Kütle Nedir Ve Nasıl Ölçülür? Kütle Birimi Ve Formülü Konu Anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Doğa üzerinde her cismin kapladığı belirli bir madde miktarı vardır. Bu madde miktarı arttıkça da kütle de artmaya başlar. Kütle, fizik derslerinin temel bir konusu olmakla birlikte fen derslerinde de işlenen bir alandır. Ay ve Dünya’da veya uzay boşluğunda tüm cisimler mevcut kütlelerini korumaktadır. Örnek verilecek olursa, Dünya’da mevcut kilogram ağırlığı 65 olan bir astronot, uzayda veya Ay’da da 65 kilogram olarak ölçülür. Bu durumdan hareketle basıncın ve sıcaklığın uzayda herhangi bir etki etmediğinden söz edilebilir. Peki Kütle nedir ve nasıl ölçülür? Kütle birimi ve formülü hakkında merak edilenleri derledik.
Kütle, en genel tanımıyla cisimlerinde mevcut madde miktarı olarak tanımlanır. Bu tanımdan yola çıkıldığında cismin kütlesinin büyümesi halinde madde miktarının da büyüyeceği/artacağı bilinmektedir. M simgesiyle gösterilen kütle, uzayda veya Ay’da da benzer değerlerini korur. Newton tarafından tanımlanan yasalara göre ise kütle kuvvetin ivmeye göre belirlendiği oran baz alınarak oluşturulmaktadır.
Kütle Nedir?
Kütleyi tanımlarken baz alınana öncelik cisimlerin nicelikleridir. Bu tanımdan hareketle nicelerin ölçümünde kullanılan cismin öz ve mevcut haline kütle adı verilir. Madde miktarı olarak da tanımlanan kütleler nesnelerin hareketlerine göre direnç göstermek zorundadır.
Bilindiği gibi bir cismin kütlesi büyüdükçe eğer dışarıdan bir kuvvet uygulanırsa hızlanması da azalır. Özetle; kütlesi büyük cisimlerin eylemsizlikleri de büyük olma özelliği taşır. Yer çekim, kütlenin bulunduğu değeri değiştiren bir etmen değildir. Kütleler bulundukları alandaki miktarlarını korumaya devam ederler.
Kütle Nasıl Ölçülür?
Kütlelerin ölçümlenebilmesi için eşit kol özellikli bir teraziye ihtiyaç duyulur. Kütleler her yerde aynı değeri gösterirler. Gramla ölçülen kütlelerin fizikte gösterilme simgesi m harfidir. Ölçümleme sırasında ise kilogram yani “k” harfi ve gram “g” harfi ile simgelenirler. SI birim özelliği üzerinden kg olarak yazılan kilogram haricinde ton da bir kütle ölçüm birimidir.
1 ton 1000 kilogram ağırlığına gelir.
1 gram ise 0,001 kilogramdır.
Atom parçacıklarının kütle hesaplaması için kullanılan formül MeV/c² şeklindedir.
Kütleleri ölçümünde kullanılan eşit kollu terazilerde bir tarafa ölçülmek istenen madde diğerine ise standart bir kütle yerleştirilir. Ölçümlemek için bu özellik baz alınır.
Kütle Birimi Nedir?
Uluslararası Birimler Sistemi diğer adıyla SI’ya göre kütle ölçüm birimi kilogram olarak belirlenmiştir. 7 temel birimden biri olan kilogram bir tona eşittir. Pound, ton ve gram da kütle birimi olarak kullanılırlar. Kütlenin görelilik yasası baz alındığında enerji E ile E=mc² tanımlanmış formülü bulunur. Bu formülden hareketle elektronVolt’un da kütlelerde bir enerji birimi olarak kullanımı söz konusudur.
Kütle ve enerjilerin kendi aralarında dönüştürülme durumu sırasında eV formülünden yararlanılır. 1 elektronVolt’un ortalama kilogramını bulmak için 1.783 ile 10 çarpılır ve 36 çıkarılır. Bu sayede 1 eV’nin değeri elde edilir.
Kütle Formülü Nedir?
Kütlenin formülü için öncelikle hacmin formülünden bahsedilmek gerekir. Bir maddenin hacmini hesaplamak istersek genişliği, yüksekliği ve eni çarpılır. Kütlelerde ise özkütle ve hacim çarpıldıktan sonra istenen değer elde edilir. Hacim hesabında kullanılan temel yöntem ise su içerisine suyun kütlesinden daha büyük bir cisim koymak gerekir. Eğer cisim mevcut kabın içerisinden taşıyorsa veya yükseliyorsa hacmi o kadardır denilir.
Hacim için kullanılan terim V harfi ile gösterilir ve V=a.b.c şeklinde (boy, en yükseklik) istenilen değer elde edilir. Üç tarafı da birbiriyle eşit oranda olan bir küpün hacmini hesaplarken V=a3 formülü uygulanır. Kütle hesaplamalarında hacim hesabı temel olarak bilinmesi önemli olan bir konudur. Ağırlığın ve kütlenin ise birbiriyle karıştırılmaması gerekir.