Mahalli idareler nedir ve bütçeleri nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
1982 Anayasası kapsamında; yerel yönetimler (mahalli İdareler); “il, belediye ya da köy halkının mahalli müşterek gereksinimlerini karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilmiş ve karar organları, yine kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileridir. Sizin için Mahalli idareler nedir ve bütçeleri nelerdir tüm detayları ile derledik.
Yerel yönetimlerin, tarihsel gelişim süreci içerisinde, merkezi yönetimden özerk olarak kendisini yönetme birimleri şeklinde ortaya çıkışları; karar organlarının seçim ile birlikte işbaşına gelmesi ve halkın gündelik yaşamını etkilemekte olan işleri yürütüp, bunlara dair kararları almaları bu düşüncenin temel dayanak noktasını oluşturur.
Mahalli İdareler Nedir ve Bütçeleri Nelerdir?
Mahalli idareler, 5018 sayılı kamu mali yönetim ve kontrol kanununu kapsamı doğrultusunda yetkileri belirli bir coğrafi alan ve hizmetlerle sınırlı olmak suretiyle kamusal faaliyet gösteren belediye, il özel idaresi ile birlikte bunlara bağlı yahut bunların kurmuş oldukları ya da üye oldukları birlik ve idareleri ifade eder.
İdari teşkilatta yerinden yönetimin yer yönünden yerinden yönetim kısmındadır.
Yerinden yönetimi ortaya atan ilk kişi Prens Sabahattin'dir. Kendisi Osmanlı soylusu bir sosyologdur
mahalli idareler kişi topluluklarıdır. Ayrı mal varlığı ve bütçeleri vardır. Kendilerine ait tüzel kişilikleri vardır. Anayasada sınırlı sayıda ele alınmışlardır. Anayasanın 127. maddesinde ele alınmışlardır. Bunlar:
- İl özel idaresi
- Belediye
-Köy olmak üzere 3'e ayrılmaktadır. Kişi toplulukları. Mahalli idare birimlerinin ayrı bir mal varlıkları bulunmakta olup bütçeleri vardır.
Mahalli İdare bütçeleri:
- İl özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin mevcut bütçesi: Mali yıl içerisindeki gelir ve gider tahminlerini gösterir nitelikte olan, gelirlerin toplanmasına ve harcamaların gerçekleştirilmesine izin veren bir meclis kararı olma niteliği barındırmaktadır.
- Mali yıl bütçesi: Stratejik plan ve performans programları dikkate alınmak kaydıyla izleyen iki yılın gelir ve gider tahminleriyle beraber birlikte görüşülür ve değerlendirme yapılır.
- Bütçe: kurumların plan ve programlarının gereklilikleriyle yara ve maliyet ögeleri göz önünde bulundurularak verimlilik, tutumluluk ilkeleri kapsamında uluslararası standartlara uygun olarak hazırlanarak uygulamaya geçilir.
- Bütçe; gider, gelir ve finansmanın ekonomik sınıflandırması bölümlerinden meydana gelir.
- Gider bütçesi, fonksiyonel, kurumsal, finansman tipi ve ekonomik sınıflandırma olarak dört bölüme ayrılmaktadır. Finansman tipi sınıflandırmada tek düzeyden, diğer sınıflandırmalar ise dört düzeyden meydana gelmektedir. Gelir bütçesi ve finansmanın ekonomik sınıflandırması cetvelleri ise dört düzeyden meydana gelmektedir. Kurumlar gereksinim duymaları halinde, bu düzeyler haricinde ilave düzeyler açabilme olanağına sahiptirler.
- Gider bütçesi: finansman, kurumsal, fonksiyonel tipi ve ekonomik sınıflandırma olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır.