Lise öğrencileri hakemli dergide

Validebağ Fen Lisesi 11’inci sınıf öğrencileri Gülsüm Oral ve Melisa Yıldız’ın Biyoloji öğretmeni Pınar Özdemir danışmanlığında yazdığı ‘Lise Öğrencilerinin Covid-19 Hijyen Farkındalık Düzeyinin Belirlenmesi’ başlıklı makale, Uluslararası Balkan Üniversitesi’nin Eğitim Bilimleri Dergisi’nde yayınlandı. Makale, dergiye gönderildiğinde ilk aşamada yazarlarının ismi gizli tutularak kör hakem aşamasından geçiyor. Hakemler, başlangıçta Oral ve Yıldız’ın yazmış olduğu makalenin, akademisyenler tarafından yazıldığını düşündüğü için kabul ettiler. Sonraki aşama, akademik unvanı olmayan iki lise öğrencisi tarafından ortaya konan araştırma, tüm hakemlerin şaşırmasına neden oldu. “Bilimin temel unsuru meraktır ve merak, her yaşta mevcut. Bu yüzden bu gibi çalışmalar için üniversite düzeyine şartlanmamak gerektiğine inanıyoruz” diyen Oral ve Yıldız, makalelerini ve hazırlık süreçlerini anlattı:

LİSELİLERİN HABER KAYNAĞI SOSYAL MEDYA
Pandemi başlayınca tüm dünya hiç bilmediğimiz bir şeyle mücadele etmek durumunda kaldık. Bu dönemde bildiğiniz gibi kitleleri kapsayan çalışmalar yapıldı ve daha çok Biyoloji’yle alakalıydı. Biz de bu durumu sosyolojik boyutuyla da ele almak istedik ve ‘Acaba bizim yaş grubumuzun virüs hakkında farkındalıklar ne durumda?’ diye düşündük. 484 lise öğrencisi üzerinde bir anket çalışması yaptık. Yaşıtlarımız, özellikle interneti aktif olarak kullandığı için virüs hakkında oldukça bilgi sahibi. Bilgileri nereden edindiklerini sorduğumuzda ilk sırada sosyal medyanın yer aldığını gördük. Mnlem konusunda bazı farklılar var, örneğin; öğrencilerin yüzde 87,2’si ellerini 20 saniye yıkarken %4,5’i yıkamıyor ve yüzde 8,3’ünün el hijyeninin önemini bilmiyor. Genel anlamda virüsün yayılma hızının yüksek olması; insanların, temizliklerini en üst düzeyde sağlamaları ve çevredeki bireylere karşı yapılması gereken bir sorumluluk bilinci kazandırdı. Çalışmamız sonucunda lise öğrencilerinin bu konuda bilinçli olduğunu söyleyebiliriz.

SANDIĞIMIZDAN ZORMUŞ
Derslerimiz ve kişisel merakımız dolayısıyla makale okuduğumuz için ya da yer aldığımız projeleri anlattığımız metinler hazırladığımız için bir birikimimiz vardı ama tam anlamıyla makale yazmak sandığımızdan da zormuş. Haftalarca kaynak taradık, yaklaşık 70 farklı kaynak inceledik ve bir anket oluşturduk. Buraya kadar kolay oldu bizim için. Harmanladığımız bilgileri ve anket sonuçları yazmaya gelince ise işler değişti. Nesnel bir dil kullanarak yazmak sandığımızdan zormuş, silip silip baştan yazdık. Danışmanımız Pınar Hoca sağ olsun bize bu konuda çok yardımcı olduk, her bir cümlemiz tek tek okudu, gerekli yerleri düzeltti.

YARIM SAATTE ÇEVİRİ YAPTIK
Biz elimizden gelen en iyi biçimde çalışmamızı ortaya koyduk. Daha sonra dergiye göndermeye karar verdik. Göndermek için süremizin az olduğunu son anda öğrendik. “Makaleyi bugün göndermezseniz bir sonraki sayıya kalır” dediler ve çeviriyi yarım saat içinde yapıp gönderdik. Jüri bizim lise öğrencisi olduğumuzu bilmiyormuş, karışıklık da tam olarak burada ortaya çıktı. Kör hakem aşamasında kim olduğumuz bilmeden değerlendirdikleri için herhangi bir akademik unvanı olmayan iki lise öğrencisi olduğumuz sonradan ortaya çıktı ve çok şaşırdıklarını dile getirdiler, çalışmanın bilim için değerli olduğu kanaatine vardılar ve böylece makalemiz yayınlandı.

KONGREYE DE KABUL ALDILAR
Oral ve Yıldız, bilim arenasında kendilerini göstermeye devam ediyor. 2018 yılından bu yana yurt içi ve yurt dışındaki akademisyenlerin destekleri ve farklı üniversitelerin ev sahipliğinde yapılan Uluslararası Akademik Araştırmalar Kongresi’ne (ICAR) kabul edildiler ve ‘Ergenlik Dönemindeki Gençlerin COVID-19 Pandemi Yönetimi Değerlendirmesi’ başlıklı araştırmaları hakkında 24 Ağustos’ta akademisyenlere sunum yapacaklar.