öğrencinin bilgi düzeyini ölçmek değil de okuduğunu anlama; deney, tablo ve grafikleri yorumlama üzerine kurgulanmış. Adayların analiz, sentez ve değerlendirme becerilerini ölçmeye yönelik. Ayrıca matematik soruları da öğrencileri çok uğraştıracak gibi görünüyor. Bu yüzden sayısal bölümde öğrenciler zaman sorunu yaşayabilir.  Okuduğunu anlama becerisi yüksek olan öğrencilerin avantaj sağlayabileceği bir sınav olacakmış gibi duruyor. 

FAZLA İŞLEMLİ VE ZOR
MATEMATİK: Sorularda tablo – grafik okuma becerisine önem verilmiş. Soru köklerinde en fazla, en az  ifadeleri kullanılarak öğrencilerden yorum yaparak çözüme ulaşmaları isteniyor. Direk sonuca ulaşabileceğimiz sorular çok az. Soruların işlem yoğunluğu da fazla ve zor düzeyde. Öğrenciler soruları mutlaka çok iyi anlayıp yorumlayıp çözüme odaklanmalı. Aksi halde sayısal bölüme ayrılan süre öğrencilere yeterli olmayabilir. 8’inci sınıf müfredatına bağlı kalınmış.

OKUMAYI SEVEN KAZANACAK
TÜRKÇE: Sorular okuma, anlama ve yorumlama yeteneğini ölçecek nitelikte. Anlam bilgisinin yoğun bir şekilde sorulacağı seziliyor. Öğrencilerden bilginin pasif alıcısı olmaları değil bilgiyi yorumlayarak çıkarımda bulunmaları isteniyor, bu da öğrencilerin anlama ve yorumlama gücünün yeterliliğinin ölçüleceğini gösteriyor. Bu yıl farklı olarak sözel mantık sorularının da bu sınavlarda yer alabileceği görülüyor. Özellikle; okumayı seven, okuduklarından çıkarımlarda bulunabilen öğrencilerin bu sınavda başarılı olma ihtimali daha yüksek görünüyor. Dil bilgisi sorularında bile metin içinden cümlelerin verilmesi, paragraf sorularını okumakta zorlanan öğrenciler için zorlayıcı olabilir. Dil bilgisi soruları da öğrencilerin teknik bilgilerini ölçmeye yönelik. Kısaca, yapılacak sınav okumayı seven, okuduklarını yorumlayabilen öğrencilerin lehine olacaktır.

METİN SORULARI UZUN
T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK: 8’inci sınıf müfredatına uygun. Okuduğunu anlama, yorumlama, bilgiyle ilişkilendirmeye dayalı sorular içeriyor. Daha önce uygulanan TEOG sınavlarına göre uzun metin sorularının olduğu gözleniyor.

PARAGRAFA DAYALI
DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ: Müfredatla uyumlu ancak örnek soru sayısı az olduğu için son iki ünitenin kazanımlarına yer verilmemiş. Paragrafa dayalı sorular kullanılmış, okuduğunu anlayan, bilgiyi kullanabilen, kavrama ve yorumlama becerisi gelişmiş öğrenciler din sorularında problem yaşamaz. 

GÖRSELLER KOLAYLAŞTIRMIŞ
İNGİLİZCE: Okuduğunu ve gördüğünü anlamaya yönelik. Üretime ve gramere çok fazla yer verilmemiş. Öğrencilerin hem bilgilerini hem de yorumlama becerilerini kullanmaları gerekiyor. Çok fazla görsel barındırması soruları kolaylaştırmış. Bu, sınava giren öğrenciler için dezavantaj. Soruların seçiciliğini azaltacaktır.