Materyallerin erken matematik becerilerine etkisi

Bu yaklaşım doğrultusunda çocukların ihtiyaçları, istekleri, ilgileri ve beklentileri ön plana çıkıyor. Çocukların yaş ve gelişim düzeyine uygun, gelişim alanlarını destekleyen, bireysel ve grup içinde öğrenmelerini gerçekleştirecekleri fırsatları sunan öğrenme ortamları sağlanmalı. Çocuklar ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş bu ortamlarda daha çok deneyim yaşarlar, çevrelerine dikkat ederler, gruba katılarak özgüvenleri ve özsaygıları artar. Öğrenme ortamlarının vazgeçilmez parçası olan eğitim materyalleri bu bağlamda önem kazandı.

MATEMATİK ÖĞRENİMİNDE SOMUT MATERYALLERİN ÖNEMİ
Eğitim sürecinin materyallerle desteklenmesi çocukların istekleri doğrultusunda keşfederek öğrenmelerine olanak sağlar. Erken dönemde çocukların eğitimsel materyallerle karşılaşmaları birçok kavramın somutlaştırılmasını sağlayarak öğrenmeyi anlamlandırmalarını sağlar. Erken çocukluk döneminde matematik alanına yönelik temel becerilerinin kazandırılması sonraki okul yaşantısında çocuğun matematiğe yönelik ileri becerilerinin oluşmasında ve olumlu tutum geliştirmesinde büyük rol oynar. Matematik temel becerileri, sınıflama, karşılaştırma, eşleştirme, sayma, ölçme, şekil, geometri, zaman ve mekân gibi kavramlardan oluşturur. Bu matematiksel kavramların soyut olması nedeniyle somut materyallerin kullanılması erken çocukluk döneminde oldukça önemlidir. Bu kavramlara yönelik oluşturulan öğrenme ortamlarının çocukların deneyimleyerek, yaparak bilgiyi oluşturmalarını sağlayacak fırsatlar sunmalıdır.

Şüphesiz eğitim materyallerinin çocukların matematiği anlamasında, matematiksel kavramların edinilmesinde ve matematik performanslarının geliştirilmesinde önemli olduğu görülüyor. Bu amaçlar doğrultusunda belirlenen alt amaçlar ise;
• Matematiği tüm çocuklara ulaştırmak,
• Çocuklara matematiği sevdirmek,
• Matematiği güvenli ve eğlenceli bir şekilde sunmak,
• Matematiği yaşamın içine dahil etmek,
• Matematik okuryazarı bireyler yetiştirmek,
• Matematiği; fen, teknoloji ve mühendislikle entegre etmektir.

Sizinle yapmış olduğumuz iki etkinliğin örneğini paylaşmak isterim.

Picasso’nun Tabloları
Picasso’nun tablolarında gizlenen ve keşfedeceğimiz birçok şey var. Haydi keşfe çıkalım! Çocuklara “Ressam ne demektir, kime denir biliyor musunuz?” diye sorulur. Çocuklardan alınan cevaplar neticesinde Picasso isimli bir ressamın varlığından bahsedilir. Resim yapılırken kullanılan malzemeler kartlar yardımıyla çocuklara gösterilir. Kartlarda fırça, boya, palet, tuval vardır. Picasso’nun resim çizerken olan fotoğrafını çocuklara gösteriyoruz. Picasso’nun örnek resimleri çocuklar tarafından incelenir. Çocuklara etkinliğin yer etkinliği olduğundan bahseder ve çocukları ikişer üçer gruplar halinde yer minderleriyle konumlandırılır. Picasso’nun tablolarından her gruba bir tane örnek resim olarak dağıtılır. Verilen tablonun boya ve fırçayla yapıldığından bahsedilir. Oluşturulacak olan resmin boya ve fırça kullanmadan nasıl yapılabileceğini çocuklara sorulur. Çocukların verdikleri cevaplara göre sınıf içerisinde bulunan geometrik şekil materyallerine, tangramlara yönelmelerini sağlanır. Çocuklar küçük gruplara bölünerek Picasso’nun farklı resimleri her gruba dağıtılır. Tangramlar ve çocukların istediği diğer materyaller çocuklara verilir. Her gruba bir tabanlık verilir ve önlerindeki Picasso’ya ait tabloyu ellerindeki materyalle oluşturmaları beklenir.

Picasso’nun Tabloları:
 

Geometrik Robotlar:

Kağıda üçgen, kare, daire, dikdörtgen çizelim. Ya da tangram kullanabiliriz. Çocuğunuzun tanıdığı farklı şekiller varsa bunları da ekleyebilirsiniz. Ardından geometrik şekilleri dilediğimiz gibi renklendirelim ve keselim. (Şekilleri kalın uçlu kalemle çizmek, keserken kolaylık sağlayacaktır.) Sonra düşler kumaya başlayalım. Benim bir robotum var. Ağzı daire, gözleri üçgen, vücudu kare… Robotumun ismi… Ve robotumun çeşitli özellikleri var, bunlar… Robotumun nasıl sesler çıkardığını, nasıl hareket ettiğini taklit edebilirim. Birlikte robotunuzun hareketlerini ve dansını taklit edebilirsiniz. Sizin robotunuzun ismi ne?
Peki ya robotunda kaç tane üçgen, kaç tane kare, kaç tane daire var? Bunları sayarken aynı zamanda dokunarak gösterebilir misin?
Eğlence ve sağlıkla kalın.

PROF. DR. SERAP ERDOĞAN KİMDİR?
Prof. Dr. Serap Erdoğan Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesinde profesör olarak görev yapıyo. Uzmanlık alanı çocuklarda bilişsel gelişim, duygu mentörlüğü /koçluğu, erken çocukluk eğitiminde matematik, öğretmenlerin mesleki gelişim modelleri, sürdürülebilir kalkınma için eğitim ve eğitim politikaları olarak sıralanabilir. 2016 Mart ayında Dünya Erken Çocukluk Eğitimi Teşkilatının (Organisation Mondiale Pour L’Education Prescolaire-OMEP) Milli Komitesi olan “Türkiye Okul Öncesi Eğitimini Geliştirme Derneği-TOÖEGD” Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütüyor. Anadolu Üniversitesi bünyesinde çocukların matematik becerilerini desteklemeye yönelik “Çocukların Matematik Atölyesi” ve “Oynuyorum Keşfediyorum Atölyesi’ adlı merkezin kurucusu ve yöneticisidir. İngiltere’de bulunan Canterbury Christ Church Üniversitesinde misafir araştırmacı olarak bulundu. Halen Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalında lisans ve lisansüstü düzeyde eğitim ve öğretim görevlerini sürdürmekte, bilimsel araştırmalar ve projeler yürütüyor. Elif Ceren ve Ahmet Kerem’in annesi.