Maluliyet Nedir, Nasıl Hesaplanır? Maluliyet Nedeniyle Emeklilik Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Güncelleme Tarihi:
Çalışma hayatına başladıktan sonra genellikle herkesin hedefi normal emeklilik şartlarını tamamlayarak emekli hayatına adım atar. Aynı zamanda insanlar, iş kazaları ya da meslek hastalıkları yaşaması sonucunda veya bir şekilde ağır bir hastalığa yakalandığında çalışma hayatı erken yaşlarda kesintiye uğrayabilir. Maluliyet nedir, nasıl hesaplanır sizler için derledik.
Sosyal güvenlik sistemi, bu gibi durumlara karşı sigortalılara bir sosyal koruma sağlar.
Maluliyet Nedir?
Maluliyet, sakatlık anlamına gelir. Maluliyet; kaza, saldırı, hastalık, doğal afet gibi nedenlerden dolayı vücudun bir tamamının ya da kısmının kullanılamaz bir hale gelmesine verilen isimdir. Maluliyet kavramı kelime anlamı olarak “sakatlık” demektir. Sigorta poliçelerinde geçen maluliyet ifadesi ise sigortalının, sigorta süresi içinde yaşadığı olumsuz durumlar nedeni ile beden bütünlüğünün geçici ya da kalıcı olarak bozulması ve bedensel zarara uğraması gibi durumlarını karşılar. Maluliyet; kısmi, tam, geçici ve kalıcı olmak üzere dört çeşide ayrılır.
Maluliyet Nasıl Hesaplanır?
Maluliyet tazminat hesaplama, günümüzde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından meslekte kazanma gücü oranı ve çalışma gücü farklı hallere ve mevzuatlar göre değişiklik gösterecek bir şekilde tespiti uygulanır. Bu doğrultuda ise, SGK mevzuatları dahilinde;
4A ve 4B sigortalılarının maluliyet durumunun tespit edilebilmesi için meslekte kazanma gücü kaybı oranı ve çalışma gücü tespit işlemleri yönetmeliği,
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde görevli olan personele ilişkin Emniyet Teşkilat Sağlık Şartları Yönetmeliği,
4C sigortalılarının maluliyeti tespiti yapılabilmesi için, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) bünyesinde görev yapan sivil ve askeri personeli ile askerlik görevi yapan kişiler için de TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği,
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetleri’ ne dair çıkarılan bir kanun dahilinde görevli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na bağlı olan Koruma Güvenlik görevlileri için Özel Güvenlik Hizmetleri’ne dair kanunun uygulanmasına hakkındaki yönetmelikteki sağlık koşulları baz alınır.
Maluliyet Nedeniyle Emeklilik Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kanun ve yönetmeliklerle belirlenen oranlar üzerinden sürekli iş göremezlik ödeneği uygulanır. Ama oranının altında kalan raporlar için kişiye iş göremezlik ödeneği bağlanması söz konusu olmaz. Hukuki yönden uygun olmayan ve kusurlu bir eylem sonucunda mağduriyet yaşayan çalışan, 0 oranında bir sağlık raporuna sahip ise, sürekli iş göremezlik ödeneği alma hakkı kazanır. Aynı zamanda, bu olaya ilişkin hak kazandığı tazminat miktarı da raporda yer alan 0 değeri üzerinden hesaplanır. Sürekli iş göremezlik tazminatı halinde zarar gören işçinin, başka birisinin desteğine ve bakımına ihtiyaç duyması halinde, tazminat hesaplaması yapılabilmesi için bu hususlar dikkate alınır.
Kişinin hak kazandığı tazminat miktarı ise, raporda bulunan 0 değeri üzerinden hesaplanır. Sürekli iş göremezlik tazminatı şeklinde zarar gören işçinin, başka birinin bakımına ihtiyaç duyması halinde, tazminat hesaplaması yapılır. Sürekli kısmi iş göremezlik durumuna ise tazminat hesaplaması, rapordaki oran üzerinden gerçekleştirilir.