LYS öncesi bir de bahar sendromu!
Güncelleme Tarihi:
Bir yanda üniversite sınavına hazırlık, bir yanda yüzünü gösteren güneş... Arada kalmadan bahar sendromuyla başa çıkmanın yollarını, rehberlik koordinatörü Cihan Yeşilyurt, kendi deneyimlerinden yola çıkarak anlattı.
Sizlere ilk girdiğim yıldan bir anımı anlatarak bahar yorgunluğu konusuna giriş yapmak istiyorum. Genellikle sınava hazırlık çok iyi başlar. Benim de öyle olmuştu. Ağustos ayının ortasında dershaneye gitmeye başlamıştım. Çok da iyi çalışıyordum. Neredeyse koşa koşa dershaneye gidiyordum. Okullar açılınca da tempomda azalma olmadı. Sonra birinci yazılılar yapılmaya başlandı. Biraz zorlandım ama üstesinden de geldim.
Tam yoruldum derken sömestr tatili imdadıma yetişti. Sonra günler çok çabuk geçti ve nisan ayında ÖSS’ye girdik. Ne olduysa ÖSS’den sonra oldu. Sınavlar şimdiki gibi 4 günde okunmuyor. Tam 1 ay boyunca sonuçların açıklanmasını bekliyorsunuz. Doğal olarak bu 30 günlük süre de kolay geçmiyor.
Nihayet sonuçlar açıklandı. Aldığım sonuç fena değildi. Ancak bende anormal bir durum oldu. Sabahları kalkmakta zorlanıyor, okulda uyukluyor dolayısı ile derslere de odaklanamıyordum. Elime ne bir test ne de bir kitap alabildim. O zamanlar bırakın psikoloğu, rehber öğretmen dahi yoktu.
Aklıma da bu durumu aileme ya da okuldaki öğretmenlerime söylemek gelmedi. Bu yorgunluk ÖYS’ye kadar devam etti ve tahmin edebileceğiniz gibi sonuç benim için hüsran oldu.
İkinci yıl tekrar sınava hazırlandım ve Ankara Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü’nü kazandım. Üniversite ders kitaplarının birinde ‘bahar yorgunluğu’ kavramını okuduğumda işte o anda kafamda bir ışık yandı. Benim lise sonda yaşadığım sorun bahar yorgunluğu imiş!
Şimdi sizlere kendi tecrübelerimden yola çıkarak bahar yorgunluğu ile ilgili önerilerde bulunacağım.
1- Profesyonel destek almaktan korkmayın. Eğer ben üniversiteye hazırlandığım ilk yıl durumun farkına varıp bir psikoloğa gitmiş olsaydım çok farklı bir başarı grafiğim olabilirdi.
2- Akademik çalışmaların yanı sıra, psikolojik olarak da kendinizi sınava hazırlamanız gerekir. Sınava girecek tüm öğrencilerin olumlu düşünmeye çalışmaları ve kendilerine güvenmeleri çok önemli. Çünkü inanmak başarılı olmanın temelinde yer alır.
3- Deneme sınavlarından elde ettiğiniz puanları arkadaşlarınızın puanlarıyla kıyaslamamanız gerekir. Kendi puanlarınızı, yapılacak bir sonraki deneme sınavında geçilmesi gereken puan olarak planlamak, performansınızı arttırır.
4- İlk LYS’si istediği gibi geçmeyen adaylar (ilk sınavdan 1 hafta sonra da diğer LYS olacağı için) morallerini yüksek tutmaya çalışmalılar. İlk sınavdaki performans kayıplarını ikinci sınavda telafi edebilirler.
5- Kendinizi ders çalışma konusunda zorlayın. İtiraf etmeliyim ki şu anda bende de bahar yorgunluğu belirtileri var. Örneğin Hürriyet Gazetesi’ndeki arkadaşlar yazı istediklerinde kara kara düşündüm. Çünkü yazı yazacak enerjiyi hissetmedim. Ama ne yaptım? Kendi yaşantılarımdan yola çıkarak bu yazıyı oluşturdum. Sizlerin yapması gereken de zorla bile olsa çalışmanız. Eğer evde çalışamıyorsanız dershanenizde yapabilirsiniz. Çünkü çevrenizde sınava odaklanmış insanları gördüğünüzde ister istemez harekete geçeceksiniz. Ayrıca ders çalışamamanın getirdiği iç sıkıntısı, çalışmanın getirdiği sıkıntıdan daha fazla.
6- Sınavla ilgili olumsuz ve imalı cümlelerin yer aldığı sohbetlerden uzak durmanız gerekiyor. Çünkü stres, motivasyonunuzu düşürebilir.
7- Beslenme ve uyku düzeni çok önemli. Beslenme ve uyku düzeninize dikkat etmek bahar yorgunluğunuzu kısa sürede atmanızı sağlayacak. Sınava daha iyi hazırlanma adına kahve içip geç saatlere kadar çalışmak bir süre sonra kendinizi yorgun hissettirecek ve sınav performansınızı da olumsuz olarak etkileyecek. Nasıl sporcular tek bir koşu için ya da bir karşılaşma için aylarca antrenman yapıp, yiyip içtiklerine ve uykularına dikkat ediyorlarsa sizlerin de sınav başarısı için bunlara özen göstermeniz gerekiyor.
8- LYS’lerde YGS’ye göre soru başına düşen zaman daha fazla. YGS’de bir soru için bir dakika verilirken, LYS’lerde bu süre 1.5 dakikaya çıkar. Bu da sizlerin sınav anında zaman sıkıntınızın çok fazla olmayacağı anlamına gelir. Bu yüzden de “Sınava çok az kaldı” deyip sadece soru çözümüne ağırlık vermemeli, konu tekrarlarını yaparak sorularla konuları pekiştirmelisiniz.
9- Sınava hazırlık süresinde özellikle son dönem hazırlıklarının rolü çok önemli. LYS’lerin YGS’den farkı, yapılan çalışmaların karşılığının daha kısa sürede alınması. LYS’ler, bilgi ağırlıklı oldukları için çalışan öğrencilerin daha başarılı olacağı sınavlar olarak nitelendirilebilir. Bu yüzden de son dönemlerde yapılan tekrarlar başarıyı önemli ölçüde arttırır.
10- Spor da konsantrasyon ve stres yönetimi için çok önemli. Kendimden bir örnek vereyim. Ben 39 yaşında spora başladım. Bu yaşa kadar da doğru dürüst ne yürümüşlüğüm ne de futbol ya da basketbol oynamışlığım vardı. Yaptığım tek şey haftada 3 gün 1’er saat yürümek. Yürümenin o kadar yararını gördüm ki. Öncelikle daha sakin ve daha pozitif bir insan oldum. Gece deliksiz uyumaya başladım. Ayrıca önemli bir karar vereceksem bu kararı yürüyüş yaparken ayrıntılı bir biçimde düşünmeyi öğrendim. Sizler de lütfen “Zamanım yok” demeyin. Haftada 2 ya da 3 kez yapacağınız spor hem sağlığınıza iyi gelecek hem de sınava daha iyi odaklanmanızı sağlayacak.