Lise sorununa nakilli çözüm

MİLLİ Eğitim Bakanlığı’nda (MEB) görevden almalar sürerken, nakil dönemi bugün başlıyor. Lise yerleştirmelerinde 91 bin 687 öğrenci tercih yaptığı halde açıkta kaldı, birçok öğrenci de istediği okula yerleşememekten şikâyet etti. Ardından yeni liseye giriş sisteminin mimarı, MEB Müsteşar Yardımcısı Muhterem Kurt görevden alındı ve hakkında soruşturma başlatıldı. İki genel müdür de görevden alındı. Bakanlık dün yayımladığı ‘Yerleştirmeye Esas Nakil Kılavuzu’yla sorunlara çözüm bulmaya çalıştı. İşte en çok tartışılan konular ve Bakanlığın dün yayınladığı kılavuzla getirmeye çalıştığı çözümler:

TERCİH SAYISI ARTTIRILDI
Nakil tercihlerinde öğrencilere, yerel yerleştirme ve merkezi sınavla alan okullar olmak üzere 3’er okul tercih hakkı verilmişti. Ancak bazı eğitimciler ve veliler bu sayıyı yetersiz bulmuştu. Yapılan düzenlenmeyle tercih sayısı 3’ten 5’e çıkarıldı.

Yeni sistemde en çok tartışılan konulardan biri de ‘kayıt alanı’nda istediği okul türü az olan öğrencilerin komşu bölgeden okul seçebilmek için istemediği okul türünü de tercih listelerine yazmak zorunda kalmasıydı. Çünkü öğrencinin, ‘kayıt alanı’ndan en az 3 okul yazma zorunluluğu vardı. Kayıt alanında bir Anadolu lisesi bulunan öğrenci, komşu kayıt alanından tercih yapabilmek için meslek ya da imam hatip lisesi yazmak zorunda kalıyordu. Yerleştirme kılavuzunda açıklanan nakil sürecinde adrese dayalı okullara tercihte bulunan ve ilk yerleştirmede girenlerin, kayıt alanından okul ve farklı lise türü yazma zorunluluğu bulunmuyordu. Yeni kılavuzda da bu değişmedi. Ancak tercihlerine yerleşemeyenler, nakillerde ilk ikisini ‘kayıt alanı’ndan seçmek koşuluyla en fazla üç okul tercihinde bulunabilecekti. Aynı okul türünden ise (Anadolu, mesleki ve teknik Anadolu, Anadolu imam hatip) en fazla iki lise yazabilecekti. Yapılan değişiklikle bir kolaylık getirildi. Yerleşemeyenler, ilki kayıt alanından olmak kaydıyla en fazla 5 okul tercih edebilecek. Tercih yapan öğrencilerin farklı okul türü seçme zorunluluğu olmayacak.

Bir başka önemli değişiklik ise yerel yerleştirmede eşitlik durumunda bakılan kriterlerde oldu. Yerel yerleştirmede eşitlik halinde sırasıyla adres, ortaokullarda bulunuşluk, tercih önceliği, Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP), devam-devamsızlık gibi kriterlere bakılıyordu. Yeni kılavuzda, ‘ortaokullarda bulunuşluk’ ve ‘tercih önceliği’ kriterine yer verilmedi. 30 Temmuz’da yerleştirme sonuçları açıklandığında bazı öğrencilerin, okullarının ismi değiştiği ya da birleştiği için yeni öğrenci gibi sayıldığı, ‘ortaokullarda bulunuşluk’ kriteri nedeniyle mağdur olduğu ortaya çıkmıştı.

Yerel yerleştirmede okul başarısının (OBP) dördüncü kriter olması çok eleştirilmişti. Okul puanı yüksek öğrenciler açıkta kalarak, daha düşük puanlı öğrenciler yerleşmişti. 90’ların üzerinde okul puanı olanların hatta okul birincilerinin açıkta kalması üzerine aileler tepki göstermişti. Nakil kılavuzunda ‘ortaokullarda bulunuşluk’ ve ‘tercih önceliği’ kriterinin çıkarılmasıyla OBP ikinci kriter oldu. Yerleştirmelerde adresin ardından okul puanına bakılacak.

4 DÖNEMDE YAPILACAK
Toplam 4 dönemde yapılacak nakil başvuruları 6-10 Ağustos, 13-17 Ağustos, 27-31 Ağustos ve 3-6 Eylül’de saat 17.00’ye kadar alınacak. Sonuçları sırasıyla 13 Ağustos, 19 Ağustos, 3 Eylül ve 8 Eylül’de açıklanacak. Her dönemde öğrenciler yerel yerleştirme ve merkezi sınavla alan okullar için en fazla 5’er okul seçebilecek. Tercihler, boş kontenjana bakılmaksızın bir ortaokul müdürlüğüne başvurarak yapılabilecek. Merkezi sınavla bir okula yerleşenler nakil süresinde tekrar yerel yerleştirmeyle öğrenci alan okulları tercih etmeyecek. Ancak yerleşemeyen öğrencilerin, sınavla öğrenci alan okul grubundan tercihte bulunabilmesi için yerel yerleştirme tercihi yapması zorunlu olacak. Yerleştirmeye esas nakil başvuruları, tercih edilecek okulun boş kontenjanına bakılmaksızın herhangi bir ortaokul veya imam hatip ortaokulu müdürlüğüne yapılabilecek. İşlemler, okul müdürlüğü tarafından elektronik ortamda onaylanacak. Bir tercihine giren öğrenci önceki yerleştiği okul hakkından vazgeçmiş sayılacak.

HATALARDAN DÖNÜLÜYOR
Talha Doğan (Tonguç Akademi): “Bakanlığın çalışmalarını olumlu buluyoruz. Hatalardan dönülmeye çalışılıyor. Öğrenciler kontenjanlarda boş yer kalmasına rağmen yerleştirilemedi. Tercih sayısının 5’e çıkarılması, zorunlu okul türünün olmaması olumlu bir gelişme. Öğrencileri istedikleri okula yerleştirecek bir sistem yavaş yavaş sağlanmaya çalışılıyor. Umarız bu seneki öğrencilerin yaşadıkları sıkıntılar en güzel şekilde giderilir. Yeni bakanın bir eğitimci olduğu, müdahaleleri hızlı bir şekilde yapacağı anlaşıldı. Bu bizim için sevindirici.”

KAMUOYUNU RAHATLATIR
Onur Soğuk (Eğitimci): “Başarılı öğrencilerin istemedikleri okula yerleşmeleri neticesinde bir baskı oluştu. Gelen tepkiler üzerine MEB böyle bir çalışma yapmış. Bakanlık bunları göz önünde bulundurarak okul türü zorunluluğunu kaldırmış. Çünkü öğrenciler imam hatip ya da meslek lisesine gitmek zorunda kalmıştı. 96-97 okul ortalaması olup açıkta kalan öğrenciler vardı. Kamuoyunu rahatlatacak bir çalışma olmuş. Büyük oranda öğrenci lehine bir adım atılmış. Ancak kontenjanlar arttırılmazsa sıkıntı yaşanabilir.”