Mao Zedong

 MAO FOTOĞRAFLARI İÇİN TIKLAYIN

 

"Maoculuk veya Maoizm" diye başka dillere çevrilen Çince deyim, daha çok "Mao Zedong düşüncesi" anlamına gelir. Gerçekten de, ideolojiyi ifade etmek için kullanılan Çin ideogramı daima Marksizm-Leninizm için kullanılmıştır. 1945’ten itibaren ÇKP’nin temel ilkesi düzeyine yükseltilmiş olmakla birlikte "Mao’nun düşüncesi" de 1956’dan itibaren parti içinde eleştirilere uğramış ve Çin’de de SSCB’deki "Stalincilikten arındırma" olgusuna göre daha hafif olmakla birlikte bir "Maoculuktan arındırma" olgusu yaşanmıştır.

 

SOSYALİZMİN ÇİN YOLU

 

Çin Devrimi’nin özel deneyimine sıkı sıkıya bağlı olan Maoculuk, özellikle, içinde bulunulan koşullarla bağlantılı olarak yazılmış metinlere dayanır. 1950’li yılların sonlarına gelindiğinde Mao, siyasi görüşlerini kaleme almayı esas itibariyle tamamlamıştı. Bu görüşler, Kültür Devrimi sırasında derlenerek basitleştirilmiş ve yaklaşık bir milyar adet basılan Kızıl Kitap’ı oluşturdu.

 

1956’da, Hrusçov’un Stalin’in kiÅŸiliÄŸine tapınmayı eleÅŸtiren ve hatalarını ortaya koyan raporundan sonra, Çinli yöneticiler, ölmüş totoliter ÅŸefi savunmaya kalkıştılar; böylece Mao’ya yönelebilecek eleÅŸtirilerin önünü kesmek istediler. Nitekim Mao’da, 1957’de verdiÄŸi "Halkın Içindeki ÇeliÅŸkilerin Adil Çözümü" konulu söylevinde Marksist ve Leninist anlayışlarla arasındaki mesafeyi dile getirdi. Sosyalizme geçiÅŸ evresi boyunca, Marksizm-Leninizm, önceliÄŸi ekonomik etkenlere verir ve partinin ideolojisinin egemen olduÄŸu kültürel alanı her türlü çeliÅŸkiden uzak tutar. Mao, Taocu ’yin’ ve ’yang’ geleneÄŸine yaslanmakta tereddüt göstermeyerek, çeliÅŸkili etkenlerin ortadan kalkması nedeniyle, ideolojik devrimin ekonomik devrimden önce geldiÄŸi bir "kitle çizgisi" halinde kolektif enerjiyi seferber edecek art arda devrimlerin zorunlu olduÄŸunu ileri sürdü. Bu baÄŸlamda,ÂIleriye DoÄŸru Büyük Sıçrama (1957-1960) gönüllü stratejisini benimsedi; bu doÄŸrultuda "tarım cephesi askerleri" haline getirilmiÅŸ köylülerden ölçüsüz bir üretim çabası istendi. Büyük Sıçrama’nın sonucu 13 milyon kiÅŸinin açlıktan ölmesine yol açan bir kıtlık oldu. Bunun üzerine "Büyük Önder" ülkenin doÄŸrudan yönetiminden çekildi.

  

KÃœLTÃœR DEVRÄ°MÄ°

 

1963’ten itibaren, belli başlı Maocu tezlere dayalı olarak olağanüstü bir propaganda saldırısı, bir sosyalist eğitim kampanyası başlatıldı: partinin kitleler tarafından denetlenmesi, hiyerarşiye son verilmesi, el emeğiyle kafa emeği, şehirle köy arasındaki farklılığın kaldırılması. Halk Kurtuluş Ordusu’nu yöneten Lin Biao, Mao’nun kişiliğinde gerçek bir tapınmayı örgütledi. Mao, bir kez daha ekonomi uzmanlarına karşı çıktı ve iktidarı ele geçirmek üzere parti aygıtına karşı Kültür Devrimi’ni (1965/69) yönetti. Dört Eski’yi (eski düşünceler, eski kültür, eski alışkanlıklar ve eski ádetler) yok etmeyi ve "yeni insanı yaratma"yı hedefleyen ütopik bir girişim olarak, Kültür Devrimi, bürokrasiyi eleştiriyordu. Liselerde ve üniversitelerde şiddet hareketleri başladı, öğretmenler dövüldü; 1966’da çoğunluğu öğrencilerden, fanatik gençlerden oluşan milyonlarca Kızıl Muhafız’ın seferber edilmesiyle terör doruk noktasına ulaştı. Kızıl Muhafızlar, şehirleri denetim altına aldılar ve geçmişin simgesi dedikleri her şeyi yakıp yıktılar. Kendi içlerinde de bölünmüş haldeki Kızıl Muhafızlar, ordu tarafından düzene uymaya çağrıldı. Bu düzenleme bizzat Mao tarafından yürütüldü.

 

Kültür Devrimi, Mao’dan sonraki yöneticiler tarafından rejimin uÄŸradığı tüm baÅŸarısızlıkların nedeni olarak gösterildi. Aynı ÅŸekilde, Ileriye DoÄŸru Büyük Sıçrama’dan baÅŸlayarak, Mao’nun tüm hataları, onun üzerinde büyük etkisi olan Mao’nun dul eÅŸi Jiang Kuing’in yönettiÄŸi Dörtlü Çete’ye mal edildi. Gerçekten de Kültür Devrimi’nin hem örgütlenmesineÂhem bastırılmasına katılmış olan bu önde gelen Maocular, 9 Eylül 1976’da Mao’nun yaÅŸama gözlerini yummasından sonra iktidarlarını sürdüremediler. Iki yıl sonra, Deng Ksiaoping "Maoculuktan" arındırma sürecini baÅŸlattı.Â

 

MAOCULUKTAN REFORMİZME ÇİN İÇİN TIKLAYIN