Materyaller nasıl yetişecek?

MİLLİ Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz’ın önceki gün 172 sınıf düzeyinde 53 ders programı için hazırlanılan yeni müfredatın taslağını açıklamasıyla tartışmalar da başladı. Özellikle ilk ve ortaokulda Atatürk ile ilgili öğretilen bilgilerin azaltıldığı, biyoloji dersinin müfredatından evrim teorisinin çıkarılması çok konuşuldu. Program daha derinlemesine incelendiğinde başka problemler de göze çarpıyor. İşte yeni müfredatla ilgili analizler.

1, 5 VE 9’LAR EKSİK MATERYAL iLE okula BAŞLAYABİLİR
Şubat ayının sonuna kadar görüşler alınıp, mart ayında müfredat Talim Terbiye Kurulu’nda görüşüldükten sonra kitap yazımı başlayacak. Ancak, programdaki değişikliklerin kapsamı dikkate alındığında yeniden bir öğretim materyalinin hazırlanıp ders kitaplarının yetişmesi zor görünüyor. Uzmanlar, yeni müfredata eylülde geçileceği düşünülürse bu sürede materyallerin hazırlanıp, incelenip, basıma geçilmesi için çok az bir zamanın olduğunun altını çiziyor. Bu süreçte bazı zorlukların yaşanabileceğini ve öğrencilerin yeni eğitim öğretim yılına ders malzemeleri olmama riskiyle girmesinin sürpriz olmayacağını belirtiyorlar. Çünkü satın alma, kitapların ihale süreci ve basımı için gerekli süre de dikkate alındığında, yeni öğretim yılının başlangıcında 1, 5 ve 9’uncu sınıflar önlerinde kitapları bulamayabilir. Kısacası 2017 yılının eylül ayında uygulamaya geçmek için zaman çok sıkışık. Bu zaman darlığı hazırlanacak kitapların niteliği konusunda da endişelere neden olabilir. Bakanlık birimlerini olağanüstü yoğun bir çalışma takvimi bekliyor.

KAZANIMLAR AKIŞI BOZABİLİR
Taslak incelendiğinde bazı derslerdeki konuların yerinin değiştirildiği görülüyor. Ünite sıraları değişmiş, ancak bazı çıkarılan bölümler veya kazanımlar akışı bozabilir. Bazı derslerde ünitelerin adları ve kavramlar değişmiş. Öğretmenler özellikle Türkçe, fen ve matematik gibi derslerde bazı kazanımların çıkarılmasının öğrenme akışını bozabileceğine dikkat çekiyor. Bir zincirin halkası gibi düşünüldüğünde bazı konuların çıkarılması nedeniyle dersin bütünlük içinde öğrenilmesi zorlaşabilir.

Taslakta dikkat çeken bir ayrıntı fen bilimleri dersinde mühendislik uygulamaları diye bir kavramın ilk ve ortaokul düzeyine çekilmesi. Mühendislik uygulamaları adında bir ünite eklenmiş. İlk bakışta mühendislik uygulamaları iyi bir fikir gibi gözükse de fen konularıyla bütünleştirilmesi yerine ayrı bir ünite olarak yer alması STEM’in (fen, teknoloji, mühendislik ve matematik) temel mantığıyla çelişkili gözüküyor. Fen müfredatında daha önce yer alan “yaratıcı düşünme becerisi”, “yenilikçi düşünme becerisi”ne dönüştürülmüş.

DEĞERLER EĞİTİMİNİN KARŞILIĞI NET DEĞİL
Sık sık vurgulanan ve her programın ilk sıralarında yer alan “değerler eğitimi” somut olarak hangi kazanımlara karşılık gelir, o da çok net değil. Değerlerin en geniş kapsamlı tanımlandığı derslerden biri, Türkçe. Dostluk, arkadaşlık, aile birliğine önem verme, adalet, vefa, eşitlik, özgürlük (bağımsızlık), sadakat, merhamet, güven, saygı, sevgi, hoşgörü, sabır, paylaşma, dayanışma, yardımlaşma, sözünde durma, çalışkanlık, dürüstlük, cömertlik, iyilikseverlik, alçakgönüllülük, misafirperverlik, vicdanlı olma, tarihsel mirasa duyarlılık, cesaret, fedakârlık, vatanseverlik, sorumluluk, paylaşma, iş birliği, temizlik, özgüven. Değerlerin müfredatın giriş kısmında ayrı bir başlık altında tanımlanmasına ilave olarak yer alan değerlerin kapsamında pek fazla bir değişiklik görülmüyor. Bu değerlerin daha önceki müfredatta da olduğu biliniyor.

Müfredatta örtük ve açık bir şekilde yer alan evrensel, millî, manevi ve ahlaki değerlerin, öğrencilere hissettirilerek kazandırılmaya çalışılması öneriliyor. Öğretmenlerden ise değerleri kazandırma sürecinde etkili bir rol model olmaları beklendiği vurgulanıyor.

UZMAN YORUMLARI
Mehmet Balık (Eğitim-İş Başkanı): İnkılap tarihindeki Atatürkçülük ile ilgili konularda, Atatürkçülük terimi çok kullanılmıyor. 4’üncü sınıfların vatandaşlık dersindeki değerler başlıklarında ‘hoşgörü’ adı altında dini eğitimin temellerinin hazırlandığı görülebilir. Öneriler alınacaksa öncelikle sendikalarla görüşülüp program ona göre hazırlanmalıydı. Müfredatı arkadaşlarımız inceliyor. Bir rapor yayımlayacağız.

Yrd. Doç. Dr. Devrim Akgündüz (İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi): STEM eğitimi yaklaşımına ait eylemler, fen bilimleri ve mühendislik adı altında ilkokul 4’ten 8’inci sınıfa kadar son ünite olarak yer alıyor. STEM eğitimi bir yaklaşımdır ve bir ünite olarak ele alınamaz. Ayrıca son üniteler okulların en sıkışık ve verimsiz dönemlerinde işlendiği için etkili uygulanamaz. STEM tüm fen bilimleri müfredatına entegre edilmeli. Böylece öğrenciler tüm ünitelerde problem çözme, tasarım odaklı düşünme, bilimsel ve mühendislik yöntemini kullanma gibi becerileri kazanabilir. MEB STEM’i uygulamak istiyorsa konuda uzman akademisyenlerden destek istemeli. / Esra ÜLKAR

MUHALEFET NE DİYOR?
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel: AKP’de en çok değişen Milli Eğitim Bakanları, her bakan da kendi müfredatıyla geliyor. Bakanların müfredata ideolojik müdahalelerinin bizi getirdiği nokta ortada, PISA sonuçlarıyla başaşağı çakılmış durumdayız. Dikkat çeken nokta, Atatürk’e ve Cumhuriyetin temel niteliklerine yapılan vurgunun azaltılması.

CHP Eskişehir Milletvekili Gaye Usluer: Anayasa metniyle ne yapılmak isteniyorsa müfredat değişikliğiyle de ona paralel bir değişikliğe gidiliyor. 15 Temmuz Milli Birlik ve Beraberlik Günüyle, dini bayramların öğrenciler tarafından kutlanmasına yönelik ekleme var. Cumhuriyet tarihimiz ise silikleştirilmeye çalışılıyor.

MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay: Maalesef bizim ülkemizin en önemli sorunlarından birisi eğitim müfredatlarının çok sık değiştirilmesi.. Bu tam bir eğitim istikrarsızlığıdır.. Atatürk’ün müfredattaki içeriğinin azaltılmaya çalışılması kabul edilemez. Bilimsel düşünceye ve metotlarına, hür düşünmeye yönelik eğitimlerin verilmesi gerekir. / Turan YILMAZ/ANKARA