LYS’ye başvurmadan önce bilmeniz gerekenler

Binlerce öğrenci, bir üniversitenin kapısından girmek için yaptığı çalışmaların meyvesini yakında toplayacak. Ancak önce atılması gereken önemli bir adım var: Lisans Yerleştirme Sınavları (LYS) başvurularını başarıyla tamamlamak!

2015 - Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) kapsamında, üniversiteye girişte ilk aşama olarak uygulanan Yükseköğretime Geçiş Sınavı’ndan (YGS) 180 ve üzeri puan alanlar için LYS başvuruları bugün başladı. YGS’den 180’in üzerinde puan alarak LYS’ye girmeye hak kazanan 1 milyon 233 bin 580 adayı hareketli bir ay bekliyor. LYS’ye son başvuru tarihi, 21 Nisan. Bu tarihe dikkat, zira ÖSYM’den yapılan açıklamaya göre başvuru tarihi uzatılmayacak!

LYS’ler için ayrı bir kılavuz bulunmuyor. Adaylar LYS ile ilgili bilgileri, ÖSYS hakkında tüm ilke ve kuralların yer aldığı 2015-ÖSYS Kılavuzu’nda bulabilir. Ancak o kılavuz kafanızı karıştırıyorsa, işte size ufak bir LYS başvuru rehberi ve uzmanlardan birkaç ipucu:

- YGS sonuçları beklentinizin altında gelmiş olabilir. Birçok aday “YGS iyi geçmedi” düşüncesiyle LYS’ye girmek dahi istemeyecek. Fakat YGS tek başına belirleyici bir sınav değil. YGS’nin LYS’lere etkisi en çok yüzde 40 oranında. Bu yüzden moralinizi bozmadan LYS’lere odaklanmanız gerekiyor. Kalan zamanda çok şey yapabilirsiniz.

- YGS’de daha çok kavrama yeteneği ve bilgiyi kullanma becerisi, LYS’lerde daha çok bilgi düzeyi ölçülüyor. Gireceğiniz LYS’lere kaynaklık eden derslere, düzenli ve yoğun biçimde çalışmalısınız. Bilgilerin kalıcılığı adına sürekli tekrar yapmak önemli.

- Mutlaka gün içinde yapacağınız etkinlikleri planlamalısınız. Özellikle havaların ısınmasıyla oluşabilecek rehavet, yorgunluk ve bıkkınlık planlamanın ne kadar gerekli olduğunu ortaya koyuyor. Hedeflere ulaşabilmek için yapılan programa uymakta ısrarcı olun.

- Birçok aday YGS’de zaman sıkıntısı çektiğini söyledi. Bunun nedeni soruların uzun, cevapların birbirine yakın olmasıydı. YGS’de 160 soruya ayrılan 160 dakika yetmedi. LYS’lerde ise ortalama her bir soruya verilen zaman 1.5 dakika olacak. LYS’lerde, YGS’lere göre zaman sıkıntısı çekilmeyecek. k Önceki yıların YGS ve LYS sorularını mutlaka gözden geçirin. Bu size LYS ile ilgili ipuçları verecek. Sınavda hangi konulardan soru geldiğini, mantığını, soru tekniğini, konulara göre dağılımını, zorluk ve kolaylık oranlarını kavrayacaksınız.

- LYS hazırlık sürecinde öğrenciyi yakından tanıyan gerekli taktik ve tekniklerle yönlendiren rehber öğretmenlerdir. Bu nedenle rehber öğretmenlerle ilişkilerinizi, sınav sürecinde sıcak tutun. Bu tür etkileşim çalışma iradenizi güçlendirecek ve motivasyonunuzu artıracaktır.

İşlemler nasıl yapılacak?

- LYS başvuruları internet aracılığıyla bireysel olarak aday işlemleri sisteminden (ais.osym.gov.tr) veya herhangi bir başvuru merkezinden yapılabilir. Başvurusunu merkezlerden yapan adayları, 3.00 TL’lik Başvuru Hizmeti Ücreti bekliyor. Başvuru merkezleri, resmi iş günlerinde ve mesai saatleri içinde açık.

- Adayların başvuru için merkezlere şahsen gitmeleri ve nüfus cüzdanları veya süresi geçerli pasaportlarıyla doldurulmuş aday başvuru formlarını yanlarında bulundurmaları gerekiyor. Merkezlerde başvuru işlemi yapanlar, görevli tarafından kendilerine verilen çıktıyı, başvuru kayıt bilgileri doğru geçilmiş mi, diye iyi kontrol edip, daha sonra çıktıdaki ‘Onay kodunu’ görevliye bildirmeli. Görevli onay kodunu sisteme girdikten sonra başvuru işlemi yapılacak. Bu önemli, çünkü onay kodu girilmeyen başvurularda sınav ücreti yatırılamayacağı için başvuru geçersiz ve sorumluluk adaya ait sayılacak. Daha sonra sınav ücreti ödenerek başvuru tamamlanacak. Sınav ücreti ödenmeyen başvurular geçersiz sayılacak.

- Yapılan 5 LYS’den istenilene katılınabilir. Her LYS oturumu için 30 TL ödenecek.

- Adaylar; Akbank, Halk Bankası, Ziraat, Kuveyt Türk Katılım, Türk Ekonomisi Bankası ve tüm PTT’den sınav ücretini yatırabilecek. Sınav ücretini bankadan yatıracaklar için 22 Nisan mesai saati bitimine; ÖSYM’nin İnternet sayfasından yapacaklar içinse saat 23.59’a kadar vakit var.

ADAYLARA PÜF NOKTALARI

- İşe hangi LYS’lere girmek istediğinize karar vermekle başlamanızda yarar var. Ancak uzmanların önerisi, LYS’lerin tamamına katılarak tüm LYS puan türlerinizin hesaplanmasını sağlamanız. Kim bilir, yerleştirme döneminde yeni açılacak programlar, puan türlerinde oluşabilecek değişiklikler gibi sürprizlerle karşılaşabilirsiniz.

- Başvuru işlemini internet üzerinden bireysel olarak yapacaksanız, “Başvuru işlemi başarıyla tamamlandı” uyarısını görmeden sayfadan ayrılmayın. Başvuru tamamlandıktan sonra, 21 Nisan’a kadar bilgilerinizi, ÖSYM’nin https://ais.osym.gov.tr internet adresinden kontrol etmeyi de ihmal etmeyin. Hatta, başvuru bilgilerinizin bir dökümünü alarak, saklayın, zira bunlar sınavın diğer aşamalarında gerekebilir. ÖSYM başarısız kayıt işleminden sorumlu olmayacak. Eğer, internet konusunda kendinize güvenmiyorsanız, işi hiç riske atmadan bir başvuru merkezi aracılığıyla işlemlerinizi yapmanızda yarar var.

- Hangi LYS’ye gireceğinizi, seçmek istediğiniz mesleğe göre belirleyin. Örneğin mühendislik, sağlık gibi alanlarda lisans eğitimi almak isteyenler ilk hafta yapılan matematik ve ikinci hafta cumartesi günü yapılan fen bilimleri sınavına katılacak. İşletme, sınıf öğretmenliği gibi bölümleri tercih edecekler ise, birinci hafta sosyal bilimlere katılırken, ikinci hafta Türk dili ve coğrafya sınavına girecek.

- ÖSYM puanların hesaplanmasında bir testi bazen tek sınav, bazen iki sınav için kullanıyor. Örneğin fen testi sadece fen-matematik puanlarını etkiliyor. Ama matematik hem fen-matematik, hem de Türkçe-matematik puan türünü etkiliyor. Edebiyat-coğrafya testi de bu şekilde, hem Türkçe-matematik hem Türkçesosyal puanlarını etkiliyor ve bu iki test, katılımı yoğun sınavlar haline geliyor. İki testi etkileyen sınavlardan birine girip matematik-fenden seçim yapacak bir öğrenci matematik-fen testine girip, Türkçematematik puanına etki eden ikinci teste girmezse çok daha düşük puan alabiliyor. Bu nedenle sadece kendi puan türünüzle ilgili sınavlara girmek yerine, LYS’lerin en az üçüne girmeniz daha faydalı olur.

- Ayrıca YÖK’ün bu yıl yatay geçiş kurallarında yaptığı değişiklik, üniversitelilere okudukları bölümü değiştirme şansı veriyor. İsterse, mühendislik okuyan bir öğrenci işletmeye geçebilecek. Ancak bunun için, öğrencinin gitmek istediği bölüm hangi puan türündeyse, sınava girdiği yılda o puan türünden ne aldığına bakılıyor. Yani mühendislikten işletmeye geçmek isteyen öğrencinin Türkçe-matematik puanı dikkate alınıyor. Edebiyat-coğrafya testine girmediğinizde yeterli Türkçe-matematik puanı elde edemiyorsunuz. Gelecekte bu tür bir puan değişikliği ile karşı karşıya kalabileceğinizi düşünerek hangi LYS’ye gireceğinize karar vermelisiniz.

1. 487.626:
YGS’ye giren aday sayısı

1.233.580:
YGS’den 180’in üzerinde puan alıp LYS’ye katılmaya hak kazananlar

133:
Sınavı iptal edilen adaylar

1.487.493:
Sınavı geçerli sayılanlar

1.473.337:
Puanı hesaplanan adaylar

14.156:
Puanı hesaplanmayanlar

70.248:
140 barajını geçemeyenler

169.509:
140-180 arasında puan alan adaylar

ÖSYM’den kamu spotlu uyarı

ÖSYM haziran ayında gerçekleştirilecek LYS’ye başvuru yapacak adaylara yönelik uyarılar içeren kamu spotu hazırladı. Kamu spotunda, adaylara seslenilerek, “Üniversite adayları zorlu bir aşamayı geride bıraktınız. Şimdi sıra ikinci aşamada. Sizi hedefinize ulaştıracak olan sınavları geçin ve 8 21 Nisan tarihleri arasında, www.osym.gov.tr internet adresinden başvurunuzu yapın” ifadeleri yer aldı.

Haziran ayında 5 oturumda iki hafta sonu yapılacak LYS takvimi söyle: