Kurum kuruluş adlarına gelen ekler nasıl yazılır ve ayrılır? Örnekleri ile konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Kurum kuruluş adlarına gelen ekler sık kullanılmaktadır. Özellikle kurum kuruluş isimlerine gelen ekler kullanım alanı bakımından oldukça önem taşımaktadır. Bu bakımdan önem taşıyan kelimeler içerisindeki kurum kuruluş adlarına gelen ekleri nasıl kullanacağı konusunu detayları ile öğrenebilir ve rahatlıkla kullanabilirsiniz Kurum kuruluş adlarına gelen ekler nasıl yazılır sizler için detaylı olarak derledik.
Kurum kuruluş adlarına gelen ekler sıklıkla kullanılmaktadır. Bu bağlamda özel isim kapsamına giren kelimelere bağlanan eklerin dilbilgisine uygun kullanılması gerekmektedir. İlk ve orta öğrenim dilbilgisi dersinde üzerinde durulan önemli konular içerisinde yer alan kurum kuruluş adlarına gelen ekler aynı zamanda sınavlarda da öğrencilerin karşısına çıkmaktadır.
Kurum kuruluş Adlarına Gelen Ekler Nasıl Yazılır?
Kurum, kuruluş, özel kurul, oturum birleşim toplantı gibi iş kollarına ait ve o iş kolunu işaret eden isimlerle unvan sahibi olan şirketlerin yazılışlarında adlardan sonra gelen ekler için kesme işareti kullanılmamaktadır. , Türk Dil Kurumunun, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığından, Türk Tarih Kurumundan; Bakanlar Kurulundan, Danışma Kurulunun, Yargıtay Mahkemesinden Yürütme Kuruluna; vs gibi kurum ve kuruluş isimlerine ekler kesme işareti kullanılmamaktadır.
Kurum Kuruluş Adlarına Gelen Ekler Nasıl Ayrılır?
Türk dil kurumunun son güncellenmesi ile kurum kuruluş adlarına gelen ekler son düzenleme ile kaldırılmıştır. Buna göre Kurum Kuruluş Adlarına Gelen Ekler kesme işareti olmadan adların sonuna gelecek şekilde birleşik yazılmalıdır. Kesme işareti özel adlarda kullanılması durumunda mutlaka kesme işareti ile ayrılmalıdır. Örnek vermek gerekirse İzmir'in havası, Karadeniz'in yeşil rengi gibi örneklerde olduğu gibi kullanılmaktadır. Öncesinde özel kurum veya kuruşlar için bu uygulama yapılmakta iken son yapılan düzenlemeye göre işyeri, devlet dairesi veya kurul, yetkili mercii adlarının sonuna gelen eklerde bu uygulama kullanılmamalıdır.
Kurum kuruluş Adlarına Gelen Ekler Örnekleri İle Konu Anlatımı
Özel isimler ile kullanılan yapım ekleri, çoğul olarak kullanılan ekler ve bununla birlikte diğer birlikte kullanılan ekler kesme işareti ile ayrılmamaktadır. Örnekler ile açıklanacak olursa Türklük, Türkçü, Türkçülük, Atatürkçülük, Ulusçuluk, Türkçe, Hristiyanlık, Kuzey Avrupalı, Avrasyalı, Bodrumlu, İstanbullu, Bursalı, Aliler, Fatmalara, Yakup Kadriler, Almanlar, İngilizler gibi isimler örnek olarak verilebilir.
Ünlü ile başlayan kurum kuruluş adlarına gelen ekler yumuşama gösterir ve yine kesme ile ayrılmaz. Başbakanlığa, Rektörlüğe, Üniversiteye gibi isimler bu kurala uygun gösterilir.
Türk Dil Kurumu önceki yıllarda kurum kuruluş adlarından sonra gelen kesme işaretinin kullanılmasını öngörüyordu yani Başbakanlık'tan Yargitay'dan gibi yazılışlarda dilbilgisi kuralı olarak kullanılmaktaydı Ancak Türk Dil Kurumundan gelen son düzenleme ve kural değişimi yayınlanarak artık kurum kuruluş adlarından sonra gelen iyelik eki, takı ekler artık adların bir bütünü olarak kabul edilerek kesme işareti ile ayrılmaması gerektiği konusunda görüş birliğine varmış oldu. Örnekler ile açıklanacak olursa Türkiye Büyük Millet Meclis'inden yerine Türkiye Büyük Millet Meclisinden olarak birleşim yapıldı ve aradaki kesme işareti olarak kullanılan özel işaret kaldırılmış oldu.
Özel şirket veya işyerleri adlarına getirilen ekler için yine aynı kural geçerli olmaktadır. Ali babanın çiftliği, Kırmızı Bakkaliyesi. Orhan Manavı, Kitap Fabrikası gibi örnekler bu kuralı geçerli kılmaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşlar için kullanılan ekler yine aynı sebepten dolayı kesme işareti kullanılmayacaktır. Özellikle Türkçe dilbilgisi sınav sorularında oldukça sıklıkla sorulan sorular içerisinde bu konu kapsamında yanıltıcı sorular ile öğrencilerin karşısına çıkmaktadır. Türk Dil kurumu Türkçenin daha doğru kullanılması konusunda geniş alanda çalışmalar yapmakta ve kendi yazışma dili ile kendi sirkülerleri ile topluma ilan etmektedir.